Kurkuma, czyli ostryż długi od wieków wykorzystywana jest w medycynie naturalnej. Przypisuje się je właściwości przeciwzapalne, oczyszczające, antyoksydacyjne oraz żółciopędne. Coraz częściej gości wśród domowych przypraw, choćby ze względu na piękny kolor, jaki nadaje potrawom. Często stosowana jest zamiast drogiego szafranu, tylko po to, by bezpiecznie pokolorować choćby ryż.
Kurkuma z rodziny imbirowatych
Kurkumę produkuje się z ostryżu długiego, zwanym też szafrańcem indyjskim lub po prostu kurkumą. Pochodzi z Indii a jej kwiaty podobne są nieco do lilii. Kurkuma może osiągać nawet 1 m wysokości. Należy do rodziny imbirowatych i rośnie przede wszystkim na obszarach klimatu tropikalnego. W samych Indiach rośnie w stanie dzikim.
Bulwa kurkumy przypomina do złudzenia bulwę imbiru. Obie rośliny przykrywa brązowa skórka, którą bardzo łatwo można zedrzeć nawet łyżeczką. Jednak po obraniu ze skórki widać różnicę pomiędzy obiema roślinami. Kurkuma pod skórką ma kolor intensywnie pomarańczowy, natomiast imbir jest w kolorze kremowym. W naszym kraju kurkumę można kupić wyłącznie w postaci żółtego proszku. A taką postać otrzymuje się poprzez poddanie rośliny najpierw wysuszeniu, a potem jej zmieleniu na drobny proszek.
Kurkumę można kupić oddzielnie, a można dostać ją również jako składnik wielu złożonych azjatyckich przypraw, choćby takich jak curry, które otrzymuje kolor właśnie od kurkumy. W medycynie naturalnej przede wszystkim docenia się w kurkumie jej właściwości profilaktyczne. Potrafi bowiem zapobiegać wielu chorobom, chociaż badania nad tą rośliną cały czas trwają i dopiero czas pokaże, czy nasza wiara w zdrowotne właściwości kurkumy odpowiada rzeczywistości.
Właściwości odżywcze i zdrowotne kurkumy
Kurkuma w tradycji potraw azjatyckich towarzyszy często potrawom strączkowym; fasoli, cieciorce, soczewicy. Takie połączenie powoduje obniżanie ciężkostrawności tych potraw, a także pobudzenie całego układu trawiennego do intensywniejszej pracy w celu przetrawienia tak trudnych składników.
- kurkuma wywiera pozytywny wpływ na pracę jelit oraz wątroby
- hamuje produkcję kamieni żółciowych
- stymuluje wydzielanie soków żołądkowych i łagodzi dolegliwości żołądkowe
- kurkuma przyśpiesza też trawienie białek, co ma duże znaczenie przede wszystkim dla sportowców
- kurkuma ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne pomaga w leczeniu stanów zapalnych gardła
- kurkuma przyśpiesza gojenie ran i obniża poziom cholesterolu
Kurkuma zawiera:
Kurkuma w walce z Alzheimerem
Trwające cały czas badania na tą rośliną wskazują, że kurkuma wpływa na procesy naprawcze ludzkiego mózgu. Zawarty w kurkumie tumeron wykazuje funkcję stymulującą dla komórek nerwowych w mózgu, poprzez wywoływanie reakcji ich namnażania i różnicowania się. A to z kolei ma wspomagać pracę mózgu, szczególnie po urazach czy chorobach organu. Dlatego uznaje się, że tumeron powinien być wykorzystywany do leczenia choroby Alzheimera lub do leczenia pacjentów po przebytym udarze mózgu.
Natomiast inny składnik występując w kłączach ostryżu – BDMC, potrafi stymulować pracę układu immunologicznego do rozkładania białek, które blokują przewodzenie impulsów nerwowych w mózgu. Złogi tych białek wywołują zaburzenia pamięci oraz zaburzenia osobowości. To kolejna nadzieja dla osób z chorobą Alzheimera.
Kurkuma a nowotwory
Kurkumina z rodziny polifenoli- przeciwutleniaczy zawarta w kurkumie ma działanie:
- przeciwzapalne
- przeciwutleniające
- jest skuteczna w profilaktyce i leczeniu nowotworów
- może być stosowana w profilaktyce następujących nowotworów: skóry, płuc, jamy ustnej, głowy, szyi, przełyku, żołądka, jelita cienkiego, prostaty, trzustki, wątroby, piersi, szyjki macicy, chłoniaków
Podczas badań, jakie przeprowadzono na zwierzętach chorych na nowotwór, wykazano że kurkuma zmniejszyła objawy nawet o 30%. Zbadano też pacjentów z polipami jelita. I u nich wykazano, że kurkuma zmniejszyła ilość polipów nawet o 60%. Kurkuma posiada właściwość intensyfikacji wchłaniania leku stosowanego w leczeniu raka piersi, tym samym podnosząc skuteczność jego działania. Kurkuma z pewnością nie jest lekiem na raka, jednak jej właściwości lecznicze nie mogą pozostać pominięte.
Kurkuma na odporność i infekcję
W badaniach nad kurkumą wykazano, że kurkumina w niej zawarta posiada zdolność podnoszenia poziomu katelicydyny, czyli peptydu zapobiegającego rozwojowi infekcji bakteryjnych, wirusowych oraz grzybiczych. Ale nie tylko jej profilaktyczne działanie w tym obszarze jest doceniane, uznaje się, że kurkuma także może leczyć infekcje wirusowe. Wykorzystuje się do tego jej zdolność hamowania namnażania się komórek, w tym przypadku komórek wirusów.
Pasta z kurkumy
Aby wykorzystać właściwości przeciwzapalne i przeciwwirusowe, a także profilaktyczne kurkumy warto pokusić się o samodzielne przygotowanie pasty z kurkumy. Do wykonania je potrzeba:
- 3 łyżki kurkumy w proszku, dostępna jest już w każdym sklepie spożywczym
- 1/2 szklanki wody
- szczypta czarnego pieprzu
Wodę należy doprowadzić do wrzenia, dodać kurkumę i pieprz. Gotować na małym ogniu tak długo aż powstanie gęsta pasta. Czas gotowania to minimum 8 minut. Jeżeli pasta okaże się zbyt gęsta, można dodać wody. Pasta po zdjęciu z ognia powinna być dość gęsta. Przygotowaną tak pastę należy przełożyć do szklanego pojemnika i przechowywać w lodówce do 3 tygodni. Pastę powinno się pić z gorącym mlekiem, również roślinnym, można dodawać ją do potraw czy koktajli.