Wszystko co musisz wiedzieć o tabletkach antykoncepcyjnych

Pigułki antykoncepcyjne są jednym z najpopularniejszych sposobów zapobiegania ciąży. Dobór właściwej tabletki antykoncepcji wymaga wnikliwego wywiadu lekarskiego, a często też badań diagnostycznych. Inny rodzaj tabletek proponowany jest kobietom palącym, a inny kobietom borykającym się z trądzikiem. Dlatego najskuteczniejszą i najbezpieczniejszą dla nas metodę antykoncepcji powinnyśmy wybrać wspólnie z lekarzem. W poprzednim artykule pokrótce omówiliśmy różne metody zapobiegania ciąży, dziś skupimy się na tabletkach antykoncepcyjnych.

Krótka historia

Po odkryciu właściwości estrogenu i progesteronu (dwóch hormonów) nastąpił ogromny postęp w dziedzinie antykoncepcji. Obecność tych hormonów przy współżyciu na różnych etapach cyklu miała decydujące znaczenie. Badacze zauważyli, że komórka jajowa zostaje zapłodniona wtedy gdy w ciele kobiety dominuje progesteron. Wytworzenie jego syntetycznej wersji doprowadziła do powstania tabletek antykoncepcyjnych.

Dwuskładnikowa tabletka antykoncepcyjna

Dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne w swoim składzie zawierają 2 rodzaje żeńskich hormonów: progesteron i estrogen. Pierwszy z nich hamuje jajeczkowanie oraz zmniejsza przepuszczalność śluzu- dla plemników utrudnia to dotarcie do komórki jajowej. Wpływa on również na transport komórki jajowej do macicy i zmienia strukturę błony śluzowej macicy tak, aby implantacja zarodka była niewykonalna. Estrogen z kolei, zatrzymuje proces dojrzewania pęcherzyka w jajniku.

Dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne nie są jednak przeznaczone do stosowania dla wszystkich kobiet. Istnieje szereg przeciwwskazań: nadwaga, otyłość, cukrzyca (z powikłaniami), zdiagnozowany rak jajników, piersi, odbytnicy czy trzonu macicy. Ten rodzaj antykoncepcji może też nasilać ataki migreny u osób cierpiących na migreny z aurą- powinny one rozważyć rezygnację z dwuskładnikowych tabletek. Ponadto palące kobiety po 35-tym roku życia, jeżeli nie mają w planach pożegnania z nałogiem, powinny wybrać inną metodę zabezpieczenia przed ciążą.

Tabletki antykoncepcyjne po porodzie

Po porodzie można rozpocząć zażywanie dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych, TYLKO jeśli nie karmi się piersią.

Tabletki zaczyna się przyjmować trzy tygodnie po porodzie. Ich działanie ochronne rozpocznie się natychmiast. Jeśli kobieta rozpocznie przyjmowanie tabletek później niż w 21 dni po urodzeniu dziecka, konieczne będzie użycie dodatkowej ochrony, w okresie kolejnych siedmiu dni- na przykład barierowej w postaci prezerwatywy.

Dla matek karmiących rekomendowaną metodą antykoncepcji jest tabletka jednoskładnikowa. Zawiera ona tylko jeden hormon- progesteron. Znikoma jego ilość może przeniknąć do mleka, lecz nie jest on w żadne sposób szkodliwy dla maluszka. Nie wpływa też negatywnie na ilość ani jakoś produkowanego pokarmu. Zażywanie tabletek jednoskładnikowych można zacząć w dowolnym czasie połogu. Należy jednak pamiętać, że skuteczność antykoncepcyjna progesteron jest nierozerwalnie  związana z systematycznością, regularnością jego przyjmowania. Tabletki jednoskładnikowe należy przyjmować z dokładnością co do godziny.

Tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe

Jednoskładnikowe tabletki antykoncepcyjne zawierają tylko syntetyczny odpowiednik progesteronu, czyli progesteron (w ich składzie nie występuje estrogen). Ich mechanizm ochrony przed ciążą polega na:

• zahamowaniu jajeczkowania;
• zwiększeniu gęstości i lepkości śluzu szyjki macicy, przez co ten staje się prawie nieprzepuszczalny dla plemników;
• a jeśli mimo to dojdzie do zapłodnienia, te tabletki uniemożliwiają zagnieżdżenie się zapłodnionej komórki jajowej w macicy.

Przyjmowanie pigułki jednoskładnikowej jest wysoce bezpieczne, lecz podobnie jak w przypadku pigułek antykoncepcyjnych dwuskładnikowych, i tu występują pewne przeciwwskazania. Skuteczność tabletek jednoskładnikowych jest bardzo wysoka – jeżeli przyjmowane są regularnie.

Największy wybór tabletek antykoncepcyjnych!

Antykoncepcja dla kobiet palących

Jeśli w wywiadzie lekarskim stwierdzono zwiększone ryzyko zakrzepicy, lub pacjentką jest kobieta paląca po 35-tym roku życia, lekarz zasugeruje zażywanie jednoskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych. Przeciwwskazaniem dostosowania tej metody ochrony przed ciążą są:

• choroby wątroby;
• choroby serca;
• zdiagnozowany rak odbytnicy, jajników, piersi czy trzonu macicy;
• krwawienia z pochwy o nieznanej przyczynie;
• cysty jajników.

Niektóre badania sugerują, że kobiety stosujące doustną antykoncepcję hormonalną mogą być bardziej narażone na występowanie raka piersi, niż kobiety nie stosujące takiej antykoncepcji. Z badań wynika, że ryzyko zachorowania na raka jest niewiele wyższe i po 10 latach od zaprzestania zażywania tabletek antykoncepcyjnych wraca do poziomu zagrożenia jakie obserwuje się u kobiet nie stosujących pigułek.

Estrogen zwiększa krzepnięcie

Estrogen, zawarty w dwuskładnikowych tabletkach antykoncepcyjnych, może powodować szybsze, łatwiejsze krzepnięcie krwi. Jeśli więc kobieta cierpi na zakrzepicę, nadciśnienie tętnicze czy choroby serca, powinna skorzystać z innych metod antykoncepcji. Ta sama zasada dotyczy kobiet, u których nie zdiagnozowano żadnej z powyższych przypadłości, lecz w jej najbliższej rodzinie te choroby występowały przed 45-tym rokiem życia. Estrogen u takich pacjentek może zwiększyć ryzyko udaru, zawału mięśnia sercowego, zakrzepicy żył głębokich oraz zatoru płucnego. Ryzyko to nie jest wprawdzie duże, jednak ocenę powinnyśmy pozostawić lekarzowi. Estrogen ma za to wpływ stabilizacyjny na błonę śluzową macicy. Dzięki temu zapobiega krwawieniom, co jest nie bez znaczenia dla kobiet cierpiących na anemię (niedokrwistość wywołana brakiem żelaza).

Skutki uboczne tabletek antykoncepcyjnych

W trakcie przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych u większości kobiet zaobserwowano niepożądane skutki uboczne. Większość z nich ustępuje po okresie adaptacyjnym organizmu, który wynosi około trzech miesięcy. Wszystkie możliwe skutki uboczne, wraz z opisem częstotliwości ich występowania znajdziemy na ulotce dołączonej do opakowania wybranych przez nas tabletek.

Najczęściej wymieniane przez kobiety (używające jedno, jak i dwu składnikowych tabletek antykoncepcyjnych) skutki uboczne to: piersi, zwiększona tkliwość piersi, wzrost masy ciała, zmiany nastroju, bóle głowy, a także wahania (wzrost lub spadek) libido. Zaobserwowano również nasilenie się lub pojawia trądziku.

Tabletki antykoncepcyjne nie tylko chronią przed nieplanowaną ciążą, ale też zmniejszają bolesność miesiączek czy wpływają pozytywnie na cerę trądzikową. Należy przede wszystkim pamiętać, że wybór odpowiedniej metody antykoncepcji powinien zostać dokonany prze kobietę i jej lekarza uwzględniając wszystkie czynniki zdrowotne. Stosując tabletki, tak jeno jak i dwuskładnikowe kobiety powinny być świadome, że w dużej mierze to one decydują o skuteczności pigułek- pamiętaj o systematycznym przyjmowaniu tabletek!