Czkawka – przyczyny i leczenie

Czkawka jest wyjątkowo nieprzyjemną dolegliwością na którą nie mamy wpływu. Prawie każdy przynajmniej kilka razy w życiu czkawkę. Jednak często nawet nie wiemy z czego wynika czkawka i czym jest samym w sobie. Warto też poznać najpopularniejsze sposoby na pokonanie czkawki, aby nie musieć męczyć się z tą uporczywą dolegliwością.

Już dzieci uczymy już od najmłodszych lat, że podczas czkawki należy wstrzymać oddech na kilka sekund. Jednak nie zawsze i na każdego ten sposób działa. Warto wiedzieć skąd się bierze czkawka, dlaczego się pojawia i co możemy zrobić aby występowała jak najrzadziej.

Przyczyny czkawki

Potocznie przez nas nazywana czkawka to w praktyce skurcze mięśni przepony. Podczas oddychania przepona naprzemiennie się kurczy i rozluźnia, nadzorują to nerwy łączące przeponę z rdzeniem kręgowym. Jeśli w jakiś sposób nerwy te zostaną podrażnione wywołują nieprzewidywalne, gwałtowne i niezależne od nas odruchy. Nie jesteśmy wtedy w stanie regularnie oddychać, w skutek czego kiedy wciągamy powietrze przepona zamyka się odcinając organizmowi dopływ powietrza, stąd charakterystyczny i kłopotliwy dźwięk podczas czkawki.

Najczęściej czkawka jest zupełnie niegroźnym chociaż męczącym skutkiem podrażnienia przepony. Mamy z tym do czynienia, kiedy jemy zbyt zachłannie posiłek za mało popijając płynów. Czkawka może wystąpić również, kiedy podrażnimy organizm zbyt zimnym lub ciepłym napojem, brakiem popijania, zbytnim obżarstwem lub alkoholem, czasami dużymi nerwami.

Czy czkawka może być niebezpieczna?

Sporadycznie występująca czkawka nie jest niczym niepokojącym i pewnie każdemu z nas czasami się przydarzy. Jednak jeśli czkawka występuje bardzo często może być oznaką wielu poważnych chorób i należy skonsultować ją z lekarzem. Częste skurcze mięśni przepony najczęściej jest oznaką problemów z układem nerwowy, tj. chorób układu nerwowego oraz nerwicą. Jednak jest wiele chorób objawiających się częstą czkawką, mogą być to również: choroby gardła oraz krtani, przepuklina, zapalenie płuc, cukrzyca czy ropień przeprzeponowy. Oczywiście wraz z czkawką występuje szereg innych objawów, które diagnozuje lekarz i wykonuje dodatkowe badania w celu ustalenia przyczyny pogorszenia stany zdrowia.

Najczęściej czkawka zdarza się osobom młodym, często podatnym na stres oraz zdenerwowanie. Zdaniem naukowców może być objawem początkowym nerwicy we wczesnym stadium. Wtedy najczęściej lekarz przepisuje delikatne leki uspokajające lub rozkurczowe aby przekonać się czy przyczyną może być stres czy coś poważniejszego.

Należy udać się na konsultacje do lekarza jeśli czkawka trwa powyżej 8 godzin, u dziecka 3 lub towarzyszą jej objawy takie jak: biegunka, wymioty, silny ból brzucha, zawroty głowy, zaburzenia widzenia, duszności lub ból w klatce piersiowej.

Domowe sposoby na czkawkę

Czkawka jednak nieczęsto bywa znakiem niebezpiecznej choroby, częściej towarzyszy nam na zakrapianych imprezach lub podczas przejedzenia. Warto znać sposoby jak radzić sobie ze zwyczajną czkawką mogącą dość każdego z nas.

Najbardziej znaną metodą jest wstrzymanie powietrza. Jeśli nie przynosi ono skutków jest jeszcze kilka sposobów związanym z oddychaniem na pozbycie się męczącego problemu. Jednym z nich jest oddychanie za pomocą papierowej torebki. W ten sposób zwiększamy ilość dwutlenku węgla w krwioobiegu – nasz organizm zajmie się oczyszczeniem go a skupiając się na czymś innym może zapomnieć o uporczywej czkawce.

Mamy również szereg porad jak pozbyć się czkawki podczas picia wody. Część osób poradzi nam wypicie szklanki wody, napicie się napoju gazowanego lub picie wody małymi łyczkami. Możemy też spróbować pić wodę bardzo powoli jednocześnie wstrzymując oddech. Takie połączenie metod może być przydatne, kiedy wyżej wymienione metody nie pomagają.

Kolejnym sposobem jest zjedzenie niecałej łyżeczki cukru. Duża ilość słodkiego smaku na języku oddziałuje na połączenia nerwowe, niejako je nieco oszukując. Najlepiej w tym celu umieścić cukier z jak najdalszej części języka lub trzymanie go na całej jego powierzchni, miejsce jest ważne, ponieważ na końcu języka znajdują się receptory odpowiadające za smak kwaśny – co ułatwi oszukanie układu nerwowego. Zamiast cukru możemy też spróbować z miodem lub ewentualnie czymkolwiek o bardzo słodkim smaku, co akurat mamy pod ręką.

Jest również szereg sposobów mających na celu oddziaływanie na poszczególne receptory i zmysły aby skupić prace układu nerwowego w innym miejscu, niż podrażnionej przeponie. W tym celu wykorzystuje się znany przez nas z dzieciństwa numer z nagłym przestraszeniem przy czkawce lub też zasłonięciem uszu.

Leki na uspokojenie

Leki na czkawkę

Niestety na skurcze mięśni przepony nie możemy wiele poradzić lekami. Nie istnieje magiczna tabletka, która pozbawi nas czkawki w jednej chwili. Warto wiedzieć jednak kiedy powinniśmy iść po pomoc do apteki oraz jakie leki należy mieć w domu, jeśli przypadłość powtarza się dość często.

Jeśli męcząca czkawka nie daje nam spokoju w pierwszej chwili możemy sięgnąć po leki na zgagę. Uspokoją one żołądek oraz zmniejszą podrażnienie w okolicach przepony. Co więcej, jeżeli często cierpimy na czkawkę – warto zastanowić się nad regularnym braniem magnezy, który wzmocni układ nerwowy i zniweluje częstotliwość skurczy.

Jeśli jesteśmy podatni na stres a wynikiem tego jest czkawka wywołana nerwami warto sięgnąć po delikatne leki uspokajające, możemy również zaopatrzyć się w herbatki ziołowe w celu wyciszenia organizmu, w tym celu możemy przygotować melisę, skrzyp polny, rumianek lub mięte. Herbaty ziołowe nie dość, że działają uspokajająco to również rozluźniają organizm, jeśli wiemy, że jesteśmy zbyt podatni na stres – powinniśmy poszukać sposobów na radzenie sobie z nim.