Zawał serca
Badania wykazują, że codziennie około 300 Polaków ma zawał serca. Wielu z nich z tego właśnie powodu umiera. Warto wiedzieć więc, że zawał nie zawsze objawia się silnym i ostrym bólem w okolicach klatki piersiowej. Mogą pojawiać się różne inne dolegliwości, które zazwyczaj nikomu nie kojarzą się z atakiem serca. Jak więc rozpoznać zawał?
Do zawału serca dochodzi wtedy, gdy zamknięciu (zatkaniu) ulega tętnica (czyli blaszka miażdżycowa naczynia wieńcowego), która doprowadza utlenioną krew do serca. Owa część, ulega martwicy z powodu braku krwi i tlenu. Najczęściej zawał dotyka lewej komory serca, prawej raczej sporadycznie.
Typowe, mniej typowe i nietypowe objawy zawału serca
Najpopularniejszym objawem zawału serca jest silny i ostry ból w klatce piersiowej (najczęściej w środkowej części). Osoby po zawale mówią, że czuły silne pieczenie, ucisk, jakby coś miało rozerwać im klatkę piersiową oraz dławienie. Zdarza się, że takie dolegliwości trwają krótko zaledwie kilka minut. Wówczas świadczy to o tym, że osoba ta ma chorobę niedokrwienną serca. Jeśli uczucie to trwa powyżej 30 minut jest to dowód na atak serca.
Zdarza się jednak, że zawał daje inne objawy. Często człowiek nie jest świadomy, że mogą być one związane z sercem. Rzadko spotykanymi sygnałami są:
Pamiętaj! Tryb życia
Życie wolne od stresu i złości zmniejsza ryzyko wystąpienia zawału i wydłuża życie!
- ból pleców pomiędzy łopatkami
- ból krtani
- ból żuchwy
- duszności, mimo braku aktywności fizycznej (tzw. duszność spoczynkowa)
- nudności
- uporczywy ból górnej części brzucha (taki sam jak przy chorobach przewodu pokarmowego)
- wymioty
- dolegliwości gastryczne
Warto więc reagować, jeśli wyżej wymienione dolegliwości się pojawiają, bagatelizowane mogą nieść ze sobą bardzo poważne konsekwencje.
Czas a zawał serca
Przy zawale serca czas jest niezwykle istotny. Im szybciej chory znajdzie się w szpitalu, tym większe szanse na jego wyzdrowienie. W ciągu 3-6 godzin lekarze mogą udrożnić naczynia i podać lekarstwa, które rozpuszczą zakrzep. Jeśli minie przynajmniej 12 godzin od momentu pojawienia się bólu zawałowego, zazwyczaj już nic nie da się zrobić i chory umiera.
Jeśli w odpowiednim czasie pacjent trafi pod opiekę specjalistów, lekarze udrożnią tętnice, które zostały zatkane przez zakrzep. Często zabieg przeprowadza się przy użyciu cienkiego cewnika i specjalnego balonika, którym poszerza się zwężone naczynie. Czasem istnieje konieczność założenia specjalnej rurki z siateczki (stent). Rurka rozpręża się w naczyniu, dzięki czemu krew ma możliwość przepływania.
Bardzo często przyczyną zawałów jest nieodpowiedni tryb życia, aczkolwiek niekoniecznie. Zdarza się, że ktoś posiada obciążenia dziedziczne. Jak wiadomo wpływa na to również wiek oraz płeć.
Kto narażony jest na zawał serca
- Mężczyźni powyżej 45 roku życia
- Kobiety powyżej 55 roku życia
- Zawały występowały już w rodzinie u rodziców, rodzeństwa
- Cukrzyca
- Otyłość
- Brak aktywności fizycznej
- Palenie papierosów
- Wysoki cholesterol
- Dużo stresów i nerwów
Pierwsza pomoc przy zawale serca
Zawał serca może przytrafić się nam samym lub osobie w naszym otoczeniu. Jeżeli jesteśmy świadkami takiej sytuacji warto wiedzieć co w takim przypadku należy zrobić. Wszystko oczywiście zależy od osoby, która właśnie ma zawał. Jeżeli przytrafia się nam samym należy poprosić osobę obok o jak najszybszy telefon na pogotowie, jeżeli takiej osoby nie ma, należy możliwie się uspokoić oraz samemu zadzwonić jak najszybciej na pogotowie. Osoba w trakcie zawału może zacząć panikować, dlatego też należy ją uspokajać i kazać bardzo głęboko oddychać jednocześnie należy zdjąć wszelką odzież uciskającą jak krawat czy nawet pasek od spodni. Jeżeli mamy pod ręką leki na serce warto je podać osobie chorej, najlepiej jest jednak podać nitroglicerynę, którą należy umieścić pod językiem i nie przełykać, co może zmniejszyć nieco zawał i ułatwić doczekanie pogotowia. Jeżeli osoba jest nieprzytomna należy zdjąć odzież uciskającą, położyć w pozycji lekko uniesionego tułowia i kontrolować jej oddech. Jeżeli przestanie oddychać, należy podjąć czynności reanimacyjne!
Pamiętaj! Zawał a waga
Utrzymuj zdrową wagę, dzięki temu unikniesz zawału serca!
Co zrobić po przebytym zawale serca
Zawał serca to przypadłość, która powinna zmienić nasze życie, zwłaszcza, jeżeli udało nam się go przeżyć! Po przebytym zawale powinniśmy o siebie zadbać, oraz pilnować, aby zawsze przy sobie mieć tabletkę z nitrogliceryny, gdyż po pierwszym zawale dużo łatwiej o kolejne. Tak też należy zadbać o nowe nawyki żywieniowe, ograniczyć sytuacje stresowe oraz przede wszystkim postarać się o to, aby usunąć z nawyków nałogi jak papierosy czy alkohol, które znacznie przyczyniają się do powstawania zawałów serca.
Dieta i ruch po zawale serca
Zmiana diety wydaje się być oczywista po tak ciężkiej chorobie jak zawał – nie jest to kwestią nawet unikanie tłustych posiłków, ale przede wszystkim, kwestia utrzymania odpowiedniej wagi. Nawet niewielka nadwaga po przebytym zawale serca może zwiększyć ryzyko wystąpienia nawet o 25%! Oczywiście należy również odżywiać się zdrowo i spożywać zbilansowane posiłki. Drugą kwestią jest ruch i aktywność fizyczna. Chociaż może nam się wydawać, że jest ona niewskazana, to lekarze zalecają ruch po zawale. Oczywiście po odpowiednim odpoczynku i rekonwalescencji po samym zawale. Warto rozpocząć aktywność od spacerów, spokojnej jazdy na rowerze lub też leniwego pływania w basenie. Stopniowo warto zwiększać aktywność fizyczną, jednak do rozsądnego poziomu – należy unikać sportów ekstremalnych jak snowboard, latanie szybowcem, na paralotni czy skoki na bungee i ze spadochronem.
Seks a zawał serca
Jeżeli myślisz, że po zawale serca koniec z aktywnością seksualną to jesteś w błędzie! Seks jako aktywność fizyczna jest jak najbardziej zdrowy dla naszego organizmu, nawet po zawale. Wszystko jednak zależy od odpowiedniego przygotowania – to znaczy po odpowiedniej rekonwalescencji. Zanim podejmiemy na nowo aktywność seksualną trzeba najpierw spokojnie przygotować organizm do wysiłku poprzez spokojne wdrażanie aktywności fizycznej jak spacery czy rower, ale nigdy nagle nie zwiększać wysiłku! Co istotne odradza się stosowanie leków na potencję, gdyż mogą one kolidować z lekami kardiologicznymi i przed ich zastosowaniem konieczna jest konsultacja lekarska!