Cesarskie cięcie – wskazania, przebieg operacji, zalety i wady
Ciąża i macierzyństwo to prawdopodobnie najpiękniejszy okres w życiu każdej kobiety. Z każdym miesiącem pojawiają się jednak obawy dotyczące porodu. Wybrać metodę naturalną czy cesarskie cięcie? Tak zwana cesarka zyskuje w ostatnich czasach coraz większą popularność na całym świecie. Bez wątpienia wydaje się ona wygodniejszą formą, pozbawioną bólu i wysiłku. Jak to jednak wygląda naprawdę? W końcu cesarskie cięcie to normalna operacja, w której lekarz przecina powłoki brzuszne i ściany macicy, aby wydostać dziecko z łona matki.
Cesarskie cięcie – wskazania
Zazwyczaj lekarz decyduje się na wykonanie cesarskiego cięcia, kiedy ciąża zagraża życiu dziecka lub matki. Oto najpopularniejsze wskazania do przeprowadzenia operacji:
- Przodujące łożysko – w tym przypadku mamy do czynienia z blokowaniem przez łożysko ścian szyjki macicy, co może stać się przyczyną groźnych krwotoków.
- Wypadnięcie pępowiny – w momencie, kiedy pęka pęcherz płodowy i z organizmu usuwane zostają wody płodowe mogą one pociągnąć na zewnątrz także pępowinę, co może doprowadzić do niedotlenienia dziecka.
- Odklejenie łożyska – przypadek, w którym część łożyska odkleja się od ściany macicy.
- Czynne zakażenie dróg rodnych opryszczką – w tym wypadku cesarskie cięcie ma uniemożliwić zarażenie nią dziecka podczas porodu.
- Ustawienie dziecka w trybie pośladkowym lub poprzecznym – cesarskie cięcie w tym wypadku wskazane jest tylko w przypadku, kiedy kobieta rodzi pierwszy raz.
- Brak postępu porodu – poród zatrzymuje się w pewnym momencie.
- Brak postępu porodu po upływie 24 godzin od odejścia wód płodowych.
- Zaburzenia czynności serca po wykonaniu KTG.
- Stan przedrzucawkowy – wiąże się z nadciśnieniem spowodowanym ciążą.
- Nieskuteczna próba indukcji porodu – poród nie występuje 2 tygodnie lub więcej od określonego terminu nawet przy próbach jego wywoływania.
Wady cesarskiego cięcia
Mimo wielu zalet, które przypisuje się cesarce, istnieją również wady z nią związane. Są to między innymi:
- Niektóre dzieci urodzone przez cesarskie cięcie mają przejściowe zaburzenia oddychania.
- Matka może dostać zakażenia lub krwawienia, co może powodować wykonanie transfuzji krwi.
- Przy operacji stosuje się znieczulenie ogólne, co oznacza, ze ojciec nie może być przy porodzie.
- Po cesarskim cięciu matka dłużej dochodzi do siebie niż po naturalnym porodzie.
- Matka nie ma kontaktu z dzieckiem od razu po porodzie.
- Występują problemy z karmieniem, które wiążą się z bólem rany pooperacyjnej orz tym, że pokarm u kobiet, które nie rodziły naturalnymi siłami pojawia się później.
- Może pojawić się depresja poporodowa.
Zalety cesarskiego cięcia
Do zalet cesarskiego cięcia należą niewątpliwie:
- Brak bólu związanego z porodem.
- Brak stresu związanego z datą porodu, gdyż matka zna ją dokładnie na długo przed porodem.
- Mniejsze zmęczenie dziecka niż przy porodzie naturalnym.
- Brak deformacji główki, występujący przy porodzie naturalnym, związany z tym, że dziecko przeciska się przez kanał rodny.
- Kobieta nie odczuwa bólu podczas wypróżniania się.
- Kobieta odczuwa mniejszy ból przy współżyciu niż po porodzie naturalnym
Przed wyborem metody porodu kobieta powinna wziąć pod uwagę, że w obydwu wypadkach nie obędzie się bez bólu. Naturalny poród niesie ze sobą ból w trakcie, przy czym cesarskie cięcie wiąże się z gojeniem się rany po operacji. W tym wypadku matka będzie miała trudności z opieką nad noworodkiem. Ciężko jej będzie nosić, przewijać, kapać czy karmić dziecko.
Przebieg cesarskiego cięcia
- Przed zabiegiem
W niektórych przypadkach cesarskie cięcie jest zaplanowane. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy w trakcie trwania porodu pojawiają się komplikacje i kontynuacja rodzenia własnymi siłami może spowodować zagrożenie życia dziecka lub matki. W takim wypadku kobieta nie jest w stanie przygotować się psychicznie do zabiegu. Jeżeli jednak cesarka była zaplanowana wcześniej przyszła mama powinna pamiętać o kilku rzeczach. Przede wszystkim nie powinna jeść ani pić co najmniej na sześć godzić przed operacją. Kiedy w żołądku znajduje się pokarm lekarz może mieć problemy związane z zawężonym polem widzenia, a treść pokarmowa może cofnąć się z żołądka z powrotem do przełyku.
Przed przyjazdem do szpitala warto ogolić wzgórek łonowy w domowym zaciszu. W innym wypadku zrobi to pielęgniarka w szpitalu. Przed zabiegiem pielęgniarka zakłada również cewnik, który ma za zadanie kontrolować odpływ moczu w trakcie cesarki. Dodatkowo pacjentce podaje się antybiotyk, który eliminuje zagrożenie wystąpienia infekcji podczas cięcia. Dodatkowo na ręce pacjentki umieszczany jest weflon, żeby w razie potrzeby podawać przez niego wodę oraz leki. Tuż przed zabiegiem mierzy się kobiecie ciśnienie i podaje znieczulenie. W następnej kolejności lekarz wykonuje cięcie i wydobywa niemowlę z łona matki. Cały proces trwa kilka do kilkunastu minut.
- Przebieg zabiegu
Niektóre szpitale zezwalają na pobyt ojca w sali operacyjnej podczas cięcia. Poza przyszłymi rodzicami znajdują się tam również anestezjolog, które będzie podawał znieczulenie i kontrolował stan zdrowia kobiety, pielęgniarka, która będzie dbała o prawidłowe ciśnienie pacjentki i dwóch lekarzy ginekologów. Zabieg rozpoczyna się w momencie, gdy znieczulenie zaczyna działać. Jeżeli podano znieczulenie podpajęczynówkowe lub zewnątrzoponowe kobieta będzie przytomna podczas zabiegu. Nie będzie odczuwała bólu, co najwyżej może się jej wydawać, że ma odrętwiałe kończyny dolne. W okolicy żeber ustawia się parawan, który zasłania pacjentce widok na to, co robią lekarze.
Cięcie wykonuje się tuż nad wzgórkiem łonowym. Ginekolog przecina kolejne warstwy jamy brzusznej i macicę, by w końcu wyjąć dziecko. Jeżeli jest ono osłabione trafia do inkubatora, jeżeli nie oddaje się je matce. W tym czasie lekarze zakładają szwy. Jest to najdłuższy etap trwania zabiegu.
- Po zabiegu
Po udanym cesarskim cięciu kobieta zostaje przewieziona na salę pooperacyjną. Po upływie około godziny przychodzi do niej pielęgniarka i pomaga jej przy pierwszym karmieniu, które odbywa się na leżąco ze względu na ranę pooperacyjną. Ponadto kobieta jest nadal cewnikowana i ma podłączoną kroplówkę z antybiotykiem i wodą. Kiedy przestanie działać znieczulenie, podaje się pacjentce leki uśmierzające ból.
Jeżeli podczas zabiegu zastosowano znieczulenie podpajęczynówkowe, kilka godzin po zabiegu pacjentka może mieć dreszcze, może być jej zimno. Czasem pojawiają się również bóle głowy. Po znieczuleniu ogólnym normalnymi objawami będą nudności, wymioty, ból głowy oraz ogólne osłabienie. W płucach z kolei pojawia się wydzielina, którą należy odkasływać.
Aby zapobiec zakrzepom i zatorom świeżo upieczona mama powinna jak najszybciej usiąść, a w następnej kolejności zacząć chodzić. Im szybciej się to stanie, tym szybciej mama wróci do pełnej sprawności fizycznej. Zazwyczaj pielęgniarki namawiają kobiety do wstawania na kilka godzin po zabiegu.
Kiedy kobieta zdecyduje, że jest już na siłach, aby wstać, pielęgniarka usunie cewnik. Jest to dobry moment na pierwszą wizytę w toalecie. Trzeba jednak liczyć się z tym, że pierwsze oddanie moczu nie będzie ani łatwe ani przyjemne. Podobnie będzie z wypróżnieniem.
Jak dbać o ranę pooperacyjną?
Ranę pooperacyjną zabezpiecza się opatrunkiem. Należy pamiętać, że nie wolno go moczyć, więc trzeba na niego uważać podczas brania prysznica. Zazwyczaj lekarze stosują szwy rozpuszczalne, jeśli jednak zdecydują się na zastosowanie normalnych szwów, zostaną one zdjęte po około 6-8 dniach.