Ameba – charakterystyka, przyczyny, objawy, leczenie zakażenia

Każdy marzy o wakacjach w ciepłych krajach, kiedy to można położyć się leżaku pod palmą i zrelaksować się, popijając kolorowego drinka z palemką. Jak wiadomo takie wczasy wiążą się również z nowymi doznaniami kulinarnymi. Chętnie próbujemy egzotycznych owoców czy sałatek ze świeżych warzyw z przepysznym winegretem. Zdarza się również, że mimo ostrzeżeń rezydentów, pijemy nieprzegotowaną wodę prosto z kranu, nie myśląc nawet o konsekwencjach. Te z kolei pojawiają się zazwyczaj zaraz po powrocie do domu. Pojawiają się problemy żołądkowe, biegunki, gorączka oraz silne bóle brzucha. To pierwsze oznaki zarażenia bakterią o nazwie ameba.

Ameba – charakterystyka

Ameby należą do bakterii jednokomórkowych. Charakteryzują się tym, że mogą zmieniać kształt oraz potrafią się poruszać – pełzają. Wyróżnia się dwa główne typy tych bakterii: wolno żyjące i te, które potrzebują tak zwanego gospodarza. Ameby najlepiej rozwijają się w ciepłym oraz wilgotnym środowisku. Najczęściej możemy spotkać je w zbiornikach wodnych takich jak stawy, rzeki, jeziora, kanalizacja miejska. Do organizmu przedostają się razem z wodą. W zależności od gatunku mogą powodować różne choroby od mniej groźnych po zagrażające życiu, w niektórych przypadkach współczynnik umieralności po zakażeniu konkretnym gatunkiem ameby wynosi prawie 100%.

Najgroźniejszą wśród wszystkich ameb jest Neagleria Fawleri

 Bakteria dość rzadko atakuje ludzi, najczęściej żyje w środowisku wodnym, gdzie żywi się mniejszymi od siebie organizmami. Jeżeli z wodzie jest mało pożywienia ameba przybiera kształt pełzakowaty. Z kolei gdy jego ilości są wystarczające ameba ma postać wiciowatą. Neagleria Fawleri może żyć także w glebie, w tym środowisku możemy ją spotkać w postaci cysty.

Ameba – objawy zakażenia

Ameby mogą dostać się do naszego organizmu dwiema drogami – razem z zakażonym pożywieniem, wypitą zainfekowaną wodą lub przez nos (w przypadku Neagleri Fawleri). Tam bakteria żywi się komórkami nabłonka nosa, przez nerwy węchowe może dostać się do mózgu. Wtedy wytwarza specjalne wypustki, za pomocą których odrywa komórki mózgu, zjada je, a później trawi. W taki sposób w krótkim czasie może dojść do martwicy mózgu, a w konsekwencji do śmierci.

W przypadku innych odmian mamy do czynienia z biegunką, która nasila się z każdym dniem, stolce mogą mieć w sobie domieszki krwi. Dochodzi do tego silny ból dolnych partii brzucha. Po upływie kilku – kilkunastu dni dochodzi do perforacji żołądka. Objawy zakażenia amebą są często kojarzone z zapaleniem wyrostka, wrzodami lub nieżytem jelitowym. Jeżeli jednak lekarz przeprowadzi dokładny wywiad i dowie się o zagranicznych wczasach, powinien skierować pacjenta na badanie retroskopem, które pozwoli na przyjrzenie się jelitom od środka. Jeżeli dojdzie do zakażenia, na jelitach widoczne będą charakterystyczne dla amebozy owrzodzenia.

Wyróżnia się kilka postaci choroby wywołanej amebą. Należą do nich:

• Postać bezobjawowa – mamy z nią do czynienia w przypadku, kiedy naturalna odporność organizmu w połączeniu z florą bakteryjną jelit są w stanie zapanować nad bakterią. Taka postać może trwać nawet do kilku lat.
• Postać ostra – wiążą się z nią częste biegunki, niekiedy krwiste, gorączka – 38-39 stopni, ból rzucha, ból głowy oraz ogólne osłabienie organizmu. W jelitach mogą pojawić się guzy z masy ziarnistej.
• Postać przewlekła – jest ona następstwem postaci ostrej. W tym wypadku mamy do czynienia z owrzodzeniem i zapaleniem jelit. Dochodzi do tego powiększenie wątroby oraz niedokrwistość. Mogą pojawić się wrzody na pochwie lub prąciu oraz w okolicy odbytu. Często pojawiają się także stany podgorączkowe. Może dojść również do zwężenia jelita grubego.
• Postać pozajelitowa – najczęściej występuje w wątrobie i wiąże się z jej powiększeniem. Występują także stany zapalne, charakterystyczny guz na wątrobie oraz silny ból w nadbrzuszu, który może promieniować do barku. Charakterystyczne jest także podwyższone OB., leukocytoza, stany podgorączkowe oraz wstręt do alkoholu.

Kiedy choroba zrobi spustoszenie w wątrobie może przenieść się na inne organy – śledzionę, mózg, worek osierdziowy oraz mózg.

Ameba – leczenie zakażenia

Najważniejsze jest, aby możliwie szybko zdiagnozować zakażenie. Daje to pacjentowi większe szanse przeżycia, które patrząc obiektywnie są bardzo niskie. Jeżeli lekarz stwierdzi amebozę potrzebne będzie włączenie leczenia podtrzymującego funkcje życiowe. Oprócz tego stosuje się terapię antybiotykową, jednak tylko nieliczna ich ilość jest skuteczna. W niektórych przypadkach stosuje się również hipotermię – czyli schłodzenie ciała.

Ameba – profilaktyka

Aby uniknąć zarażenia bakterią należy uważać na to, co jemy i pijemy będąc na zagranicznych wczasach. Warto czasem opłukać świeże owoce i warzywa butelkowaną wodą i pod żadnym pozorem nie pić wody z kranu i nie używać jej nawet do płukania jamy ustnej podczas mycia zębów. Warto również zdecydować się na wykonanie badań kału w laboratorium oraz zrobienie badań serologicznych krwi. Pozwoli to na szybsze wykrycie potencjalnej choroby.