Co stosować na afty w jamie ustnej?

Afta to otwarte owrzodzenie błony śluzowej umiejscowiona w jamie ustnej, na dziąsłach, języku, migdałkach bądź okolicach warg, wywołana przez stan zapalny. Jej przebieg jest nagły, przybierając postać płytkiej nadżerki o powierzchni od 2 do 5 mm. W początkowym stadium zmiana ma postać zaognionego pęcherzyka, na którego miejscu pojawia się owalne bądź okrągłe owrzodzenie pokryte białym nalotem z różową otoczką i o wyniosłym brzegu. Zwykle afty występują pojedynczo lub są nieliczne, ale zdarzają się także odmiany większe, głębieh zakorzenione i mnogie. Po nich mogą pozostać nawet blizny. Ubytki stwarzają dogodne miejsce dla wnikania patogennych bakterii i grzybów, które zaostrzają stan chorobowy. Stąd towarzyszący aftom ból uniemożliwiający rozmowę czy jedzenie, a nawet gorączka i powiększenie węzłów chłonnych. Afty nie tylko utrudniają codzienne funkcjonowanie, ale także stanowią nieestetyczny i groźny dla zdrowia objaw osłabienia organizmu. Afty mają tendencję do powracania, dlatego tak ważne jest poznanie przyczyn ich występowania i zlikwidowanie ich w zarodku.

Afty spotykane są najczęściej wśród kobiet, co może świadczyć o podłożu hormonalnym dolegliwości. Drugą szczególnie narażoną grupą są dzieci, które dopiero uczą się podstawowych zasad higieny i nie mają w pełni wykształconego systemu odpornościowego. Mimo bolesnych objawów choroby, najczęstszym spotykanym błędem w postępowaniu z aftami jest brak podejmowanego leczenia. Afty potrafią zregenerować się same, ale to zdecydowanie wydłuża czas rekonwalescencji i nie gwarantuje, że problem nie powróci. Same afty nie są przyczyną choroby, lecz jej skutkiem, dlatego przeciwdziałanie im powinno mieć charakter objawowy, a samo postępowanie skupiać się na ustaleniu prawdziwych przyczyn złej kondycji ciała.

Przyczyna aft w ustach

Dokładna przyczyna powstawania aft pozostaje nieznana. Afty są sygnałem organizmu, że ten nie radzi sobie z przeciwdziałaniu wirusom i bakteriom. Powtarzające się afty świadczą o słabej kondycji ogólnej, niskiej odporności i same są wynikiem choroby. Ponadto wykazano, że n pojawienie się aft wpływ mają czynniki, tj: stres, alergia, zmiany hormonalne, niedobór witamin i minerałów. Wszystkie one osłabiają organizm i nie pozwalają mu na pełną ochronę przed szkodliwymi czynnikami środowiskowymi. Stąd reakcja w postaci aft, które mogą dotykać nas nawet kilkanaście razy w roku.

Oczywistym źródłem optymalnych wartości węglowodanów, białek, tłuszczy, witamin i minerałów jest spożywane jedzenie. Dzisiejszej żywności zarzuca się, że spełnia zbyt duże zapotrzebowanie energetyczne w stosunku do nośników reakcji chemicznych, czyli grup witamin i pierwiastków śladowych. Ludzki organizm o niezwykłych zdolnościach adaptacyjnych potrafi sprawnie funkcjonować nawet przy niskim poziomie niezbędnych wartości odżywczych, jednak z czasem, zaczyna dopominać się tego, czego ma niedobór. W ten sposób, po latach zdrowia zaczyna chorować, a afty tylko to potęgują. Pojawiające się nadżerki stanowią przejście dla wirusów, bakterii i grzybów, które po wniknięciu do wewnątrz ciała, dodatkowo jeszcze je osłabiają. Sytuację pogarszają przyjmowane stale leki oraz terapie antybiotykowe, które zaburzają naturalne procesy homeostazy w jelicie, doprowadzając do wyjałowienia z dobroczynnych związków przeciwdziałających zagrożeniu z zewnątrz. Witaminy i mikroelemmenty wchłaniają się w znacznie mniejszych ilościach, co kończy się niedoborami rzutującymi na całe funkcjonowanie organizmu. Rozwijające się afty są jedną z reakcji na niedobory, dlatego niektórzy będą cierpieli na owrzodzenia, podczas gdy innym dokuczać będą częste infekcje gardła. Wszystko sprowadza się do faktu, iż spożywana przez nas żywność nie jest tak zdrowa i wartościowa jak być powinna. Dlatego niezbędnym warunkiem trwałego pozbycia się aft jest suplementacja i zmiana diety na zdrowszą. Ponadto nasilenie objawów aft pod wpływem pewnych czynników powinno dać nam sygnał do zmiany swoich szkodliwych nawyków.

Żele i płyny do płukania jamy ustnej

Warunki sprzyjające powstawaniu aft to, m.in:

• spożywanie niektórych pokarmów oraz aktywne alergie pokarmowe
• kontakt z drobnoustrojami – wirusami, bakteriami lub grzybami, które mogą przedostać się za pośrednictwem brudnych rąk
• mechaniczne uszkodzenia śluzówki jamy ustnej – przygryzienie w trakcie jedzenia, piercing
• niedobory witamin i minerałów
• stres
• spadek odporności
• choroby przewlekłe wymagające stałe przyjmowanie leków
• czynniki genetyczne i predyspozycje rodzinne
• choroby zębów
• palenie papierosów

Zapobieganie aftom

Zapobieganie nawrotom aft polega na wyeliminowaniu czynników drażniących oraz stopniowym wzmocnieniu organizmu. Należy unikać pokarmów, które mogą sprzyjać ich wystąpieniu oraz zwiększyć higienę jamy ustnej. Zminimalizujmy także kontakt ze szkodliwymi drobnoustrojami, nie dotykajmy okolic ust brudnymi rękoma czy przedmiotami, np. długopisem. Powinno się zadbać o wzmocnienie sił organizmu. W tym celu można przejść na odpowiednią dietę wykluczającą produkty alergiczne oraz dostarczać organizmowi odpowiednią ilość wartości odżywczych, głównie witamin i minerałów. Szczególnie korzystne działanie wykazują witamina B12, żelazo oraz kwas foliowy. Po pojawieniu się aft należy odizolować zakażone miejsce, by choroba nie rozprzestrzeniła się na całą powierzchnię błony śluzowej. Po wyleczeniu aft warto wymienić przybory higieniczne na nowe

Żel na afty w jamie ustnej

Leczenie aft

Nawroty aft bywają niezwykle uciążliwe i to zwykle one skłaniają do podjęcia decyzji o leczeniu. W pozbyciu się nadżerki pomocne będą leki w postaci żelu, np Sachol, Aphtin, Mucosit, które odizolują miejsce od reszty zdrowej tkanki i zadziałają znieczulająco. W swoim składzie leki na aftę często zawierają kompozycje naturalnych ziół o właściwościach ściągających, regenerujących i pielęgnujących. Podczas choroby warto zwrócić szczególną uwagę na higienę. Wspomagająco można stosować delikatne pasty ziołowe o działaniu antybakteryjnym oraz płukanki dedykowane problemom nawracających ubytków śluzówki. Domowym sposobem jest regularne przemywanie ran wodą utlenioną. Inną opcją jest sporządzenie domowych płukanek na bazie roztworu soli. Ukojenie przyniesie także czarna herbata bogata w związki taniny o działaniu przeciwbólowym i wysuszającym. Do porządzenia wywarów przydadzą się odpowiednie mieszanki ziół i owoców, np. rumianku, maliny, szałwii, łopianu.

Równie ważne w procesie gojenia ran w jamie ustnej jest postępowanie poza lecznicze, które polega na stosowaniu odpowiedniej diety. W aktywnych aftach najlepiej sprawdzą się kojące, chłodne pokarmy. Mogą to być gotowane warzywa, kleiki, zupy mleczne i jogurty. Zaleca się spożywanie cebuli ze względu na duże ilości siarki. Zabroniona jest natomiast czekolada i owoce cytrusowe, których zbyt duża ilość w diecie może powodować rozwój nadżerek. Sól i kwaśne potrawy czy soki mogą natomiast podrażnić rany, dlatego ich także należy unikać. Aftoza nawrotowa powinna skłonić nas do zasięgnięcia porady lekarza i przeanalizowania błędów dietetycznych powodujących powrót aft.