Problemy z pamięcią i koncentracją

Każdy dzień obfituje w niezliczoną ilość bodźców i zadań, które pokonujemy bez większego problemu. Co prawda zdarza nam się zapominać, w końcu nikt z nas nie jest w stanie przechowywać mnóstwa informacji, szczególnie, gdy wydają się nam one mało istotne. Nasz mózg rozprasza się na każdym kroku. Możemy snuć odległe w czasie plany i wspominać wydarzenia z dzieciństwa, a równocześnie zapomnieć o zrobieniu zakupów czy umówionym spotkaniu z dawno niewidzianym znajomym. To rzecz naturalna, wynikająca z budowy pamięci, która dzieli się na krótkotrwałą i długotrwałą.

Pogarszająca się pamięć wraz z upływem czasu jest tym bardziej zrozumiała. Komórki mózgowe ulegają niszczeniu, a nie posiadają one zdolności do odradzania się. Prowadzony styl życia i stan zdrowia potrafią wpływać na postępujące trudności. Jeżeli jednak zaburzenia pamięci i koncentracji nie są łagodne i utrudniają codzienne funkcjonowanie zaczyna nas to niepokoić. Wtedy dostrzegamy także jak dużą rolę odgrywa pamięć w naszym życiu. Zaburzenia pamięci i koncentracji mają wiele przyczyn. U ich podłoża może leżeć zły styl pracy i nauki, zwykłe przemęczenie, ale też wiele schorzeń, np. depresja. Nasilających się lub pojawiających się nagle zaburzeń pamięci i koncentracji nie wolno zatem bagatelizować.

Problemy z koncentracją a przemęczenie

Zdolność koncentracji jest procesem, który pozwala nam skupić uwagę na zadaniu jakie mamy wykonać. W szczególności wymagają tego czynności intelektualne, podczas których uruchamiamy równocześnie wiele skomplikowanych procesów myślowych. Dla ich prawidłowego przebiegu nie bez znaczenia są warunki wewnętrzne jak i zewnętrzne. Zanim więc zaczniemy podejrzewać się o problemy z koncentracją, przyjrzyjmy się prawdopodobnym innym jej sprawcom.

Zdarza się, że nawet cicha muzyka lub perspektywa zbliżającego się weekendu mogą doprowadzić do zaburzenia koncentracji i zmniejszyć efektywność wykonywanej pracy. Podobnie działa natłok obowiązków, przeżywanie stresogennej sytuacji, zmęczenie po nieprzespanej nocy i wiele innych czynników. Nadmiar pracy, stres i niedobór snu towarzyszą wielu z nas niemal codziennie. Nie ma się co dziwić, że organizm nie jest w stanie utrzymać wysokiej koncentracji, gdy brakuje mu paliwa. Na szczęście wypoczęty organizm powinien szybko powrócić do prawidłowego funkcjonowania. Zaburzenia koncentracji mogą także wynikać z braku umiejętności organizowania i zarządzania czasem.

Mamy wtedy wrażenie, że natłok zadań nas przerasta. Wyjściem z sytuacji jest rozplanowanie poszczególnych etapów dnia, jakie poświęcimy na przykładowo naukę, pracę, rodzinę i odpoczynek. Jeżeli wciąż brakuje nam czasu, oznacza to, że wzięliśmy za dużo na swoje barki. Nie bez znaczenia jest fakt, że to szczególnie praca i nauka przysparzają nam największych kłopotów. Nikt nie zastanawia się bowiem zbyt długo jak wykorzystać wolną chwilę. Oto kilka wskazówek jak efektywnie wykorzystać czas do nauki i pracy:

• Zadbaj o stanowisko pracy – z zasięgu wzroku powinien zniknąć bałagan, komórka czy książka, które rozpraszają naszą uwagę. Jeśli to możliwe, odłącz internet.

• Unikaj pracy w łóżku. Pracę należy wykonywać w pozycji siedzącej.

• Ogranicz dopływ bodźców, które dekoncentrują – głośna muzyka, włączony telewizor, rozmowy w tle.
• Zadbaj o swój organizm – przewietrz pokój, by dotlenić mózg oraz pij dużo wody. Nie zasiadaj do pracy głodny.
• Nie zapominaj o przerwie – organizm nie jest w stanie pracować bez przerwy na najwyższych obrotach. Chwila odpoczynku nie jest stratą czasu, ale potrzebną inwestycją.
• Nie bój się rozplanować pracy – zobaczysz ile spraw rzeczywiście masz na głowie, które z nich są priorytetowe, a które z nich możesz odłożyć na później. Dzięki temu nie zapomnisz o żadnej z nich.

Brak koncentracji a ADHD

Nadpobudliwość psychoruchowa to prawdziwa zmora naszych czasów. Rodzice w trosce o wyniki swoich dzieci zdobywają bezpodstawne zaświadczenia o chorobie, a nauczyciele pozostają bezsilni wobec niesfornych uczniów. Jednak rzeczywistych przypadków ADHD nie powinno się lekceważyć. Prowadzenie przypadku jest czasochłonne i wymagające. Chorzy dorośli i dzieci powinni pozostawać w stałej kontroli psychiatrycznej. Czasem okazują się być niezbędne leki: pochodne metamfetaminy, leki z grupy SSRI, leki przeciwdepresyjne. Objawy ADHD to:

• trudność w skupieniu się na wykonywanej czynności manualnych lub intelektualnych i doprowadzeniu ich do końca
• ciągła zmiana aktywności
• nadmierna ruchliwość, impulsywność
• występowanie objawów w różnych środowiskach, np. w szkole i w domu
• trudność w natychmiastowym zapamiętywaniu informacji
• trudności w zapamiętywaniu tekstów, w uczeniu się na pamięć.
• wrażenie ciągłego „bujania w obłokach”.

Zaburzenia koncentracji u dzieci, które generalnie nie mają żadnych problemów z zapamiętywaniem, są najczęściej spowodowane lękiem. Może chodzić o problem w domu, w szkole lub dotyczyć sfery uczuć dziecka. Wizyta u psychologa dziecięcego jest bardzo pomocna w rozwiązywaniu tego typu problemów.

Pamięć a demencja

Demencja starcza to jeden z tych przykrych i niechcianych momentów przychodzących wraz z wiekiem. Nieuchronny postęp czasu powoduje coraz dotkliwsze problemy z pamięcią i koncentracją. Winowajcą są obumierające komórki, których nie jesteśmy w stanie przywrócić do życia. Tak jak nasz organizm tracący na sprawności, tak mózg i pamięć stają się powolniejsze i mniej efektywne niż kiedyś. Z wiekiem rośnie także prawdopodobieństwo wielu chorób, w tym najpoważniejszego Alzheimera.

W mózgu odkładają się blaszki miażdżycowe oraz białka tau. Dochodzi do postępującego zaniku kory mózgowej, w związku z czym sprawność umysłu nieodwracalnie się pogarsza. Na Alzheimera zapada około 15% osób po 65 roku życia i 40% osób powyżej 80 lat. Do typowych objawów z czasem zaczynają dołączać zmiany osobowości, nietypowe zachowanie, chwiejny nastrój. Degeneracji ulega pamięć świeża, chory odczuwa trudność w przyswajaniu nowych informacji, z czasem przestaje rozpoznawać bliskie osoby, zacierają się wspomnienia o wspólnie spędzonych latach, np. w małżeństwie. W końcu osoba taka traci kontrolę nad własnym zachowaniem, staje się niesamodzielna i traci siebie. To niezwykle trudne dla otoczenia, które widzi utratę drugiej osoby, której nie może zatrzymać. Zarówno osoba dotknięta chorobą jak i jej rodzina oraz przyjaciele potrzebują na pewnym etapie pomocy – tej podstawowej, przy myciu, jedzeniu itd. i psychicznej, która pozwoli zrozumieć sytuację i odnaleźć się w nowej rzeczywistości już bez najbliższej osoby.

Suplement diety wspomagający pamięć i koncentrację

Inne choroby otępienne to:

• tzw. otępienie naczyniopochodne spowodowane niedokrwieniem mózgu,
• otępienie czołowo-skroniowe (choroba Picka)
• otępienie z ciałami Lewy’ego,
• otępienie w przebiegu choroby Parkinsona,
• otępienie w przebiegu uzależnienia od alkoholu (choroba Wernickiego-Korsakowa)

Odczuwanie otępienia może towarzyszyć także w chorobach na tle hormonalnym, np. Hashimoto. W takim wypadku najważniejsze jest podjęcie leczenia, które przywróci nam dawną sprawność.

Jak wzmocnić pamięć i koncentrację

Najlepszą profilaktyką jest stałe ćwiczenie pamięci. Udowodniono, że choroba Alzheimera rzadziej dotyka osób wykonujących pracę umysłową, stale przyswajających nowe informacje. Można wybierać spośród wielu propozycji: nauka języków, rozwiązywanie krzyżówek, gry logiczne, czytanie książek, spotkania ze znajomymi. Zatem aktywność umysłowa jak i ta fizyczna to najlepszy sposób poprawy pamięci i koncentracji. Leczenie zaburzeń koncentracji powinna poprzedzać diagnoza jej przyczyn. U osób starszych do zdiagnozowania przyczyn problemów z koncentracją często niezbędne jest badanie neurologiczne, które potwierdzi lub wykluczy choroby neurologiczne. Zwróćmy także na skutki uboczne przyjmowanych leków. Leki przeciwlękowe, antydepresyjne czy antyhistaminowe mogą powodować tymczasowe problemy z pamięcią i koncentracją.

W aptekach możemy znaleźć leki na pamięć i koncentrację. Najbardziej polecane są te zawierające miłorząb japoński. Aby poprawić naszą energię życiową i wzmocnić koncentrację możemy przyjmować tabletki z żeń-szeniem, np. Żeń-szeń Vita-Complex, Bodymax, W naszej diecie nie może także zabraknąć witaminy E i kwasów tłuszczowych omega-3.