Glukoza – normy badań, w jaki sposób bada się poziom glukozy.
Glukoza to słowo, które większości populacji kojarzy się z innym określeniem na cukier. Jest w tym nieco prawdy, ponieważ jest to cukier prosty, jednak nie oznacza to białego cukru, który dosypujemy do herbaty. Faktycznie w sklepach ze zdrową żywnością można znaleźć czystą glukozę w formie proszku dla osób z chorobą, która powoduje nieumiejętność rozkładania cukrów złożonych (zawartych w większości produktów) na proste.
Co to jest glukoza
Glukoza to jeden z prostszych związków chemicznych, który w największych ilościach dostarczamy do organizmu poprzez spożywanie węglowodanów. Ten składnik niezbędny jest do ogólnego funkcjonowania całego ciała. Braki glukozy mogą prowadzić do poważnych uszkodzeń organów, a nawet śpiączki, z której bardzo ciężko jest się wybudzić!
Zatem bardzo ważne jest aby poziom glukozy w naszym organizmie (to znaczy we krwi) był we właściwych ilościach. Zarówno nadmiar jak i brak jest bardzo niebezpieczny dla zdrowia.
Normy badań glukozy – poziomu cukru we krwi
Można wyróżnić dwa podstawowe podziały norm ze względu na wiek badanej osoby, a także tego, czy kobieta jest w ciąży. Ciężarna kobieta ma zupełnie inne dopuszczalne normy i bardzo ważne są badania w tym okresie.
Dla dorosłych normą jest: 70-99 mg/dL
Powyżej tej normy do 125 mg/dL jest to stan przedcukrzycowy
Powyżej stanu przedcukrzycowego jest już rozwinięta cukrzyca, z której bardzo ciężko się wyleczyć.
Dzieci i noworodki mają znacznie zmniejszone normy, ponieważ są mniejsze niż dorosły organizm.
Z kolei u kobiet w ciąży przeprowadzane są dwa testy na obecność glukozy i również mają one inne normy niż u mężczyzn czy kobiet, które nie są w ciąży.
Na czym polegają badania poziomu glukozy
Jest kilka sposobów badania poziomu glukozy.
W pierwszym sposobie pobierana jest krew żylna w specjalistycznych laboratoriach, gdzie badane są jej składniki. Takie badanie nazywa się morfologią krwi. Badanie odbywa się na czczo i sprawdza się czy poziom glukozy jest w normie. Jeżeli normy zostały przekroczone robione są dodatkowe testy na hiperglikemię i cukrzyce. W przypadku za niskich norm wykonywane są dodatkowe badania na hipoglikemię.
Kolejne testy opierają się na badaniu poziomu glukozy we krwi po przyjęciu porcji glukozy pod kontrolą lekarza prowadzącego badania. Sprawdza się w ten sposób jak organizm radzi sobie z przyswajaniem glukozy i wydzielaniem insuliny. Czasami wykonywany jest jeden test, a czasami dwa. W przypadku badań w ciąży przeważnie są to dwa testy pod rząd z różnymi dawkami glukozy.
Objawy problemów z poziomem glukozy we krwi
Najczęstszym z objawów jest uczucie senności lub zmęczenia i jest to w przypadku cukrzycy typu drugiego czyli zbyt małej ilości glukozy we krwi. Oprócz tego mogą być bardziej poważne objawy takie jak:
Glukometr evolution
- powolne i niechętne gojenie się ran
- problemy z widzeniem i koncentracją wzroku
- zbyt częste uczucie głodu
- silne poty
- częste oddawanie moczu w zwiększonych ilościach
Możliwe przyczyny problemów z właściwym poziomem glukozy
Czasami wzrost glukozy we krwi może oznaczać nie tylko potocznie nazywaną insulino-odporność lub niewytwarzanie insuliny, ale może być spowodowane różnymi poważnymi chorobami jak:
- ogólne choroby trzustki: nowotwór, stan zapalny
- problemy z prawidłową pracą przysadki
- choroby nadnerczy
- zespół Cushinga
Wpływ insuliny na poziom glukozy
Insulina to jeden z hormonów wytwarzany przez trzustkę, który działa antagonistycznie. Co za tym idzie choroby trzustki lub choroby przysadki, która odpowiada za prawidłową pracę trzustki mogą powodować zaburzenia w produkcji insuliny.
Hormon ten „wyrzucany” jest do organizmu po posiłku, w którym dostarczamy naszemu organizmowi glukozy najczęściej w formie węglowodanów. Zaraz po posiłku poziom glukozy podnosi się, w tym momencie następuje wyrzut insuliny, która zaczyna obniżać poziom glukozy. Organizuje ona glukozę w organizmie, to znaczy, część glukozy zostaje zmagazynowana w postaci glukagonu w wątrobie, a część na bieżąco rozsyłana jest do komórek ciała, aby te mogły działać i poprawnie funkcjonować. Bez insuliny lub przy odporności na ten hormon należy ją dostarczać sztucznie aby organizm mógł wykonywać pracę.
W jaki sposób utrzymywać właściwy poziom glukozy
Jeżeli nasz organizm poprawnie funkcjonuje nie należy się martwić w jakich ilościach dostarczana jest glukoza, warto jednak ograniczyć spożywanie tak zwanych zbędnych węglowodanów, aby nie obciążać naszego ciała i nie doprowadzić do insulino-odporności czy cukrzycy drugiego typu.
W przypadku osób chorych niezbędne są badania i samokontrola. Takie osoby mają specjalny sprzęt – glukometr i muszą obliczać ile insuliny przed posiłkiem należy podać. Ilość insuliny zależy od ilości cukrów w planowanym posiłku. Taki sposób jest bardzo uciążliwy, jednak bardzo ważne jest, aby pilnować i przestrzegać regularności, ponieważ zapominalstwo może mieć bardzo negatywne skutki.
Do czego organizm potrzebuje glukozy
Glukoza jest podstawowym składnikiem pozwalającym na pracę organizmu, można powiedzieć że jest paliwem dla komórek ciała. Dostarczana glukoza do każdej komórki naszego ciała pozwala jej na pracę. Stąd też najczęstszym objawem, niewłaściwego poziomu glukozy we krwi jest uczucie zmęczenia lub potliwość. Wbrew pozorom bez glukozy, a konkretnie jej właściwego stężenia nie człowiek nie może poprawnie funkcjonować.
Choroby związane z glukozą
Są pewne choroby które określane są na podstawie testów na obecność glukozy we krwi, a każda z nich wymaga specjalistycznego leczenia.
Hiperglikemia
To problem w którym poziom glukozy w organizmie jest wyższy niż przewidziane normy. Jest tak przez pewien okres czasu. Niekoniecznie oznacza cukrzycę jednak może powodować równie nieprzyjemne skutki. Czasem jest to tylko stan przejściowy jak po dużym posiłku pełnym węglowodanów. W takim przypadku typowymi objawami jest senność, apatia, pragnienie.
Hipoglikemia
To stan w którym poziom glukozy we krwi jest niższy niż 55mg/dL, może być to objaw cukrzycy typu pierwszego, jednak może być to też powód niewłaściwego odżywiania się, nadmiernego wysiłku fizycznego lub źle dobranych leków na różne występujące nieprzewlekłe choroby. Niestety bardzo często chorzy mają różne objawy jednak najczęstszymi są:
- drżenie rąk
- potliwość
- zawroty głowy
- uczucie słabości
Cukrzyca
Cukrzyce rozróżnia się na dwa rodzaje nazywane typami:
Cukrzyca typu pierwszego – to rodzaj cukrzycy wrodzonej, która charakteryzuje się stanami hipoglikemii, w takich wypadkach organizm z jakiegoś powodu nie wytwarza insuliny i należy ją dostarczać zewnętrznie na przykład w zastrzykach.
Cukrzyca typu drugiego – to rodzaj cukrzycy nabytej, często spowodowanej złą dietą i niewłaściwym trybem życia. Często jest to też związane z insulino-odpornością, co oznacza, że organizm nie reaguje na insulinę we właściwy sposób. W tej sytuacji również niezbędne jest dostarczanie insuliny sztucznie.
W przypadku cukrzycy objawy są podobne jak przy hipoglikemii i hiperglikemii, z tym, że cukrzyca typu drugiego niewykryta jest bardzo niebezpieczna i zignorowana może szybko doprowadzić do śpiączki!