Aspiryna czyli kwas acetylosalicylowy – ciąża, krzepliwość krwi i przeciwwskazania

Kwas acetylosalicylowy, inaczej aspiryna  jest lekiem stosowanym w bólach o średnim nasileniu. Najpowszechniejszym zastosowaniem aspiryny jest przeziębienie i grypa a także gorączka. Działanie aspiryny sprowadza się do działania przeciwgorączkowego, przeciwzapalnego i przeciwbólowego.

Jeśli chodzi o chemiczne pochodzenie aspiryna jest związkiem chemicznym będącym pochodną kwasu salicylowego . Aspiryna łagodzi bóle różnego pochodzenia o umiarkowanym natężeniu. Ponadto, aspiryna cechuje się działaniem przeciwzakrzepowym.  Medycyna zna wiele zastosowań kwasu acetylosalicylowego, wdrożonych od momentu otrzymania jego stabilnej formy. Zaliczamy do nich:

• Leczenie gorączki, grypy, przeziębień,
• Profilaktyka zawału serca,
• Profilaktyka udaru mózgu,
• Profilaktyka przeciwnowotworowa,
• Leczenie zapaleń stawów.

Aspiryna w ciąży

W zasadzie jak każdy inny lek, nawet aspiryna, potencjalnie niegroźna, nie powinna być stosowana przez kobiety w ciąży, a na pewno nie w wysokich dawkach. Kwas acetylosalicylowy może bowiem powodować wady płodu, np.: rozszczepienie podniebienia, wady serca i niską masę urodzeniową. Kwas acetylosalicylowy  możliwy jest do podawania kobietom w ciąży tylko wtedy, jeśli ryzyko dla płodu jest znikome, a korzyści dla matki znaczne.

Aspiryna w krzepliwości krwi

Krzepliwość krwi można ocenić na podstawie prędkości zasklepiania i gojenia się rany. W procesie gojenia rany biorą udział płytki krwi, które gromadzą się w rejonie skaleczenia i sklepiają ze sobą. Dzieje się to dzięki wystąpieniu skurczu naczynia. Aspiryna działa rozrzedzająco na krew i przeciwdziała zakrzepom. Jest to korzystne z punktu widzenia profilaktyki przeciwmiażdżycowej.  Ponieważ kwas acetylosalicylowy opóźnia agregację płytek krwi i dzięki temu chroni organizm przed odkładaniem się złogów na ściankach tętnic i żył, umożliwiając regularny przepływ krwi. Niestety tym samym może powodować opóźnianie gojenia się ran, ponieważ rozrzedza krew i zapobiega tworzeniu jej skrzepu.

Dla kogo aspiryna?

Aspiryna bardzo dobrze sprawdzi się w leczeniu gorączki oraz w profilaktyce przeciwmiażdżycowej. Należy jednak stosować jak najmniejsze dawki, ponieważ minimalizuje to wystąpienie działań niepożądanych. Aspiryna szczególnie zalecana jest osobom  zmagającym się z  miażdżycą oraz choroba wieńcową serca. Lek podaje się też osobom po zawale aby zapobiec ryzyku kolejnego ataku. Leczenie zakrzepicy przynosi efekty po kilku dniach stosowania kwasu acetylosalicylowego, dlatego pierwsze stosowane dawki mają wysokie stężenie.

Przeciwwskazania do stosowania kwasu acetylosalicylowego

Bezwzględnymi przeciwwskazaniami do stosowania aspiryny są przede wszystkim:

• Skaza krwotoczna,
• Zaburzenia pracy nerek oraz wątroby,
• Choroba żołądka, w tym wrzody żołądka i dwunastnicy,
• Napady astmy oskrzelowej, które zostały wywołane przez salicylany, czyli sole kwasu acetylosalicylowego,
• Zażywanie metotreksatu w zwiększonych dawkach osiągających wartość minimum 15 mg na tydzień,
• Ciąża i karmienie piersią,
• Zbyt młody wiek – do 12 roku życia,
• Nadwrażliwość na kwas acetylosalicylowy.

Na co uważać przy stosowaniu aspiryny?

Stosowanie aspiryny może wydawać się w pełni bezpieczne ze względu na to, że jest ona bardzo szeroko dostępna. Z drugiej strony może być zupełnie inaczej, ponieważ aspiryna wchodzi w interakcje z innymi lekami. Dlatego podczas jej stosowania należy uważać na różne reakcje kwasu z innymi związkami, zapoznać się ze specyfiką działania aspiryny i ustalić plan jej stosowania zależnie od potrzeb. Poniżej wykaz możliwych reakcji aspiryny z innymi związkami:

• Podczas przyjmowania metotreksatu aspiryna nasila jego destrukcyjne działanie na szpik kostny oraz toksyczny wpływ na działanie leków przeciwzakrzepowych, trombolitycznych i hamujących agregację płytek krwi. Zatem stosowanie aspiryny przedłuża okres gojenia się ran.
• Stosowanie aspiryny równolegle z kortykosteroidami może powodować krwotoki z przewodu pokarmowego. Podobnie jak picie alkoholu podczas przyjmowania aspiryny.
• Aspiryna wzmaga działanie digoksyny oraz działanie leków przeciwcukrzycowych a także toksyczne działanie kwasu walproinowego.
• Leczenie dny moczanowej może przynosić słabszy rezultat od pożądanego jeśli równolegle z lekami na dnę moczanową przyjmuje się aspirynę. Aspiryna bowiem osłabia działanie leków moczopędnych i niektórych przeciwnadciśnieniowych.

Ponadto należy mieć na względzie możliwe działania niepożądane, do których zalicza się:

• Niestrawność, zgagę, wymioty, nudności, bóle brzucha,
• Krwawienia z przewodu pokarmowego,
• Wrzody żołądka i dwunastnicy,
• Zawroty głowy i szumy w uszach,
• Nasilone krwotoki z ran, nosa, dziąseł,
• Fusowate wymioty, czarne stolce,
• Obrzęk twarzy i powiek będący efektem nadwrażliwości na aktywny składnik,
• Trudności z oddychaniem, obrzęk krtani i języka,
• Obniżenie ciśnienia tętniczego.