Kozieradka pospolita (łac. Trigonella foenum-graecum ) nazwana często koniczyną grecką, greckim sianem czy też bożą trawką. Jako pierwsi zauważyli jej lecznicze właściwości Azjaci. Najbardziej wartościowe z całej rośliny są nasiona, które obniżają poziom cukru we krwi. Liście kozieradki sprawdzają się w chorobach narządu wzroku i skóry np. przy zapaleniu spojówek, czyraku i wypryskach. Kozieradka to roślina wykorzystywana w lecznictwie, kuchni oraz kosmetyce. Właściwości kozieradki pomagają obniżyć poziom cukru oraz łagodzą objawy chorób wrzodowych. Zioło to należy do bardzo aromatycznych przypraw, nadających smak wielu potrawom. Natomiast w kosmetyce kozieradka pospolita stała się znakomitym serum na wypadające włosy.
Nasiona kozieradki zawierają wiele wartości odżywczych, należą do nich między innymi: witamina C, A i B6, tiamina, ryboflawina, kwas foliowy, błonnik, magnez, żelazo, fosfor, potas, sód.
Kozieradka pospolita i jej wpływ na organizm ludzki
Kozieradka pospolita pomaga leczyć wrzody żołądka. Roślina jest bogata w ekstrakty wodne i maceraty, dzięki którym dochodzi do frakcji polisacharydowej. Miejsce zapalenia w żołądku zostaje pokryte i zabezpieczone warstwą ochronną. Szkodliwe działanie kwasu solnego zostaje zminimalizowane, a błona śluzowa zaczyna się szybciej goić. Dodatkowo kozieradka pospolita wspomaga proces trawienia i obniża poziom cukru we krwi. Przyczynia się także do obniżenia poziomu glukozy w moczu – zapobiega glikozurii. Wysoka zawartość błonnika pobudza działanie jelit. Nasiona powodują zwiększenie wydzielania soków trawiennych, co skutkuje odczuwaniem większego głodu, dlatego też ich spożywanie polecane jest niejadkom. Przygotowany kleik z wysuszonych nasion pomaga zwalczyć dolegliwości przewodu pokarmowego. Kleik składa się głównie z galaktomannanów dzięki którym minimalizowane jest stężenie glukozy we krwi po spożytym posiłku. Pozwala zmniejszyć częstotliwość występowania wzdęć i zaparć, łagodzi ból towarzyszący przy zapaleniu błony żołądka i chorobie wątroby. Pomocna przy walce z chorobami pasożytniczymi oraz w leczeniu żylaków odbytu. Działanie hepatoprotekcyjne nasion kozieradki hamuje dostęp toksyn do wątroby oraz proces włóknienia. Zawartość diosgeniny w nasionach kozieradki powoduje niszczenie komórek nowotworowych występujących w przypadku raka jelita grubego.
Nasiona pomagają obniżyć ,,zły” cholesterol, dzięki saponinom steroidowym wątroba pracuje sprawniej, z łatwością przemienia cholesterol w kwas żółciowy. Zawartość niacyny w nasionach sprawia, że tłuszcze są wchłaniane z opóźnieniem, co skutkuje zmniejszeniem ryzyka wstępowania chorób serca. Kozieradka pospolita wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwbólowe, antybiotyczne i przeciwgrzybiczne. Potrafi zniszczyć bakterie gronkowca, pałeczkę zapalenia płuc, rzeżączkę, salmonelle i inne.
UWAGA: kozieradka zakłóca działanie leków przeciwzakrzepowych, podobnie jak inne zioła np. szałwia, rumianek, anyż, arnika, mniszek, kasztanowiec.
Właściwości lecznicze kozieradki pospolitej
Działa wykrztuśnie z tego też powodu polecana do picia przy chorobach dróg oddechowych. Pomocna w leczeniu Alzheimera, a także w kulturystyce pozwala zredukować tkankę tłuszczową. Podwyższa obecność testosteronu, dzięki temu uważana jest za afrodyzjak. Wykorzystywana przez rolników jako pokarm dla zwierząt działający mlekopędnie. Kozieradka pospolita jest doskonałym dodatkiem do wielu potraw. Szczególnie cenią ją Azjaci i dodają praktycznie do wszystkich dań: zup, ryb, mięsa, sałat, sosów, serów, zapiekanek. Znana także w połączeniu z miodem i konfiturami oraz jako przyprawa ostrych sosów i serów. Dodatek wielu przypraw zwłaszcza pikantnych mieszanek curry, a także składnik dodawany do wypieku pikantnego chleba. Nasiona rośliny maja lekko gorzkawy smak i najlepszym sposobem na pozbycie się jego, jest ich uprażenie. Świeże liście kozieradki można dodawać do różnych sałatek, wzmacniają one smak potrawy. Wysuszone zaś listki zioła pasują do dań warzywnych przyrządzanych pikantnie.
Kozieradka to zioło, które idealnie nadaje się na okłady do stosowania na stany zapalne skóry. Gorący okład wykonany z nasion kozieradki łagodzi zapalenia tkanki skórnej – czyraki, ropnie i wrzody. Pozwala zmiękczyć skórę, zredukować obrzęki oraz zmniejszyć odczuwalny ból. Okłady można stosować na różne zmiany skórne, stłuczenia, urazy oraz siniaki. Kozieradka pospolita odnalazła swoje miejsce w kosmetyce. Poleca się jej stosowanie zwłaszcza osobom z cerą łojotokową i trądzikową. Dodatkowo napary z nasion kozieradki pozwalają wzmocnić włosy. Zapobiegają ich wypadaniu oraz pobudzają wzrost nowych włosków.
Dzięki błonnikowi zawartym w kozieradce zostaje zmniejszone ciśnienie oraz poziom cukru we krwi. Wynikiem tego jest opóźnione wchłanianie węglowodanów oraz dostanie się glukozy do krwi.
Zioło jest bogate w krzem, selen oraz żelazo. Wytwarza śluz działający wykrztuśnie i pozwalający na usunięcie bakterii z układu oddechowego. Stosowanie nasiadówek z kozieradki oczyszcza drogi moczowe. Regularne przyjmowanie kozieradki pozwala zwiększyć pewność siebie i polepszyć samopoczucie. Wpływa na spalanie tkanki tłuszczowej i przyspiesza proces budowania się mięśni. Sprawia, że wydzielana jest większa ilość soku żołądkowego i jelitowego, dlatego też następuję polepszenie w działaniu przewodu pokarmowego. Znikają problemy z wypróżnianiem i zaparciami. Zwiększa produkcję czerwonych krwinek i działa przeciwmiażdżycowo.
Kozieradka w kapsułkach
Trzy sposoby przygotowania kozieradki pospolitej
Okład z kozieradki
Należy 1 łyżkę drobno-zmielonych nasion zalać szklaną letniej wody i pozostawić na małym ogniu przez 3 minuty. Tak przygotowany wywar pozostawić do przestygnięcia, a następnie lekko podgrzany stosować na okłady 2-3 razy dziennie.
Odwar do picia
Najłatwiejszym sposobem przygotowania odwaru jest zalanie 2 łyżek nasion kozieradki ciepłą wodą. Następnie należy pozostawić miksturę do ostygnięcia na około pół godziny. Jeżeli zależy nam na pobudzeniu łaknienia to zalecane jest picie herbatki przed posiłkiem.
Maska na włosy z kozieradki
Wystarczy 3 łyżki zmielonych nasionek kozieradki zalać szklaną wody i zagotować. Następnie odstawić do ostygnięcia. Powstałą mieszaninę zaleca się wetrzeć we włosy i owinąć je folią spożywczą ( można założyć reklamówkę) na okres 3 godzin. Później dokładnie umyć włosy. Maskę zaleca się stosować raz w tygodniu.
Należy pamiętać, że maseczka z kozieradki ma intensywny zapach podobny do pieczonego kurczaka. Dlatego warto ją stosować w dniach wolnych.
Kozieradka pospolita przeciwwskazania
Osoby spożywające regularnie kozieradkę wydalają pot o specyficznym ,,kozim” zapachu. Kozieradka pospolita należy do roślin mlekopędnych, dlatego też warto pamiętać, że przyspiesza proces laktacji u kobiet.