Limfocyty – normy badań, choroby związane z zaburzeniami ilości limfocytów
Limfocyty to grupa krwinek należąca do leukocytów, które składają się na ludzki system odpornościowy. Limfocyty odpowiedzialne są za rozpoznanie patogenów takich jak grzyby, wirusy czy bakterie. Jeżeli system immunologiczny pracuje poprawnie i leukocyty wyłapią obce drobnoustroje nie dochodzi do zakażenia chorobami, a czasem nawet do długotrwałej odporności na dany rodzaj patogenu jak w przypadku różyczki. W zależności od wieku pacjenta poziom leukocytów we krwi jest różny, a badania przeprowadzane są w przypadku leczenia farmakologicznego lub podejrzeń chorób.
Rola limfocytów – dlaczego są nam potrzebne?
Limfocyty jak nazwa wskazuje wytwarzane są w organach limfatycznych, powstają zatem w takich miejscach jak grasica, węzły chłonne czy szpik. Poprawnie wytworzone limfocyty krążą po organizmie we krwi „kontrolując” obecność obcych drobnoustrój. Dzięki temu człowiek nie zarazi się nie tylko grzybicą, ale unika przeziębień, grypy czy różnych stanów zapalnych.
Są jednak sytuacje gdy leukocytów jest za mało lub nie działają w poprawny sposób, wtedy właśnie organizm ludzki narażony jest na choroby przez spadek odporności. W łagodnych sytuacjach po prostu złapie się grypę, niestety są też sytuacje patologiczne, kiedy z powodu na przykład AIDS odporność spada do tego stopnia, że człowiek w końcu umiera z przeziębienia.
Bez poprawnych norm leukocytów we krwi człowiek narażony jest na wiele chorób, zatem warto kontrolować czy są one w normie.
Normy poziomu limfocytów
Poziom leukocytów wyraźnie zmienia się w zależności od wieku osoby badanej. Największe różnice wynoszą u niemowląt, gdzie wyszczególnia się kilka poziomów badania w zależności od dnia, a następnie życia dziecka. W przypadku osiągnięcia pewnego pułapu wiekowego liczba leukocytów powoli się stabilizuje aż do późnej starości.
- Noworodki do 3 dnia – 1,6-7,4 x 109/l
- Noworodki od 5 do 28 dnia – 2,8-9 x 109/l
- Noworodki od 1 tygodnia życia do 4 – 2,9-9,1 x 109/l
- Niemowlęta do 6 miesiąca – 1-13,5 x 109/l
- 1 rok życia – 61 procent
- 4 rok życia – 50 procent
- 6 rok życia – 40 procent
- 10 rok życia – 38 procent
- 21 rok życia – 20-45 procent
- powyżej 21 roku życia – od 20 do 45 procent
Rodzaje limfocytów
Limfocyty należą do grupy leukocytów i dzielą się na kilka rodzai ze względu na miejsce ich powstawania i sposób działania. Rozróżnia się je na:
Limfocyty T
Limfocyty T to tak zwane limfocyty grasiczne, pomocnicze, które powstają w szpiku kostnym a później wędrują do grasicy i tam są specjalizowane. Następnie wędrują do krwi tak zwanej obwodowej, gdzie krążą i usuwają zanieczyszczenia. Odpowiedzialne są między innymi za likwidacje komórek nowotworowych, to znaczy takich które namnażają się z jakimś błędem lub są już stare i trzeba je zutylizować. Poziom limfocytów T nie powinien przekraczać pewnej normy, w przypadku przekroczenia, może to świadczyć o chorobach takich jak:
Limfocyty B
Limfocyty B są tak samo podgrupą limfocytów, wytwarzane są w szpiku kostnym a następnie wydostają się z krwią do ogólnego obiegu krwi, gdzie spełniają swoją rolę. Wyróżnia się dwa typy limfocytów z B
B1 – odpowiedzialne za oczyszczanie organizmy z obumierających komórek
B2 – odpowiedzialne za wykrywanie patogenów i drobnoustrojów, w momencie eliminacji i wykrywania są wspierane przez limfocyty T
Obniżenie poziomu limfocytów z grupy B może świadczyć o:
- AIDS
- infekcji
- gruźlicy
- zespół popromienny
- mocznicę
- zespół wstrząsowy
Z kolei podwyższenie poziomu tych limfocytów może świadczyć o:
Białe krwinki
Część osób błędnie rozróżnia jeszcze 3 rodzaj limfocytów, jednak białe krwinki są tym samym co same limfocyty. Białymi krwinkami określa się w języku polskim wszystkie limfocyty i nie jest to nic oddzielnego. Zatem nie należy wyróżniać trzeciej formy, gdyż jest to błędne.
Badania poziomu limfocytów
Badanie przeważnie wykonywane jest przy każdym badaniu krwi czyli morfologii. Z tego wynika, że poziom leukocytów bada się pobierając próbkę krwi i przesyłając ją do laboratorium medycznego, gdzie badana jest szczegółowo pod kątem obecności poszczególnych limfocytów. Podwyższone normy mogą świadczyć o jakiegoś rodzaju infekcji lub chorobie. Często w momencie przeziębienia są one nieco wyższe.
Badania takie zleca lekarz prowadzący, ale równie dobrze można samemu pójść do laboratorium i poprosić o wykonanie tego badania. Należy jednak pamiętać, że właściwą oceną wyników powinien zająć się specjalista, gdyż podwyższenie lub obniżenie poziomu białych krwinek może być błędnie zdiagnozowane przez laika.
Przyczyny podwyższonych limfocytów
Podwyższone poziomy limfocytów powinny być szybko wykryte, ponieważ mogą one świadczyć o różnych rodzajach infekcji jak przy zaburzeniach autoimmunologicznych, przy nowotworach krwi lub samego układu limfatycznego. Chociaż mogłoby się wydawać, że to dobry stan, kiedy limfocytów jest dużo, jednak jest to złudne wrażenie, ponieważ zbyt duże namnożenie najczęściej świadczy o zmianach nowotworowych. Niestety brak typowych objawów podwyższenia limfocytów, więc jedynym sposobem na diagnozę jest regularne badanie poziomu limfocytów we krwi za pomocą badań morfologicznych.
Przyczyny obniżenia poziomu limfocytów
Kiedy limfocyty są obniżone najczęściej spada odporność organizmu, zatem osoba o obniżonym poziomie jest bardziej podatna na na zachorowania i przeziębienia, a także infekcje wirusowe i grzybicze. Jeżeli tego typu choroby występują co raz częściej to jest to powód do konsultacji ze specjalistą, który najprawdopodobniej zleci badania limfocytów i będzie szukał przyczyny zaburzeń.