Glista ludzka – jak się jej pozbyć i jak uniknąć pasożyta

Pasożyt glisty ludzkiej należy do grupy nicieni. Jest poważniejszym pasożytem niż owsiki. Ponadto samice osiągają rozmiar nawet do 40 cm. Przyjmuje się, że z uwagi na większą tendencję do zaniedbania higieny z glistnicą borykają się  głównie dzieci. Powodem zarażenia jest przedostanie się jaj glisty do jelit człowieka, z których w odpowiednich warunkach wykluwają się larwy wędrujące do płuc przez układ krwionośny. W Polsce zachorowalność na glistnicę to zależnie od środowiska 18 – a czasem nawet 50 %.  Najczęściej do zarażenia dochodzi w wodzie, poprzez spożywanie brudnego jedzenia. Jaja w ten sposób dostają się do wnętrza organizmu i zaczynają tam swój cykl.

Cykl rozwojowy glisty ludzkiej

Cykl rozpoczyna się od połknięcia jaj, z których wykluwają się larwy. Do rozwoju potrzebują tlenu a więc musza przedostać się do płuc drogą krwionośną. W płucach rozwijają się i dorastają a następnie przez narządy wewnętrzne: wątrobę, płuca i oskrzela transportują się do krtani, gdzie następuje ich bezwiedne połykanie. Następnie układem pokarmowym trafiają do żołądka, następnie jelita , gdzie rozmnażają się.

Dojrzała glista ma postać długiej obłej nici z otworem gębowym na jednym końcu. Samice zwyczajowo są większe od samców. Mają długość ok 40 cm, podczas gdy samce ok 30 cm.  Człowiek stanowi dla nich pośrednika w zakażeniu, środowisko, na którym mogą żerować i rozwijać się, dojrzewać płciowo i rozmnażać. Glisty żywią się ścianami jelita. Samice składają ok 100 – 200 tysięcy jaj na dobę, które wydalane są z kałem.

Pasożytnictwo na człowieku

Glista ludzka wykorzystuje organizm, co zachodzi w kilku następujących po sobie etapach. Pierwszym z nich jest okres wędrówki larw. Podróżują one miedzy narządami niszcząc je (przebijają ściany i nabłonki wątroby, naczyń krwionośnych, pęcherzyków płucnych). W drugim etapie osoba chora narażona jest na pojawianie się glisty ludzkiej poza płynami ustrojowymi. Rozprzestrzenianie się glisty prowadzi do jej wychodzenia „na zewnątrz” poprzez otwory ciała: oczy, uszy, nos a nawet istnieje ryzyko przedostania się do mózgu. Ostatnim etapem jest stopniowe zatruwanie organizmu poprzez osiedlenie się glisty dojrzałej płciowo w jelicie.

Objawy glisty ludzkiej

Symptomy choroby ściśle związane są z etapami zarażenia. Mo zna je jednak zgeneralizować w kolejności rosnącego stopnia komplikacji. Na początku obserwuje się wzmożoną pobudliwość ruchową oraz drażliwość. Wędrówka glisty wiąże się z silnymi bólami gardła, bezsennością a następnie bólem brzucha, które nie spowodowane zostały niewłaściwym jedzeniem. Ból brzucha postępuje wraz z drogą, która przebyła glista. Ból promieniuje w kierunku jelit, zaczynają się zaparcia i skurcze. Nierzadko towarzyszy temu duszność w czasie niezbyt wysokiego wysiłku fizycznego. Do tego dochodzą ból wątroby, odbijanie się gorzkim smakiem i uczucie ssania w jamie brzusznej. Niezdiagnozowana glistnica powoli wycieńcza organizm. Osoba chora staje się osłabiona, gubi wagę, traci siły, a więc pozostaje bez energii do życia i do pracy. Ostatecznym objawem, który wskazuje na glistnicę są widoczne w kale larwy  glisty. Niestety następuje to po kilku miesiącach od zarażenia, gdyż dopiero wtedy glista osiągnie dojrzałość płciową i złoży jaja.

Jak pozbyć się glisty ludzkiej?

Leczenie z pasożyta planuje lekarz. Najczęściej toczy się ono w sposób farmakologiczny. Może być jednak wspomagane przez dietę, która „wypędzi” glistę ze środowiska, na którym żeruje np.: poprzez jedzenie czosnku, porów i pestek dyni.

Nieodzowne w leczeniu i zapobieganiu glistnicy jest

• bezwzględne przestrzeganie zasad higieny,
• konsekwencja w dbaniu o czystość spożywanych warzyw i owoców, zwłaszcza surowych,
• picie przegotowanej wody,
• utrzymywanie higieny sanitarnej celem uchronienia wody i gleby przed kolonizacją pasożytów,
• odpowiednia gospodarka ściekami komunalnymi i odprowadzanymi z prywatnej posesji;
• skuteczne leczenie wszystkich przypadków glistnicy,
• nauczenie dzieci higieny oraz kultury osobistej.