Hiperwitaminoza – informacje, przyczyny, objawy, zapobieganie
Hiperwitaminoza to zespół objawów, które spowodowane są zbyt dużą ilością witamin w organizmie. Problem dotyczy głównie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, czyli A, D, E i K. Te witaminy, które rozpuszczają się w wodzie, są z organizmu wydalane wraz z potem i moczem, więc ryzyko przedawkowania jest znacznie mniejsze. Warto pamiętać, że hiperwitaminoza może być znacznie groźniejsza niż jest przeciwieństwo, czyli awitaminoza, oznaczająca niedobór witamin.
Przyczyny hiperwitaminozy
Hiperwitaminoza spowodowana jest w większości przypadków zbyt częstym zażywaniem suplementów zawierających określoną witaminę bądź witaminy. Mogą to być na przykład suplementy na zdrowe włosy, skórę czy paznokcie. Mimo, że pozornie długie stosowanie tego typu preparatów wydaje się niegroźne, skutki hiperwitaminozy mogą być naprawdę poważne.
Wśród najcięższych wymienia się choroby genetyczne a nawet nowotwory. Jeśli przyjmujemy witaminy w zwykły sposób, to znaczy wraz z pokarmem, ryzyko hiperwitaminozy jest praktycznie zerowe.
Należy zwracać uwagę na to, by nasza dieta była urozmaicona i dostarczała organizmowi wszystkich potrzebnych substancji w odpowiednich proporcjach
Jeśli przyjmowanie jakiegoś suplementu staje się konieczne, najlepiej skonsultować jego dawkowanie z lekarzem lub farmaceutą. Ponadto nie powinno się stosować w tym samym czasie kilku preparatów witaminowych o podobnym składzie.
Objawy przedawkowania witamin
Objawy hiperwitaminozy różnią się w zależności od tego, jaką witaminę przedawkujemy. Do najczęstszych należą: bóle głowy, serca i mięśni, brak apetytu, suchość lub szorstkość skóry, mdłości, biegunka lub wymioty, objawy uczuleniowe, zaburzenia w oddawaniu moczu, łamliwość włosów i paznokci, krwawienie z dziąseł czy spadek masy ciała.
Witamina A
Zbyt duża ilość witaminy A powoduje ociężałość, drażliwość, odwapnienie kości oraz ich samoistne łamanie, krwotoki, świąd i inne zmiany skórne, zahamowanie wzrostu u dzieci, deformacje w obrębie twarzy i czaszki, dolegliwości wątroby, dysfunkcje serca i nerek oraz problemy z układem nerwowym.
Witamina D
Przedawkowanie witaminy D skutkuje podwyższonym ryzykiem miażdżycy i kamicy nerkowej, objawia się osłabieniem, świądem skóry, bólem głowy oraz oczu, podwyższoną częstotliwością oddawania moczu, biegunką, odkładaniem się nadmiernej ilości wapnia w tkankach miękkich i różnych organach, a u kobiet w ciąży deformacje płodu i choroby kości.
Witamina E
Przedawkowanie witaminy E, w porównaniu z innymi witaminami zdarza się rzadko i ma mniejsze skutki uboczne (60% jej dziennej dawki zostaje wydalone z kałem), może jednak prowadzić do zaburzeń funkcjonowania układu pokarmowego, powodować osłabienie, zmęczenie, senność oraz podwójne widzenie.
Witamina K
Witamina K w zbyt dużych ilościach może wywoływać chorobę hemolityczną, uszkodzenia mózgu i układu nerwowego u niemowląt, niedokrwistość, białkomocz, wysypkę a nawet depresję.
Witamina B
Niebezpieczne może być także przedawkowanie witamin z grupy B. Zbyt duża ilość witaminy B1 jest odpowiedzialna za drżenie mięśni i kołatanie serca, a witaminy B2 – za odwapnienie kości i problemy z nerkami. Jeśli dawka witamin z grup B przekracza 100 mg dziennie a nadmiar jest długotrwały, może nastąpić uszkodzenie układu nerwowego i spowolnienie krążenia krwi.
Witamina C
Jeśli chodzi o witaminę C, jej zbyt duże ilości nie są bardzo szkodliwe, jednak mogą prowadzić do wystąpienia dolegliwości żołądkowych, nudności, wymiotów i biegunki oraz wysypki skórnej. Po radykalnym zmniejszeniu dawki może nastąpić znaczny spadek odporności. W przypadku osób z podwyższonym ryzykiem występowania kamieni nerkowych, spożycie witaminy C powinno być ograniczone ze względu na jej rolę metaboliczną. To samo dotyczy osób cierpiących na hemochromatozę, talasemię i niedokrwistość syderoblastyczą.
Vigor UP! Witaminy, 60 tabletek
Diagnoza i leczenie
W procesie wykrywania hiperwitaminozy pierwszym, podstawowym krokiem jest dokładna obserwacja objawów, a następnie wykonanie badania krwi, które będzie w stanie potwierdzić diagnozę. Leczenie polega na odstawieniu szkodliwych lub nieumiejętnie dobranych preparatów i na dobraniu pacjentowi dobrze zbilansowanej diety, która zaspokoi wszystkie potrzeby jego organizmu i zapewni bezpieczną dawkę witamin i minerałów, bez ryzyka ich przedawkowania.
Należy jednak pamiętać, że najważniejsza jest profilaktyka – pamiętając o tym, ile i jak poważne skutki może mieć hiperwitaminoza, powinniśmy podchodzić z należytą ostrożnością i odpowiednią wiedzą w zakresie suplementowania witamin do wszystkich preparatów, jakie zamierzamy wprowadzić do naszej diety. Tylko w ten sposób uda nam się uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji związanych z przedawkowaniem witamin i jego objawami.