Czym jest tasznik pospolity?
Tasznik pospolity (Capsella bursa-pastoris) bywa inaczej zwany kaszką, bydlnikiem, gryczką, kaletką, taszką, babim serkiem czy tobołkiem pastusznym. Jego nazwy są zależne od danego regionu w Polsce. Natomiast jego łacińska nazwa nawiązuje do kształtu owoców, która przypomina pasterskie torby. Jest to roślina pospolita, należąca do rodziny kapustowatych, jednoroczna lub dwuletnia (zdarza się, że różyczki liściowe zimują). Ich kwiaty są owadopylne lub samopylne. Jest uznawany za pospolity chwast trudny do wytępienia. Roślina ta jest bardzo uciążliwa dla rolników i ogrodników. Tasznik potrafi wydać 1,5 tysiąca nasion, które w odpowiednich warunkach mogą leżeć 5 lat i dopiero wtedy zacząć kiełkować. W zależności od pory roku kiełkowania tasznik pospolity może przyjmować różne formy.
Wygląd
Tasznik osiąga głównie wysokość nie większą niż 60 centymetrów. Roślina charakteryzuje się różną budową. Dzieje się tak, ponieważ występuje w różnych warunkach środowiskowych. Tasznik posiada rozgałęzioną, prostą i sztywną łodygę. Jest ona wzniesiona, naga lub rzadko owłosiona. Dolne liście tworzą przyjemną rozetkę, są zatokowo ząbkowane lub pierzastodzielne. Liście górne są siedzące, niepodzielone lub wcinano-ząbkowane. Drobne kwiaty tworzą grono na górnej nieulistnionej części łodygi. Są one drobne i mają biały lub różowawy kolor. Tworzą owoce, które po przekwitaniu wyglądem przypominają serce. Łuszczynka – owoc – osadzona jest na cienkiej, nitkowatej szypułce. Działki kielicha tasznika są odstające i skośne. Nasiona tej rośliny są żółtobrunatne lub czerwonobrunatne o długości około 1 mm oraz posiadają zdolność kiełkowania.
Występowanie
Tasznik pospolity kwitnie od kwietnia do października. Pierwotnie rósł w regionie śródziemnomorskim. Jego zasięg terytorialny aktualnie obejmuje obszary Europy. Spotkać go możemy na pastwiskach, uprawach rolnych i ogrodniczych, trawnikach, nieużytkach, parkach, krawężnikach, drogach, torach kolejowych, dworcach i podwórkach. Zasiedla najczęściej tereny ruderalne i silnie zdewastowane. Jest to roślina o małych wymaganiach wodnych. Surowiec czyli ziele najlepiej zbierać w maju ścinając go nad ziemią wraz z liśćmi. Następnie oczyszcza się go i suszy. Nie należy zbierać roślin pokrytych szaro brunatnymi plamami, porażonych przez pasożytnicze grzyby.
Zastosowanie i właściwości
Tasznik pospolity jest popularnym zielem w farmakologii. Dopuszczony jest on jako tradycyjny roślinny produkt leczniczy. Ziele tasznika zawiera:
- glikozydy
- alkaloidy
- cholinę
- kwasy organiczne
- olejek eteryczny
- flawonoidy
- garbniki
- żywice
- sole mineralne
- witaminy C i K
- histominę
Dzięki tym związkom tasznik pospolity posiada właściwości przeciwkrwotoczne. Ma on zbawienny wpływ na mięśnie gładkie macicy i na pracę mięśnia sercowego. Idealnie nadaje się przy obfitych, przedłużających się krwawieniach miesiączkowych. Jest on również pomocny przy krwawieniu z nosa. Oczywiście należy najpierw skonsultować się w tej sprawie z lekarzem. W medycynie chińskiej i tybetańskiej tasznik jest cenną rośliną leczniczą, którą wykorzystuje się w leczeniu biegunek i przy osłabieniach organizmu. Używany jest również przy niskim ciśnieniu krwi, żylakach, przy chorobach i krwawieniu dziąseł, zapaleniu nerek i pęcherza moczowego. Pomocny okazać się może również przy gruźlicy, trądziku różowatym, chorobie wrzodowej, reumatyzmie, nocnym moczeniu czy czerwonce. Najbardziej wartościowe są zimne wyciągi z ziela, a bezwartościowe są napary, odwary i intrakty. Tasznik pospolity może być również stosowany jako ziołowa mieszanka moczopędna. Napar jest idealnym rozwiązaniem w przypadku niewydolności wątroby, w stanach po przebytym wirusowym zapaleniu wątroby czy jej uszkodzeniu przez substancje toksyczne.
Ziele tasznika – kliknij TUTAJ
Tasznik pospolity w weterynarii
Tasznik pospolity stanowi wartościowy lek nie tylko w przypadkach chorób ludzkich lecz także w przypadkach różnych chorób u zwierząt. Może okazać się przydatny przy krwawieniach z narządów rodnych i dróg moczowych naszych pupili bądź zwierząt hodowlanych. W tym celu stosuje się sok ze świeżego ziela tasznika. Można wtedy również zastosować wlewy dopochwowe. W schorzeniach dróg moczowych i krwiomoczu zwierzętom podaje się odwar z ziela tasznika. Wraz z innymi składnikami takimi jak kwiaty rumianku pospolitego, liście orzecha włoskiego, rzepik pospolity, ziele bylicy piołunu czy kwiaty lipy może stworzyć skuteczn lekarstwo, które podaje się zwierzętom cierpiącym na chorobę motyliczną.