Czerwone łodygi, które jako małe dzieci mogliśmy znaleźć prawie w każdym ogródku. Liście mogą z kolei kojarzyć się z łopianem. Ze względu na swój specyficzny kwaskowaty smak nie jest ulubieńcem na surowo, jednak przetwory z niego są co raz bardziej popularne i chętniej kupowane. Niestety rabarbar jest niezwykle sezonową rośliną i najłatwiej o niego wczesną wiosną, niepodtrzymana uprawa może obumrzeć i następne plony dać dopiero za rok. Kto powinien jeść rabarbar, a kto powinien go unikać, jakie są jego właściwości i jak najlepiej go jeść, o tym w dalszej części.
Czym jest rabarbar, warzywo czy owoc?
Rabarbar występuje w wielu odmianach, jednak w Polsce uprawiana jest odmiana rabarbaru ogrodowego lub inaczej zwyczajnego. Należy do bylin z rodziny rdestowatych. Jadalną jego częścią jest łodyga aż do liścia (są odmiany, gdzie również z wielkiego liścia sporządza się potrawy, tak jest z rabarbarem kędzierzawym), która ma kolor od zielonego po różowy, a im bardziej czerwona tym słodsza i dojrzalsza! Ze względu na to, że jemy jego łodygi liściowe w Polsce zaliczany jest do warzyw, ponieważ jednak jest słodki często traktujemy go jak owoc, którym nie jest.
Właściwości zdrowotne rabarbaru
Rabarbar im dojrzalszy tym więcej ma składników odżywczych w sobie, chociaż pod względem kaloryczności ma jedynie 20kcal na 100 gram łodyg jadalnych. Istnieje również teoria, że podczas podgrzewania go i poddawania obróbce termicznej powstaje w nim więcej antyoksydantów, które mają korzystny wpływ na walkę z nowotworami.
Z witamin rabarbar bogaty jest w witaminę A, C, E i B9 czyli kwas foliowy, do tego bogaty jest w sód, potas, magnez, żelazo oraz fosfor. Niestety rabarbar ma również duże stężenie szczawianów, które nie neutralizowane mogą powodować odkładanie się szczawianów na przykład w stawach.
Na problemy żołądkowo-jelitowe
Rabarbar stosowany jest często nie tyle przy zatruciach co przy regulowaniu pracy żołądka i jelit. W niedużych porcjach unormuje trawienie, to znaczy może powstrzymać delikatne biegunki, z kolei w dużych ilościach spowoduje szybszą przemianę materii, a także pobudzi perystaltykę jelit co z kolei może wywołać rozwolnienie.
Przeciw nowotworom – rapontygenina
Rabarbar ma duże ilości antyoksydantów, a konkretnie składnik nazywany rapontygeniną, który działa przeciwrakowo. Po zjedzeniu rabarbaru antyoksydanty rozprowadzane są po całym organizmie normując podział komórek, a także sprawia, że rzadziej dochodzi do błędnego namnażania się ich czyli powstawania nowotworów. Dzieje się tak po upieczeniu rabarbaru. Oprócz tego naukowcy twierdzą, że związek ten nie tylko działa przeciw nowotworowo, ale również zmniejsza objawy alergii – działa antyalergicznie, a co więcej wspomaga układ krążenia!
Na problemy hormonalne
Kolejnym cennym składnikiem rabarbaru jest rapontycyna, która wpływa na większą produkcję estrogenu, jednak ważny jest zarówno dla kobiet jak i mężczyzn!. Jest to niezwykle cenny składnik zwłaszcza dla kobiet cierpiących na niedobór tego hormonu, czyli najczęściej w okresie przekwitania czyli menopauzie. Podnosząc poziom estrogenu nieco złagodzi jej objawy. Jeżeli chodzi o problemy męskie, to rapontycyna będzie działać hamująco i wspomagająco leczenie przerostu gruczołu krokowego czyli prostaty. Zatem rabarbar wskazany jest dla wszystkich po około 50-tym roku życia.
Sposób na trądzik
Ten sam składnik (rapontycyna) powoduje zmniejszenie się trądziku, wspomaga jego leczenie i łagodzi objawy, dlatego w okresie dorastania warto doraźnie podawać rabarbar lub stosować ze świeżego, gniecionego rabarbaru maseczki stosowane zewnętrznie. Chociaż efekt będzie słabszy nie musimy się martwić o nadmierną produkcję estrogenu.
Odchudzanie z rabarbarem
Rabarbar jest niezwykle niskokaloryczny, a do tego zawiera duże ilości błonnika, który zalega w żołądku dając długo uczucie sytości, w jelitach działa oczyszczająco pozwalając wydalić niestrawione resztki i złogi jelitowe, a do tego poprawia przemianę materii co oznacza szybszy metabolizm. Z tych powodów warto włączyć rabarbar przy diecie odchudzającej, gdyż będzie pomagał w spalaniu zbędnych kalorii nie tylko przyspieszając trawienie i spalanie, ale również pozostawiając na długo uczucie pełnego żołądka, dzięki czemu rzadziej będziemy mieli ochotę na podjadanie, a zatem i żołądek będzie miał czas się skurczyć!
Kto nie powinien jeść rabarbaru
Chociaż wydaje się, że rabarbar to warzywo cud! Idealny na wszystko, a nawet w Chińskiej medycynie stosowany jest leczniczo i jest z tego powodu niezwykle ceniony, to jednak ma on bardzo duży minus – mianowicie szczawiany! Szczawiany wiążą się z wapniem i mogą powodować odkładanie się go w torebkach stawowych lub nerkach przyczyniając się do rozwoju choroby. Osoby, które cierpią na te choroby powinny unikać szczawianów:
- chore na nerki
- na kamicę nerkową
- choroby reumatyczne stawów
Jak zneutralizować szczawiany
W przypadku rabarbaru warto jest gotować go przez około 10 minut po czym odlać i przepłukać. Tylko w ten sposób możemy wpłukać część z obecnych szczawianów, które pod wpływem wysokiej temperatury rozłożą się i zostaną wypłukane przez wodę. Pomocne będzie również zajadanie produktów szczawianowych produktami zasadowymi jak jajka lub mleko. Dlatego do deseru rabarbarowego warto dołączyć chociaż szklankę mleka która pomoże zneutralizować szczawiany.
Jak jeść rabarbar
Rabarbar jest popularny w formie ciasta podobnego do szarlotki, ale idealny będzie również pod postacią dżemu lub konfitury, która może zostać dodana nie tylko do słodkich przekąsek czy drugiego śniadania, ale również z powodzeniem będzie komponować się z mięsami. Ciekawym pomysłem jest również letnia sałatka z owoców z dodatkiem rabarbaru, który doda wyrazistości dzięki swojemu cierpkiemu smakowi.