Glutamina – jej rola w organizmie, dawkowanie, suplementy z glutaminą

Glutamina jest endogennym aminokwasem, który zawarty jest w wielu suplementach diety chętnie zażywanych przez sportowców, którzy uważają, że glutamina korzystnie wpływa na organizm. Nie istnieją jednak badania, które udowadniałyby korzyści z zażywania glutaminy wiążące się z przyrostem masy ciała czy zwiększeniem siły mięśni.

70% aminokwasu jest syntezowane w ludzkim organizmie, głównie w mięśniach szkieletowych. Pozostałe 30% dostarczamy do organizmu z pokarmem.

Rola glutaminy w organizmie

                Glutamina odgrywa dużą rolę w prawidłowym funkcjonowaniu ludzkiego organizmu. Jest uważana za prekursor do syntezy białka oraz innych aminokwasów, nukleotydów oraz glukozy. Pomaga w utrzymaniu odpowiedniej równowagi kwasowo-zasadowej. Dodatkowo rozprowadza azot w organizmie. Przemiany glutaminy dostarczają energii komórkom szybko dzielącym się, na przykład: komórkom układu immunologicznego czy komórkom jelita cienkiego. Warto wiedzieć, że glutamina wspomaga odporność, a także wspiera działanie układu pokarmowego, transportuje wodę oraz wywiera wpływ na tkankę mózgową.

Niedobór glutaminy

                Rzadko zdarzają się przypadki niedoboru glutaminy. Zdrowy organizm sam syntezuje glutaminę w niezbędnych mu ilościach. Stężenie glutaminy może spaść, gdy zmagamy się z:

• Urazami
• Zapaleniami
• Nowotworem
• Oparzeniami

Obniżony poziom glutaminy powoduje osłabienie odporności, co z kolei zwiększa ryzyko infekcji. W związku z tym zaleca się dodatkowe zażywanie glutaminy podczas wzmożonego stresu metabolicznego.

Glutamina, a wysiłek fizyczny

                W przypadku, kiedy mamy do czynienia z umiarkowanym wysiłkiem fizycznym poziom glutaminy nie ulega zmianie. Jeżeli jednak mamy do czynienia z większym wysiłkiem fizycznym np. u sportowców czy osób ciężko pracujących fizycznie, poziom glutaminy może się obniżyć. Wiąże się to z tym, że taki wysiłek powoduje zmniejszenie syntezy tego aminokwasu, a także zwiększa jego wychwyt; głównie przez: wątrobę i komórki układu odpornościowego.

Korzyści z zażywania glutaminy

                Uważa się, że suplementacja pomaga w regeneracji mięśni po wysiłku fizycznym, a ponadto zwiększa ich siłę oraz wytrzymałość. Ponadto glutamina wzmaga syntezę glikogenu i zwiększa jego ilość w mięśniach. Glikogen dodaje energii pracującym mięśniom. Dodatkowo producenci suplementów zawierających glutaminę zapewniają, że zmniejsza ona objawy zmęczenia.

                Mimo zapewnień producentów, nie powstały badania, które wykazałyby jej skuteczność na poprawę zdolności do wzmożonego wysiłku. Przeprowadzono natomiast badania, których wyniki wskazały brak skuteczności glutaminy podanej na godzinę przed wysiłkiem na poprawę wydajności pracy mięśni.  Suplementacja preparatami zawierającymi glutaminę przez 10 tygodni osób trenujących sporty wysiłkowe dowiodła, że nie ma ona wpływu na wzrost masy mięśniowej, natomiast zwiększa siłę mięśni. Istnieją jednak naukowo udowodnione korzyści płynące z suplementacji aminokwasu.

• Odbudowuje uszkodzone komórki jelita, w związku z czym wpływa korzystnie na układ pokarmowy.
• Jest skuteczna podczas leczenia wrzodów żołądka oraz nieszczelnego jelita. Dodatkowo zapobiega kolejnym potencjalnym uszkodzeniom.
• Poprawia pamięć i koncentrację.
• Pełni rolę neuroprzekaźnika, który stymuluje pracę mózgu.
• Równoważy ruch jelit, przez co zapobiega biegunce oraz poprawia ogólny stan zdrowia osób zmagającym się z chorobą drażliwego jelita.
• Niweluje zanik mięśni
• Przyspiesza przemianę materii i wzmaga spalanie tłuszczy, w związku z czym jest chętnie stosowana przez osoby zmagające się z nadwagą.
• Ma właściwości detoksykujące organizm.
• Minimalizuje apetyt na cukry i alkohol.
• Wspomaga leczenie nowotworów.
• Reguluje poziom cukru we krwi, w związku z czym pomaga w leczeniu cukrzycy.
• Odpowiedni poziom glutaminy zapobiega zakwaszeniu organizmu.
• Przyspiesza proces gojenia się ran, ze względu na właściwości regeneracji tkanki łącznej. Dlatego jest szczególnie polecana osobom związanym ze sportem.

Skutki uboczne suplementacji glutaminą

                W przypadkach, kiedy w organizmie jest zbyt dużo glutaminy, mogą pojawić się problemy związane z układem pokarmowym, między innymi problemy z oddawaniem stolca bądź biegunka. Inne najczęściej spotykane objawy nadmiaru glutaminy to: zawroty głowy, dreszcze i zmiany skórne. W przypadku nadmiernej suplementacji preparatami zawierającymi glutaminę może dojść do uszkodzeń układu nerwowego.

Glutamina

Preparaty z glutaminą dostępne na rynku

                Na rynku dostępnych jest wiele suplementów, w których składzie znajdziemy glutaminę. Można zakupić glutaminę w czystej postaci – L-glutaminę, dostępne są również peptydy glutaminy oraz prekursory glutaminy, takie jak: kwas glutaminowy czy alfa-ketoglutaran glutaminy. W preparatach zawierających glutaminę znajdziemy również witaminy, inne aminokwasy oraz składniki mineralne.

Dawkowanie glutaminy

            W większości glutamina jest syntezowana przez organizm, resztę zapotrzebowania zaspokajamy dostarczając ją z pokarmem. Dodatkowa suplementacja może okazać się pomocna przy regeneracji nieszczelnego jelita i obniżonej odporności. Ponadto dodatkowa dawka glutaminy wspomaga walkę organizmu z chorobami oraz infekcjami.

Specjaliści zalecają przyjmowanie glutaminy podczas spożywania posiłków.  Optymalnie powinno się przyjmować od 3 do 9 gramów dwa razy na dobę. Osobom, które są bardzo aktywnie fizycznie poleca się zwiększenie dawki nawet do 10 gramów dwa razy dziennie. Podwyższone stężenie glutaminy nie powoduje zagrożeń związanych ze zdrowiem lub życiem, jednak w celu prawidłowego funkcjonowania organizmu zaleca się dodatkowo uzupełnić ilość witamin z grupy B, szczególnie witaminy B12.