Zespół jelita drażliwego

Nawracające zaparcia i biegunki, częste bóle brzucha, wzdęcia, kolki, uczucie pełności? To co dzienność wielu z nas. Niewielu jednak wie, że dolegliwości mogą świadczyć o zespole jelita drażliwego ? przewlekłej choroby układu pokarmowego. Postawienie diagnozy jest szczególnie ważne w przypadkach nasilonych objawów, które utrudniają codzienne funkcjonowanie i prowadzą do negatywnych skutków w sferze psychiki chorego. Badania epidemiologiczne wskazują, że na zespół może cierpieć już co trzecia osoba na świecie, z czego tylko co dwudziesta jest poprawnie zdiagnozowana.

Zespół jelita drażliwego charakteryzuje się trwałymi zaburzeniami pracy jelit, co powoduje szereg nieprzyjemnych objawów występujących kilka razy w tygodniu. I choć choroba nie ustąpi, to można skutecznie łagodzić jej przebieg i powrócić do równowagi fizycznej oraz psychicznej.

Zespół jelita drażliwego może występować z tendencją do zaparć lub biegunek bądź też w postaci mieszanej, gdy występują naprzemienne trudności z wypróżnianiem. Towarzyszą im także inne specyficzne objawy, takie jak ból brzucha występujący z różną intensywnością, dyskomfort, przelewanie się treści pokarmowej, wzdęcia i wiele innych. O schorzeniu można mówić, gdy dolegliwości towarzyszą nam minimum 3 miesiące i nie są wywołane przez czynniki zaburzające pracę jelit, do których należą:

• Prowadzenie siedzącego trybu życia połączonego z brakiem aktywności fizycznej.
• Stosowanie diety w połączeniu ze środkami przeczyszczającymi.
• Niewłaściwe postępowanie dietetyczne – zbyt duża ilość tłuszczów zwierzęcych względem błonnika roślinnego z warzyw i owoców.
• Zbyt mała ilość spożywanej wody, która utrudnia wypróżnienie się.
• Spożywanie produktów, na które mamy uczulenie lub których nasz organizm nie toleruje. W stwierdzeniu tego pomaga baczne obserwowanie jadłospisu i następujących po nim wypróżnień.

Delikatny lek przeczyszczający

Objawy zespołu jelita drażliwego

• Zaparcia charakteryzujące się małymi ilościami wypróżnień, poniżej 3 w ciągu tygodnia.

• Biegunka występująca minimum 3 razy na dobę. Poprzedza ją ból brzucha połączony z silnym napieraniem. Ból ustępuje tuż po wypróżnieniu. Występuje nagle, nawet po zjedzeniu niewielkich porcji jedzenia. Pierwsza biegunka często występuje tuż po przebudzeniu.

• Wzdęcia, czyli uczucie pełności w brzuchu, której towarzyszy ból. Pojawiają się po posiłku. Oznaczają, że w naszej diecie znajdują się produkty dla nas niedozwolone.

• Uczucie niepełnego wypróżnienia.

Przyczyny zespołu jelita drażliwego

Dokładne przyczyny schorzenia nie są znane. Ze względu na liczne i nasilone objawy podejrzewa się składową wielu czynników. Główne podłoże to zaburzenia w pracy jelit, także o podłożu nerwowym. Na nasilenie objawów wpływ mają także wiek, płeć (grupę największego ryzyka stanowią kobiety), zaburzenia odżywiania, warunki genetyczne i psychiczne.

Nadwrażliwość jelit powoduje ciągły ból, narastający podczas jedzenia a związany jest z przesuwaniem się treści pokarmowej, co w normalnych warunkach przebiega bezboleśnie. Podejrzewa się, że uwrażliwienie na odbierane bodźce ma większą szansę wystąpić u osób przewrażliwionych, neurotycznych, żyjących w stresie, doświadczających lęku. Poprawna praca jelit zależy w równym stopniu od układu nerwowego, co hormonalnego. Podczas stresu wydzielanych jest natomiast wiele hormonów, które wpływają na całą pracę organizmu, stąd płynący wniosek, że stres sprzyja zaburzeniom motoryki jelit. Inna możliwość to zatrucia pokarmowe o silnym przebiegu, które także są silnym stresem dla organizmu, który musi mobilizować siły do zwalczenia toksyn. Potwierdzają to okresowe zaburzenia występujące po leczeniu antybiotykowym, niszczącym korzystne bakterie kwasu mlekowego niezbędne w procesie prawidłowego trawienia.

Za nadwrażliwość w obrębie jelit odpowiada także silniejsze odczuwanie bólu w ośrodkowym układzie nerwowym, a więc ogólna nadwrażliwość cielesna osoby. Często te osobiste właściwości każdego z nas nie pozostają bez wpływu na perystaltykę jelit. Zaburzona motoryka jelit powoduje niedostosowane do potrzeb skurcze, które wywołują ból. Zbyt częste skurcze odpowiadają za biegunki, natomiast spowolniona praca przyczynia się do zalegania treści pokarmowej. Szczególnie narażone na trwałe zmiany w układzie pokarmowym i nerwowym są osoby chorujące na zaburzenia odżywiania, które poprzez restrykcyjną dietę niszczą swój organizm nie potrafiący potem radzić sobie z normalnymi porcjami jedzenia.

Lek na poprawę motoryki jelit

Odrębną kategorię stanowią uczulenia i nietolerancje pokarmowe, na które organizm reaguje niszcząc własne, zdrowe komórki w przewodzie pokarmowym. Tak jest m.in. w przypadku nietolerancji glutenu, czyli nietrawieniu białek z pszenicy, żyta i innych zbóż powodujących zanik kosmków jelitowych odpowiedzialnych za wchłanianie wartości odżywczych z jelita. Powoduje to wspomniane już silne bóle, zaparcia, wzdęcia, ale także wrzody żołądka i zgagę. Innymi silnie alergizującymi produktami są mleko i przetwory mleczne, które przestajemy z czasem samoistnie tolerować. Równie niekorzystne w skutkach okazuje się być jedzenie zbyt dużych porcji, spożywanie produktów tłustych i czekolady, palenie papierosów, spożywanie alkoholu.

Leczenie zespołu jelita drażliwego

Zespół jelita drażliwego jest schorzeniem przewlekłym, dlatego jego leczenie opiera się na łagodzeniu objawów i zapobieganiu im w przyszłości.

Można skorzystać z leków na poprawę motoryki jelit, zgagę czy ból brzucha, ale warto pamiętać, by wybierać te o delikatnym działaniu, np. Espumisan. W zaparciach pomocne okażą się Xenna. Odradza się długotrwałego przyjmowania leków przeczyszczających bez konsultacji z lekarzem.

Dieta na biegunkę

Dieta przy biegunce powinna być obfita w niezdrowe wydawałoby się białe pieczywo, biały ryż i ziemniaki. Można spożywać duże ilości sucharków, kleiku i jogurtów. Nie można zapominać także o piciu wody, którą tracimy z każdym wypróżnieniem. Należy unikać błonnika obecnego w surowych warzywach i owocach a także pełnoziarnistym pieczywie, który będzie wzmagał objawy.

Dieta na zaparcie

Dieta przy zaparciach, przeciwnie do tej przy biegunce powinna być bogata w błonnik, który ułatwi opróżnienie. Szczególnie dużo zawierają go: owoce i warzywa, brązowy ryż, razowe pieczywo, orzechy i owies.

W regularnym wypróżnianiu pomocne są

• Suszone śliwki i morele, które zawierają sorbitol
• Melasa, która jest naturalnym środkiem przeczyszczającym
• Otręby, które zwiększają objętość resztek pokarmowych.