Zaburzenia czucia i leczenie parestezji
Zaburzenia czucia to objaw choroby neurologicznej, u której podstaw może leżeć nerwica, stwardnienie rozsiane i uszkodzenia rdzenia kręgowego. Dlatego zaburzenia czucia i leczenie parestezji zajmuje lekarzy wielu dziedzin a prawidłowe rozpoznanie przysparza wielu kłopotów.
Zaburzenia czucia to zaburzenia zdolności odbierania przez organizm różnego rodzaju wrażeń zmysłowych, a to z kolei jedna z podstawowych funkcji układu nerwowego. Zaburzenia czucia mogą przybierać postać piekącego bólu, mrowienia, drętwienia, przechodzenia prądu czy rwania. Mogą dotyczyć jednej bądź więcej kończyn, twarzy i tułowia. Sprawdź, jakie są rodzaje zaburzeń czucia i jakie są ich przyczyny.
Jak rozpoznać zaburzenie czucia
Zaczyna się niewinnie, odczuwamy lekkie niedomagania części ciała lub odbieramy nietypowe bodźce czuciowe. Zaburzenia czucia mogą także polegać na osłabieniu jednego lub kilku rodzajów czucia lub na nadwrażliwości na bodźce czuciowe. Z czasem problemy przybierają na sile i zaczynamy dostrzegać powiązania pomiędzy ich występowaniem a bodźcami mechanicznymi, termicznymi lub chemicznymi. Wyróżniamy 4 rodzaje czucia:
- czucie powierzchniowe – odbierane jest przez receptory rozmieszczone na skórze, np. czucie bólu, temperatury, smaku
- czucie teleceptywne – odbierane jest przez narządy zmysłów, takie jak narząd wzroku i słuchu
- czucie głębokie – odbierane jest przez receptory znajdujące się w mięśniach, ścięgnach, powierzchniach stawowych i błędniku (np. czucie równowagi)
- czucie trzewne – odbierane jest przez receptory znajdujące w narządach wewnętrznych i ścianach naczyń krwionośnych
Z zaburzeniami czucia należy się zgłosić do neurologa. Diagnostyka oparta jest głównie na wywiadzie z pacjentem i bardzo szczegółowym badaniu przedmiotowym. Ponadto wykonuje się badania krwi i moczu. Niekiedy może być konieczna analiza płynu rdzeniowo-mózgowego. Ważną rolę w diagnostyce zaburzeń czucia odgrywają badania neurologiczne.
Przyczyny zaburzenia czucia
Przyczyny zaburzenia czucia są na tyle zróżnicowane, że przysparzają problemów w rozpoznaniu ich faktycznej przyczyny. Mogą ujawnić się tuż po urodzeniu na skutek wad rozwojowych w łonie matki, lecz gdy wystąpią nagle i stale przybierają na sile, ich przyczyna oznacza rozwój nowej patologii, którą należy jak najszybciej odkryć i leczyć.
Możliwe przyczyny zaburzeń czucia to:
- nieprawidłowości rozwojowe
- uszkodzenia rdzenia kręgowego
- rwa kulszowa
- ucisk przez guz, torbiele
- stwardnienie rozsiane
- niedobór witaminy B12
- udar mózgu lub inne choroby mózgu
- wypadanie dysku
Jak leczyć zaburzenia czucia?
Istnieje wiele rodzajów terapii parestezji w zależności od przyczyny wywołującej schorzenie. Należą do nich m.in. farmakologia, metody fizykalno-chemiczne, rehabilitacja ruchowa, zabiegi chirurgiczne i wiele innych. Najczęstszą przyczyną parestezji są uszkodzenia nerwów obwodowych, a zraz po nich uszkodzenia centralnego układu nerwowego. Mogą być także jednym z objawów hiperkaliemii i hipokalcemii, dlatego osoby w grupie zwiększonego ryzyka powinny zadbać o swoje nerki i wzbogacić dietę w wapń bądź przeciwnie ? obniżyć przyjmowanie witaminy D3, np. w przebiegu leczenia osteoporozy. Hipokalcemia to stan znacznego obniżenia stężenia wapnia całkowitego w surowicy krwi. Objawia się krzywicą i rozmiękaniem kości, skurczem mięśni powiek, objawem ręki położnika i skurczem krtani. Hipokalcemia może być związana z zaburzeniami gospodarki wapniowej oraz zaburzeniami wchłaniania wapnia z przewodu pokarmowego. Inne przyczyny hipokalcemii dotyczą niedoboru witaminy D i niedoczynności przytarczyc. Powodem wystąpienia hipokalcemii może być także nadmierna utrata wapnia wraz z moczem. Hiperkaliemia zwykle towarzyszy odwodnieniu, hemolizie, niedotlenieniu tkanek i niewydolności nerek. Hiperkaliemia może być związana z niedoczynnością kory nadnerczy. W przebiegu chorób zakaźnych zaburzenia czuciowe występują tylko w miejscach wtargnięcia chorobotwórczych drobnoustrojów do organizmu. Jeśli cierpisz na zaburzenia psychiczne lękowe lub podejrzewasz depresję zacznij stosować techniki relaksacyjne i udaj się na konsultację psychiatryczną, podczas której zostaną zlecone dodatkowe badania mogące wyjaśnić fizyczne lub psychiczne podłoże twoich dolegliwości. Opaczne czucie jest niemal typowym objawem zaburzeń centralnego układu nerwowego związanych z chorobami degeneracyjnymi komórek nerwowych w przebiegu Alzheimera i otępienia. Choroba Alzheimera jest najczęściej występującą postacią otępienia dotykającą osób po 65 roku życia. Złogi białkowe i peptydowe gromadzą się w mózgu prowadząc do obumierania neuronów piramidowych odpowiadających za kontrolę ruchów i postawę ciała, stąd drżenie i napięcie mięśni oraz zaburzenia mimiki twarzy występujące u chorych.
Podsumowanie
Gdy przyczyna parestezji będzie znana, w pierwszej kolejności zalecane jest leczenie objawowe, czyli zwalczanie głównych dolegliwości poprzez leczenie choroby, która te dolegliwości wywołuje. Nieprzyjemne doznania zniosą maści rozgrzewające/chłodzące lub znieczulające oraz masaże (także wodne). Pamiętaj jednak, że niosą one chwilową ulgę i nie zastąpią wizyty u lekarza. Takiej konsultacji wymagają szczególnie nasilające się utraty czucia w kończynach, współwystępujące zaburzenia widzenia oraz zawroty głowy i wymioty. Zaburzenia czucia i leczenie parestezji prowadzone przez doświadczonego neurologa potrafią znacznie polepszyć jakość twojego życia a nawet je uratować.