Jaki jest prawidłowy puls? Nadciśnienie i niedociśnienie
Puls to kolokwialna nazwa tętna. Określany jest jako falisty ruch naczyń krwionośnych, a jego częstotliwość zależy od dynamiki skurczów serca w jednostce czasu. Dynamika ta zależy z kolei od elastyczności ścian naczyń krwionośnych, kondycji fizycznej, wieku, aktywności fizycznej i innych czynników indywidualnych. Jaki zatem jest prawidłowy puls i jakie czynniki wpływają na jego wartość?
Prawidłowy puls
Przyjmuje się, że u osób dorosłych powinien wynosić około 60-70 uderzeń na minutę, a dzięki w okolicach 100. Tętno jest słabe u osób ze zmianami miażdżycowymi, czyli z odkładającym się na ściankach naczyń krwionośnych cholesterolem, ponieważ wówczas następuje zwężenie światła dla przepływającej krwi oraz spada sprężystość naczyń. Z jednej strony zwolnione tempo jest dobre, ponieważ nie grozi zawałem ani udarem, ale z drugiej strony spowalnia ono procesy życiowe, następuje słabsza przemiana materii i niższa wydolność organizmu. Podwyższone tętno często spowodowane jest nagłymi sytuacjami życiowymi, w których wyniku ciśnienie skacze do swojej górnej granicy. Nadciśnienie tętnicze to z koeli przewlekły stan, w którym prawidłowy puls jest podwyższony.
Prawidłowy puls u różnych grup wiekowych:
- Noworodek: 130-140 uderzeń/minutę
- Dziecko 2letnie: 110-130 uderzeń/minutę
- Dziecko 7letnie: 89-90 uderzeń/minutę
- Dorosły: 66-76 uderzeń/minutę
- Osoba starsza: 60-65 uderzeń/minutę
Co określa puls?
Puls określany jest jako częstotliwość skurczów w jednostce czasu, jednak opisują go inne wielkości, których wartości wskazują na prawidłowy, przyspieszony lub zwolniony puls. Są to: ilość uderzeń na minutę, wyczuwalność tętna po obu stronach ciała, odstępy między uderzeniami i ich nasilenie.
Jak prawidłowo badać puls?
Najlepiej badać tętno tam, gdzie będzie ono najlepiej wyczuwalne, czyli w obszarach podskórnych. Do tętnic biegnących pod skórą zalicza się: tętnicę promieniową, tętnice grzbietową stopy, tętnicę skroniową, tętnicę szyjną, tętnicę łukowatą stopy.
Co wpływa na przyspieszony puls?
Przyspieszony puls może być efektem chwilowo działającego bodźca lub efektem poważnych zmian w organizmie. Do czynników warunkujących krótkotrwałe podniesienie ciśnienia należą: silny stres, nagłe przeżycia i związane z tym emocje, nadczynność tarczycy, nerwica, łatwość denerwowania się, gorączka, strach. Do czynników warunkujących nadciśnienie tętnicze zaliczamy: choroby ośrodka wytwarzania bodźców dla skurczów przedsionków i komór, niewydolność krążeniowa, krwotoki, przedawkowanie leków wpływających na układ krwionośny, rozedma, dychawica oskrzelowa, zapalenie, zatory i zakrzepy w drogach oddechowych, pylice, nowotwory płuc, nadużywanie alkoholu, palenie papierosów, picie dużych ilości kawy.
Co wpływa na zwolniony puls?
Zwolnione tętno to przeciwieństwo stanów wymienionych w poprzednim pytaniu. Na osłabienie pulsu mogą wpływać między innymi: intensywne napięcie układu przywspółczulnego, zwiększone ciśnienie śródczaszkowe, toksyczne wpływy na serce substancji chemicznych z zewnątrz lub w przebiegu chorób metabolicznych, deficyt tętna w przebiegu niemiarowej pracy serca oraz bloki w sercu dla przekazywania bodźców dla skurczu komór popychających krew do naczyń tętniczych z komór serca.
Jakie są objawy zaburzeń tętna?
Nagłe spadki bądź wzrosty pulsu nie występują bez przyczyny. Spowodowane są tzw. tachykardią lub bradykalią. Tachykardia to przyspieszona akcja serca, która objawia się dusznościami, zawrotami głowy, kołataniem serca i momentami, w których chory ma wrażenie, że akcja serca ustaje oraz towarzyszy temu ogólne osłabienie. Bradykardia, przeciwnie niż tachykardia to wolniejsza praca serca (w obu przypadkach prawidłowy puls odbiega od normy). W jej wyniku niedotleniony zostaje ośrodkowy układ nerwowy. Objawami takiego stanu są: omdlenie, zmęczenie, kołatanie serca, nagła utrata przytomności, mroczki przed oczami oraz zawroty głowy.
Jak leczyć nadciśnienie i niedociśnienie?
Na początku diagnozuje się przyczynę. Jeśli jest to przyczyna niegroźna, wówczas leczenie sprowadza się do jej usunięcia. Jeśli jednak przyczyna jest poważna i nieodwracalna, chorobę leczy się objawowo. Nie zawsze środki farmakologiczne dadzą radę kontrolować prawidłowy puls. Czasem niezbędne jest wstawienie rozrusznika serca, który stymuluje jego pracę. Jeśli chodzi o przebieg leczenia, wiele zależy od samego pacjenta. Powinien on wdrożyć zalecenia lekarskie odnośnie diety, którymi są najczęściej: unikanie soli, kawy, papierosów, a w zamian wzmożona aktywność fizyczna i samokontrola nad stanami emocjonalnymi. Nierzadko lekarze zalecają unikanie czynników, które mogą powodować skoki ciśnienia a także wizyty w sanatoriach uzdrowiskowych.
Leki na nadciśnienie
Leczenie farmakologiczne w przypadku problemów z nadciśnieniem przynosi bardzo pozytywne rezultaty. W aptekach nie brakuje lekarstw bez recepty, które okazują się w tego typu dolegliwościach bardzo skuteczne. Środki te mogą być swobodnie stosowane przez wszystkich pacjentów borykających się z nadciśnieniem, pod warunkiem ścisłego stosowania się do zaleceń producenta.
Lekarstwa na nadciśnienie, które można nabyć bez recepty to z reguły suplementy witaminowe, mineralne lub ziołowe. Skutecznie wspierają one pracę serca nie ingerując zbytnio w funkcjonowanie całego organizmu. Warto jednak pamiętać, że żadne – nawet najsilniejsze lekarstwa – nie będą spełniały swojej roli, jeżeli osoba chora nie rozpocznie zdrowego trybu życia.
Oto kilka przykładów najpopularniejszych leków na nadciśnienie:
- Nasiona Chia. Ten dar natury to prosty i wygodny w stosowaniu produkt do suplementacji diety. Nasiona można spożywać w całości lub zmielone. Stanowią one świetny dodatek do płatków musli, jogurtów, shake’ów, sałatek, wypieków oraz wielu innych.
- A-Z Granat, kapsułki. Jest to suplement diety w postaci kapsułek oparty o skoncentrowany ekstrakt z owoców granatu i kwas elagowy. Najlepiej zażywać 1 kapsułkę dziennie do posiłku. W składzie znajdują się: standaryzowany ekstrakt z owoców granatu (Punica granatum), kapsułka (żelatyna, woda, barwniki – E 171, E 172), maltodekstryna oraz substancja przeciwzbrylająca – E 470b.
- ACARD. Jest to bardzo popularny lek, który z założenia zapobiega powstawaniu zakrzepów w naczyniach krwionośnych. W praktyce jednak środek ten często używany jest w leczeniu nadciśnienia. Warto pamiętać, iż dolegliwość ta niejednokrotnie wynika ze zmniejszonego światła naczyń krwionośnych, co z kolei jest ściśle powiązane z powstawaniem złogów w naczyniach krwionośnych. Lek ACARD oparty jest na kwasie acetylosalicylowym, który hamuje zlepianie się (agregację) płytek krwi.
W przypadku kobiet brzemiennych, leki na nadciśnienie powinno dobierać się ze szczególną ostrożnością. Podczas wizyty u lekarza spowodowanej tego typu dolegliwościami powinno wspomnieć się o swojej ciąży.
Leki na niedociśnienie
Farmakologiczne leczenie niskiego ciśnienia jest znacznie bardziej kontrowersyjną kwestią. Problem niskiego ciśnienia jest traktowany przez medycynę nieco po macoszemu. Hipotonia (niedociśnienie), w przeciwieństwie do nadciśnienia, w wielu krajach nawet nie jest uznawana za chorobę. Poza tym ciężko jest określić granicę, w odniesieniu do której ciśnienie można byłoby uznawać za niskie lub prawidłowe. W związku z powyższym w leczeniu tego typu dolegliwości bardzo rzadko stosuje się środki farmakologiczne. Spełniają one swoją rolę jedynie w skrajnych przypadkach, kiedy to na przykład osoba chora podlega regularnym omdleniom spowodowanym nagłymi spadkami ciśnienia. Wówczas lekarz może przepisać tak zwane alfa-mimetyki lub mineralokortykosteroidy.
Co jednak powiedzieć na temat słynnych ‘kropli’ podnoszących ciśnienie? Wiele osób zachwala sobie ich skuteczne i natychmiastowe działanie, niemniej jednak z punktu widzenia medycznego ich stosowanie nie ma większego sensu. Tego typu środki podnoszą ciśnienie zupełnie sztucznie i jednorazowo. Stan taki jest znacznie ograniczony czasowo. Nie ma to nic wspólnego z docieraniem do przyczyn choroby, co – jak wiadomo – jest najskuteczniejszą metodą leczenia.
Zioła i środki naturalne na nadciśnienie
Zmiana diety oraz trybu życia to najważniejsze kroki, które należy podjąć w walce z nadciśnieniem. Niestety nie stworzono jeszcze – i raczej nigdy nie stworzy się – cudownego leku, który przywracałby zdrowie bez względu na to, jak prowadzi się osoba chora.
Jednym ze sposobów na skuteczne wyleczenie się z nadciśnienia jest zastosowanie kuracji ziołowej. Istnieje wiele możliwości – od naparów, poprzez herbatki i intrakty, aż po świeże soki. Warto jednak pamiętać, że w przypadku ziół bardzo ważna jest regularność stosowania. Jakie rośliny można wykorzystać w przygotowywaniu naturalnych specyfików? Oto kilka propozycji:
- jemioła,
- głóg,
- rutyna,
- rozmaryn,
- liście poziomki,
- ziele skrzypu,
- kłącze perzu,
- liść melisy,
- korzeń mniszka,
- ziele serdecznika,
- owoc jarzębiny.
Wśród wymienionych wyżej opcji, najbardziej wartymi uwagi są jemioła oraz głóg. Zioła te mają działanie hipotensyjne (obniżają ciśnienie), niemniej jednak działanie można zaobserwować dopiero po dwóch tygodniach regularnej terapii.
Wszystkie z wyżej wymienionych ziół można przygotowywać w formie odwaru. Tego typu specyfik przynosi najlepsze rezultaty, gdy jest spożywany około 3 razy dziennie, na czczo przed posiłkami. Zioła na nadciśnienie to bardzo skuteczna metoda. Warto w tym miejscy ponownie powtórzyć, iż nawet najskuteczniejsze środki lecznicze nie pomogą, jeśli osoba chora nie zmieni swoich nawyków żywieniowych oraz stylu życia.
Zioła i środki naturalne na niedociśnienie
Większość systemów medycyny naturalnej jest zgodnych co do tego, iż niedociśnienie jest domeną osób zubożałych pod względem energetycznym. Jeśli i Ty na nieszczęście należysz do tego grona, nie załamuj się. Obszerna wiedza medycyny naturalnej z pewnością pomoże i Tobie doprowadzić swój organizm do równowagi.
Osoby z podwyższonym ciśnieniem mogą skorzystać z wielu metod opartych o siłę ziół. Oto kilka z nich:
- Ziołowe herbaty. Bardzo dobrze, gdy staną się one zamiennikiem dla dotychczas stosowanych używek. Herbaty ziołowe można przyrządzać z pomocą macierzanki, kopru włoskiego i rozmarynu, nie pomijając tak wartościowych dodatków jak imbir oraz miód.
- Napar z kwiatu kocanki. Aby go przyrządzić, wystarczy zalać łyżkę kwiatu kocanki szklanką wrzątku. Następnie należy parzyć go jakieś 30 minut, po czym wypić ze smakiem. Dobrze jest pić trzy razy dziennie przed posiłkami po 1/3 szklanki.
- Mieszanka ziołowa numer 1. Pierwsza mieszanka ziołowa, którą możemy Ci zaproponować składa się z 40g kwiatu czarnego bzu, 40g ziela fiołka trójbarwnego oraz 20g ziela rutyny. Całość należy wymieszać oraz umieścić w pojemniku – najlepiej szklanym. Z tego rodzaju mieszanki z powodzeniem można przyrządzać zdrowe herbatki. W tym celu wystarczy umieścić łyżkę ziół w szklance, zalać wrzątkiem, a następnie parzyć przez jakieś 15 minut. Pić dwa razy dziennie przed posiłkami.
- Mieszanka ziołowa numer 2. Kolejna mieszanka ziołowa składa się z 7 łyżek dziurawca, 3 łyżek liścia babki, 1 łyżeczki owocu jałowca, 1 łyżki mięty oraz 2 łyżek wierzbówki pospolitej. Całość należy dokładnie wymieszać oraz umieścić w odpowiednim pojemniku. Tak skomponowane zioła można przyjmować w taki sam sposób jak mieszankę numer 1. Warto jednak stosować mniejsze ilości, przykładowo pół szklanki, trzy razy dziennie przed posiłkami.
Dieta na nadciśnienie
Odpowiednia dieta odgrywa ogromną rolę w leczeniu problemów z wysokim ciśnienie. Jakie zmiany w swoim żywieniu możesz więc poczynić, jeżeli i Ty borykasz się z tego typu dolegliwościami? W tym przypadku warto dostosować się do kilku poniższych porad:
- zaprzestań palenia tytoniu,
- zrezygnuj ze spożywania alkoholu lub ogranicz go do minimum,
- zwiększ aktywność fizyczną,
- zwiększ spożycie owoców i warzyw, szczególnie zielonych,
- zmniejsz ilość spożywanych tłuszczów,
- w miarę możliwości unikaj soli,
- przestrzegaj godzin żywienia wyznaczonych przez biologiczny zegar człowieka,
- jeżeli borykasz się z otyłością, postaraj się zredukować masę ciała.
Tych kilka oczywistych wskazówek ma wystarczającą moc twórczą, aby zmienić Twoje życie na lepsze. Jedynie dzięki naniesieniu odpowiednich poprawek w swojej diecie można zupełnie wyleczyć się ze wszelkich problemów z nadciśnieniem.
Dieta na niedociśnienie
Niedociśnienie to uciążliwa dolegliwość, którą ciężko jest leczyć za pomocą tradycyjnych metod. Na szczęście wiele w tej dziedzinie można zdziałać dzięki prostym modyfikacjom w diecie. Osoby cierpiące na niedociśnienie powinny przejść na posiłki energetyczne. Warto zrezygnować ze śmieciowego, niezdrowego jedzenia, jak i zbyt częstego spożywania alkoholu. Unikaj wszelkiej żywności przetworzonej, produktów pszennych oraz używek. Świetnie sprawdzą się natomiast ciepłe posiłki z dużą ilością przypraw, takich jak kardamon, kminek, pieprz Cayenne oraz imbir, a także bogactwem aromatycznych ziół, jak chociażby tymianek, oregano lub bazylia. Wzbogać swój jadłospis również o pożywne zupy, takie jak żurek, barszcz, czy też wielowarzywny rosół.