Wątroba to wielofunkcyjny narząd położny pod przeponą, zajmujący także górną część nadbrzusza. U osoby dorosłej niepowiększona wątroba jest całkowicie zakryta prawym łukiem żebrowym, jednak u dzieci może wystawać. Od góry i z przodu graniczy z przeponą, z dołu i z tyłu z jelitami i żołądkiem, dlatego objawy bolącej wątroby mogą wydawać się niespecyficzne i trudne w dokładnym zlokalizowaniu.
Wątroba spełnia kluczowe dla naszego zdrowia i życia funkcje, które można podzielić na:
- Syntezę
- Metabolizm
- Magazynowanie
- Filtrację
Uściślając wątroba wydziela żółć, niektóre białka krwi, heparynę, enzymy, a ponadto syntezuje cholesterol i trójglicerydy. Przekształca puryny w kwas moczowy a węglowodany i aminokwasy w glukozę. Posiada także zdolność magazynowania żelaza, witamin A, D, K, B12 i C, które w razie potrzeby zostają uwolnione do krwiobiegu. Do kluczowych zadań wątroby należy także neutralizacja toksyn, np. alkoholu, używek i leków i amoniaku, który przekształca w mocznik. Wątroba reguluje także poziom glukozy we krwi, wpływa na ciepłotę ciała, a w życiu płodowym dziecka przejmuje rolę krwiotwórczą.
Marskość wątroby – przyczyny
Szczególna jest także budowa wątroby. Każda komórka wątrobowa zwana hepatocytem ma bezpośredni kontakt z krwią, by odżywiać narząd i umożliwić mu spełnianie wymienionych wyżej funkcji. Niestety oznacza to także, że wątroba ma ułatwiony kontakt z komórkami układu odpornościowego czyli limfocytami. Długotrwałe lub nadmierne spożywanie substancji toksycznych dla wątroby prowadzi do znacznego bliznowacenia hepatocytów, co odcina drogę do krwi i kanalika żółciowego. Mamy wtedy do czynienia z marskością wątroby, czyli stanem zatrucia struktury narządu, który nie jest w stanie prawidłowo oczyszczać krwi i spełniać pozostałych zadań.
Prawidłowa struktura anatomiczna wątroby składa się ze zrazików wątrobowych. W marskości wątroby dochodzi do wyrastania guzków regeneracyjnych otoczonych tkanką łączną. Do narządu dopływa coraz mniej krwi a komórki zaczynają obumierać. Wątroba coraz gorzej pracuje, a my cierpimy na różnorodne objawy. Już wtedy warto zadbać o wsparcie pracy wątroby suplementami diety na wątrobę. Marskość wątroby jest końcowym stadium przewlekłej choroby wątroby.
Najczęstsze przyczyny marskości wątroby to:
- Nadużywanie alkoholu
- Przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu B i C
- Choroby metaboliczne jak: choroba Wilsona, cukrzyca, otyłość
- Przewlekła choroba dróg żółciowych
- Autoimmunologiczne zapalenie wątroby
- Przewlekłe przyjmowanie niektórych leków
Marskość wątroby – objawy
Marskość wątroby to poważna choroba o wysokiej śmiertelności. Największy wpływ ma na to niestety alkoholizm, złe nawyki żywieniowe, zakażenia wirusowe i choroby genetyczne. Dwukrotnie częściej dotyka ona mężczyzn niż kobiety. Niestety zbyt często przebiega bez wyraźnych symptomów ostrzegawczych lub te są zbyt często bagatelizowane.
Objawy marskości wątroby:
- Początkowo: uczucie zmęczenia i ogólnie gorsza tolerancja wysiłku
- Zmniejszenie apetytu, wzdęcia i uczucie ciężaru w nadbrzuszu po posiłkach oraz odbijania
- Bezsenność
- Świąd skóry
- Stan zaawansowany: żółtaczka
- Krwawienia z nosa i dziąseł
- Łatwe powstawanie siniaków
- Postępujące wyniszczenie w związku z zanikiem mięśni
- Wodobrzusze
- Skłonność do mdłości, wymiotów i biegunki lub luźnych stolców
- Stany podgorączkowe i skłonność do zakażeń
- Bolesne, zwłaszcza nocne skurcze mięśni podudzi
- Zaburzenia psychiczne (od senności, spowolnienia, zaburzeń zachowania po splątanie i w końcu śpiączkę) – jadłowstręt
- Obrzęk ślinianek przyusznych
Najcięższy przebieg ma alkoholowa marskość wątroby w stadium niewyrównania, co oznacza tyle, że nie udało się usunąć objawów pomimo podjętego leczenia. Ponadto schorzenie towarzyszy poważnemu uzależnieniu, które ciężko przezwyciężyć. Powrót do nałogu może oznaczać dla pacjenta nawet śmierć, z czego zawsze zdaje sobie sprawę, ale nie potrafi temu przeciwdziałać.
Esseliv duo wspierający regenerację wątroby
Marskość wątroby – leczenie
Nasilona marskość wątroby wymaga interwencji lekarskiej. Objawy, które powinny wzbudzić twój niepokój to krwawe wymioty, żółtaczka i przykry zapach z ust, wodobrzusze, gorączka i silny ból brzucha, małe wydalanie moczu. Marskość wątroby może być rozpoznana już po samym wyglądzie chorego. Charakterystyczne cechy to duży obwód brzucha kontrastujący z wychudzonymi kończynami, ziemisty odcień skóry, żółte białka oczu, żywo czerwone usta, zaczerwienione dłonie. Jeśli czynność wątroby jest w stanie wyrównania, to tym ciężej jest zdiagnozować jej marskość. Potrzebne będą do tego badania krwi i enzymów wątrobowych, stężenie białek i wykonanie biopsji.
Leczenie marskości wątroby polega na rozpoznaniu i leczeniu przyczyny, zapobieganiu postępowi choroby i oddaleniu powikłań. Równie ważne jest leczenie objawowe, które ma na celu bezpośrednio pomóc pacjentowi w bólu. Kluczowym zagadnieniem w marskości wątroby jest dieta. Stosunek węglowodanów, białka i tłuszczów powinien wynosić 40:20:40 lub 50:20:30. Najlepiej, aby była to dieta jarska lub aby zawierała białko pochodzenia roślinnego w ilości 0,8?1,2 g/kg masy ciała na dobę. W przypadku wyraźnego wyniszczenia podaż białka należy zwiększyć do 100 g na dobę. Należy też dbać o pokrycie kaloryczne, które w marskości wynosi minimum 2000 kcal na dobę. Chory powinien spożywać często (co najmniej 5 razy na dobę) niewielkie posiłki i leżeć po posiłku. Dieta powinna być także uboga w sód. Bardzo istotnym elementem profilaktyki powikłań w marskości wątroby jest również utrzymanie sprawności fizycznej. Zaleca się pływanie, spacery oraz, w miarę możliwości, aktywność zawodową. Nie tylko poprawia to ogólną kondycję organizmu, ale w pożądany sposób wpływa na psychikę.