Korzeń maca – wartości odżywcze, właściwości, zastosowanie w kuchni
Korzeń maca należy do roślin bulwiastych. Największe uprawy znajdują się w Peru w Andach. To właśnie tam tysiące lat temu inkowie odkryli roślinę. Zazwyczaj uprawia się macę na wysokościach od 3300 do 4500 m.n.pm. Podłoże, na którym uprawia się roślinę to gleby skaliste.
Korzeń maca to roślina nasienna, a wyglądem przypomina rzodkiewkę. Korzenie przybierają różne barwy, od kremowego, przez róż, czerwień, fiolety aż do zieleni. W głównej mierze korzeń jest wykorzystywany jako warzywo.
Historia macy
Inkowie odkryli ją mniej więcej 3800 lat p.n.e. Od tego czasu do dzisiaj jest ona częstym bywalcem na stołach Amerykanów. W Europie zagościła w 1549 roku za sprawą kapitana de Soto, który rozsławił jej cudowne właściwości.
Macę zalicza się do rodziny roślin kapustowatych., co oznacza, że jest ona rośliną krzyżową, czyli spożywana w zbyt dużych ilościach nie służy osobom, które mają problemy z tarczycą.
Korzeń maca funkcjonuje pod różnymi nazwami, niektóre z nich to:
- Peruwiański żeń-szeń
- Maca-Maca
- Maino
- Maka
- Trawa pieprzowa
- Pieprzowe ziele
Wartości odżywcze macy
Maca to prawdziwe bogactwo witamin i składników odżywczych, ponadto uważa się, że jej spożywanie zwiększa potencję i zapewnia długowieczność. Uważa się, że korzeń macy zawiera średnio:
- Białko – 10,2%, w tym aż 18 rodzajów aminokwasów
- Węglowodany – 59%
- Błonnik – 8,5 %
Ponadto w składzie macy znajdziemy takie witaminy i składniki odżywcze jak:
- Witamina A
- Witamina B1
- Witamina B6
- Witamina C
- Wapń
- Żelazo
- Miedź
- Cynk
- Mangan
- Potas
- Sód
Właściwości macy
Korzeń macy jest powszechnie uznawany za jedną z najbardziej leczniczych roślin na świecie. Do największych jej zwolenników należą mieszkańcy Peru. Do najważniejszych właściwości macy zalicza się:
- Wzmocnienie potencji u mężczyzn – istotne jest to, że maca zwiększa popęd płciowy, nie podwyższając przy tym poziomu hormonów we krwi. Wspomaga również produkcję spermy i wpływa na ruchliwość plemników, co sprawia, że korzystnie wpływa na płodność. Wysuszony i sproszkowany korzeń jest często dodawany do składu suplementów diety na zwiększenie potencji.
Zawiera duże ilości białka, w tym aminokwasu – argininy. Jest ona odpowiedzialna za budowę białka płynu nasiennego oraz doprowadzanie krwi do narządów płciowych zarówno u mężczyzn jak i u kobiet. W związku tym uważa się, że maca pomaga w utrzymaniu sprawności seksualnej, przy czym żadne badania nie uznały jej za afrodyzjak. Jej wpływ na potencję i sprawność seksualną może wiązać się z tym, że korzeń poprawia ogólny stan zdrowia.
- Neutralizowanie bóli miesiączkowych i nieprzyjemności związanych z menopauzą – oprócz tego, że spożywanie macy może złagodzić bóle menstruacyjne, pomaga również w regulacji cyklu miesiączkowego. Zapobiega także takim objawom klimakterium jak: napady gorąca, suchość pochwy i ogólnemu spadkowi energii.
- Pomoc w leczeniu osteoporozy – właściwości te zostały potwierdzone badaniami, które zostały wykonane na samicach szczurów, którym uprzednio wycięto jajniki. Opublikowane wyniki wykazały, że substancje zawarte w korzeniu macy zwiększyły przyrost masy kostnej oraz przyczyniły się do przywrócenia odpowiedniej struktury kości. Dodatkowo znacząco wzrosła ilość wapnia w tkance kostnej. Można więc śmiało twierdzić, że maca spożywana w odpowiednich ilościach przez określony czas pomaga w utrzymaniu gęstości kości i zapobiega przed utratą estrogenów.
- Pomoc w zwiększeniu masy mięśniowej – Zawartość steroli sprawia, że wprowadzenie macy do codziennej diety może skutecznie pomóc osobom, które planują powiększyć nieco swoje muskuły. Warto wiedzieć, że maca jest składnikiem niektórych suplementów na przyrost masy mięśniowej.
- Ogólne wzmocnienie organizmu – już peruwiańscy Indianie stosowali korzeń macy na poprawę działania układu immunologicznego. Ponadto uważa się, że maca dodaje energii i rewitalizuje organizm. Dlatego poleca się spożywanie korzenia osobom skrajnie osłabionym, niedożywionym i z obniżoną odpornością. Lekarze polecają stosowanie go przy leczeniu zespołu przewlekłego zmęczenia, depresji oraz nadmiernego stresu. Inkowie twierdzili, że roślina dodaje sił witalnych, w związku z tym spożywali ją przed wyruszeniem na walkę. Maca polecana jest również osobom pracującym umysłowo – stwierdzono, że ma wpływ na poprawę pamięci i wspomaga funkcje umysłowe.
- Uważa się ją za eliksir długowieczności, w głównej mierze dzięki swoim antyoksydacyjnym właściwościom. Antyoksydanty eliminują wolne rodniki, które atakują nasz organizm.
- Maca działa korzystnie na problemy z tarczycą i nadnerczami.
- Uważa się ją za pomocną podczas leczenia nowotworów.
- Zawartość żelaza powoduje, że macę można stosować przy anemii.
- Znacząco zmniejsza namnażanie się grzybów i bakterii.
- Jest idealnym składnikiem diety dla osób uprawiających sport – zwiększa produkcję hormonów, dodaje energii, wzmacnia kości, a także działa regenerująco.
Maca
Kto nie powinien stosować macy?
Korzeń macy należy do adaptogenów, posiada również właściwości antyoksydacyjne, więc teoretycznie mogą go stosować wszyscy. Nie powinni go spożywać jednak mężczyźni, którzy zmagają się ze stanem zapalnym gruczołu krokowego. Maca zwiększa dopływ krwi do narządów płciowych, w związku z tym mogą pojawić się bóle.
Osoby mające problemy z tarczycą również powinny spożywać korzeń macy z rozwagą. Mimo zawartości wartościowych substancji, zwiera on spore ilości sodu, który spożywany w nadmiarze przez osoby z problemami z tarczycą może niekorzystnie wpływać na organizm.
Ze względu na dużą zawartość potasu, wprowadzania do codziennego menu macy odradza się także osobom cierpiącym na choroby nerek.
Zastosowanie macy w kuchni
Jak widać maca zawiera wiele substancji korzystnie wpływających na ludzki organizm, dlatego warto wprowadzić ją do swojego jadłospisu. Jak ją jednak stosować? Indianie mieszają sproszkowany korzeń z wodą lub mlekiem tworząc z niego papkę. Można go jednak dodać do jogurtu, ulubionych płatków śniadaniowych czy owocowych koktajli. Powszechnie stosuje się ją również jako dodatek do mąki, z której można później piec ciasta, pieczywo czy panierować nią rybę.
Macę można również spożywać w płynnej formie, na przykład jako sfermentowany napój nazywany „maca chicha”, który z kolei można zmieszać z alkoholem w celu uzyskania drinka.