Rola jodu w organizmie. Objawy niedoboru jodu oraz wpływ na tarczycę

29Nieuzasadnione reakcje Twojego organizmu na różne bodźce mogę być przyczyną niedoboru jodu. Niekontrolowane drgawki z zimna, przesuszenie skóry bez względu na porę roku i podatność na infekcje mogę być związane z jego niedoborem. Ponadto jeśli pomimo wysiłków wkładanych w treningi i stosowanej diety, nie jesteś w stanie wypracować wymarzonej sylwetki, powinieneś/ powinnaś zainteresować się tym tematem. Sprawdź zatem jaką rolę pełni jod w organizmie, czym objawia się jego niedobór i do czego może prowadzić.

Rola jodu w organizmie

Jod to znany pierwiastek, którego obecność w organizmie niezbędna jest do prawidłowego jego funkcjonowania. Rola jodu w organizmie sprowadza się do pilnowania, aby organizm był bardziej odporny na bodźce środowiskowe, drobnoustroje i inne czynniki wywołujące choroby. Pomimo tego, że ilość jodu niezbędna w organizmie podawana jest w ilościach śladowych, to pierwiastek ten wpływa na odpowiedni wzrost i rozwój intelektualny dzieci. Bez jodu dzieci wkraczające w okres dojrzewania nie dojrzewają prawidłowo fizycznie. Jod wspiera prace narządu wydzielającego hormony a mianowicie tarczycy. Tarczyca produkuje hormony: T4, T3. Ich zadaniem jest odpowiednia stymulacja metabolizmu do trawienia składników odżywczych i przetwarzania produktów trawiennych w energię.

Komu grozi niedobór jodu?

Na początku warto wspomnieć, jakie grupy ludzi są najbardziej narażone na jego niedostatek. Mianowicie, należą do nich osoby, które zupełnie nie dbają o dietę , ponieważ nie bilansują jej i nie urozmaicają. Dodatkowo upodobanie do spożywania niektórych roślin może wpływać na zaburzanie wchłaniania tego pierwiastka. Należą do nich: brukselka, kapusta, soja i kalafior. Dlatego, aby uniknąć niedoboru jodu związanego z nieodpowiednia, uboga w jod dietą, wprowadź do niej  3 posiłki tygodniowo przyrządzone na bazie ryb. 3 posiłki z 35 tygodniowo to niedużo, a pozwoli na uzupełnienie niedoborów.

Niedobór jodu grozi również mieszkańcom obszarów odległych od słonych wód, ponieważ w otaczającej przyrodzie nie ma tyle jodu co w nadmorskich kurortach.

Objawy niedoboru jodu

Objawy niedoboru jodu rozkładają się w czasie. Pierwsze oznaki to zazwyczaj wole (powiększona tarczyca) oraz objawy związane ze stanem psychicznym, takie tak:

• Niepokój wewnętrzny,
• Nagłe napady stresu, większe niż zazwyczaj,
• Ciągłe zmęczenie, senność i osłabienie,
• Stany depresyjne i lękowe,
• Częste bóle głowy.

Następne symptomy należą już do przewlekłych, ponieważ obejmują obniżenie zdolności umysłowych i aktywności fizycznej. Towarzyszy im nieuzasadniona senność, która występuje nawet po przespaniu dużej liczby godzin.

Przewlekły charakter niedoboru jodu wpływa na kondycję fizyczną i objawia się:

• Nadmiernym niekontrolowanym tyciem,
• Suchością i kruchością włosów,
• Bólami w różnych częściach ciała,
• Drżeniami kończyn,
• Przyspieszonym pulsem i kołataniem serca.

Ponadto niedobór jodu przekłada się na dolegliwości kobiece, do których zaliczamy zaburzenie cyklu miesiączkowego, kłopoty z płodnością.  Pozostając przy dolegliwościach poważniejszych, będąc w ciąży i cierpiąc jednocześnie na niedobór jodu, możemy obawiać się, że płód nabędzie wrodzonego zespołu niedoboru jodu. To może powodować nawet upośledzenie umysłowe. Jeśli chodzi o lżejsze objawy niedoboru to kobiety skłonne są do nadwrażliwości, rozdrażnienia i nadpobudliwości a także zaniepokojenia i bezsenności.

Skutki niedoboru jodu

Jako przewlekły charakter dolegliwości jaką jest niedobór jodu, zignorowanie objawów podyktowanych niedoborem może prowadzić do cięższych skutków, które będą wymagały  bardziej zaawansowanych czynności ponad uzupełnienie jodu w organizmie. Niedobór jodu utrzymujący się przez długi czas może być powodem  poważniejszych uszkodzeń ustroju.  Zaliczamy do nich:

• Artretyzm,
• Zaburzenia pracy przysadki, serca, nerek i mięśni,
• Niedoczynność lub nadczynność tarczycy,
• Zahamowanie wzrostu, spowolnienie rozwoju
• Kretynizm endemiczny.

Tarczyca a niedobór jodu

Niedobór jodu wpływa bezpośrednio na pracę tarczycy, która produkuje mniej hormonów.  75% jodu krążącego w organizmie zawartego jest właśnie w tarczycy. Jego niedobór powoduje powiększanie się hormonu tarczycy. Dzieje się tak, gdyż potrzebując więcej jodu tarczyca rozrasta się, zwiększając prawdopodobieństwo wyłapania wolnego jodu krążącego wraz z krwią w organizmie. Powiększenie tarczycy to inaczej „wole”. Może być ono obojętne lub niedoczynne. Niedoczynnośc tarczycy z kolei przekłada się na kondycję skóry, paznokci i włosów oraz oddziałuje na stan psychiczny człowieka. Skóra przesusza się, włosy wypadają a choremu towarzyszą na co dzień złe nastroje takie jak: smutek, stany lękowe, napady depresyjne. Ponadto chory ma problem z trawieniem, ponieważ cierpi na zaparcia. Chory narzeka na drgawki z zimna, senność, osłabienie i zauważa obrzęki podskórne. Ponadto przebieg niedoczynności tarczycy prowadzi do tycia pomimo odpowiedniej aktywności fizycznej i prawidłowej diety.

Źródła jodu w pokarmie

Źródła jodu w pokarmie są liczne i niewyczerpane. Znajdziesz je głównie w rybach takich jak: mintaj, dorsz, halibut, łosoś czy halibut.  Inne pokarmy zawierające jod to produkty zbożowe i niektóre przetworzone, takie jak: ser żółty, łosoś wędzony, pieczywo chrupkie, kefir, maślanka, ryż brązowy i chleb żytni razowy. Najwięcej jodu z wymienionych zawiera dorsz, bo aż 110 mg w 100 gramach ryby,  a najmniej ryż brązowy, którego w 100 gramach produktu znajdziesz 4,5 mg.

Pamiętaj jednak, że produkty te zawierają jod, który czerpią z atmosfery. Przyswajaj zatem jod podczas wycieczek nadmorskich, ponieważ woda morska zawiera najwięcej tego pierwiastka. Stąd najwięcej jodu jest z rybach słonowodnych. Dodatkowo możesz wspomagać się suplementami diety zawierającymi jod, jednak dopiero po konsultacji z lekarzem.

Suplementy z jodem

Dzienne zapotrzebowanie na jod to ok 160 mg, co zależy od wieku, płci, aktywności fizycznej itp. Dodatkowo, kobiety w ciąży potrzebują dodatkowych miligramów bo aż 185 mg dziennie ze względu na przekazywanie go dziecku. Płaska łyżeczka soli kuchennej to 300 mg jodu.  Niestety sól zawiera też sód, którego spożywanie w nadmiarze grozi zatrzymywaniem wody w organizmie, sprzyja otyłości, nadciśnieniu i chorobom nerek.