Prostata – funkcje, wielkość i badanie
Prostata zwana inaczej gruczołem krokowym i sterczem to część męskiego układu rozrodczego, a od jej sprawnej pracy zależy jakość nasienia. Prostata bierze udział w wytwarzaniu płynu nasiennego, który wzmacnia sprawność plemników. Pośrednią rolę w regulacji prostaty odgrywa także testosteron produkowany przez jądra. Z tego powodu choroby prostaty należą do tematów tabu i kwestii wstydliwych. Zupełnie niesłusznie, ponieważ delikatny przerost lub zapalenie prostaty są często występującą dolegliwością, która łatwo poddaje się leczeniu. Jest to jedna z najpowszechniejszych dolegliwości u mężczyzn powyżej 50-go roku życia. Z drugiej strony prostata jest narządem podatnym na schorzenia, z rakiem włącznie, dlatego pierwszych symptomów i dolegliwości nie należy lekceważyć, a prostatę regularnie badać w gabinecie lekarskim.
Gruczoł krokowy znajduje się w bliskości pęcherza moczowego i odbytu. To może być pierwszą z przyczyn dolegliwości ze strony układu moczowego. Zmiany chorobowe w prostacie powodują bowiem analogiczne objawy polegające na częstym i skąpym oddawaniu moczu. Właśnie te symptomy najczęściej skłaniają do wizyty u lekarza i podejrzeń problemu z prostatą.
Gruczoł jest niewielki i niewiele też waży, choć wraz z upływem lat może się powiększać. Zdrowy gruczoł jest gładki i elastyczny, nie powoduje też żadnych odczuwalnych dolegliwości. Pierwszy okres wzrostu prostaty przypada na lata młodzieńcze. Drugi rozpoczyna się po 30 roku życia i związany jest prawdopodobnie ze zmianami hormonalnymi – androgenów i estrogenów.
Lek na prostatę bez recepty
Rozrost prostaty
Rozrost prostaty to łagodne, czyli nienowotworowe powiększenie gruczołu. Jego nawet minimalne przybranie na wadze w stosunku do niewielkich rozmiarów początkowych, powoduje dolegliwości ze strony położonego w sąsiedztwie układu moczowego dającego o sobie znać w dzień i w nocy.
Łagodny rozrost prostaty powoduje napieranie na dolny odcinek układu moczowego. W wyniku tego cewka moczowa zwęża się i utrudnia oddawanie moczu. Pomimo swojego niegroźnego charakteru nawet niewielki rozrost prostaty należy leczyć, ponieważ zaniechanie terapii może prowadzić nawet do całkowitego zatkania pęcherza.
Przyczyny łagodnego rozrostu prostaty
Przyczyny łagodnego rozrostu gruczołu krokowego nie są znane. Podejrzewa się między innymi warunki hormonalne. Istnieją jednak czynniki predystynujące do zwielokrotnionego ryzyka wystąpienia choroby, a należą do nich:
- mężczyźni po 50 roku życia
- zmiany hormonalne – testosteronu i estrogenów
- nadwaga
- predyspozycje genetyczne
Objawy prostaty
Objawy łagodnego przerostu prostaty to:
- zwiększona potrzeba oddawania moczu w dzień i w nocy
- uczucie pełnego pęcherza, nawet po oddaniu moczu
- uczucie nagłego napierania na pęcherz
- parcie na mocz przy małym wypełnieniu pęcherza
- palący lub piekący ból podczas oddawania moczu
- trudności w oddawania moczu: rozpoczęciu i przerwaniu
- wydłużony czas oddawania moczu
- nietrzymanie moczu
- zaburzenia seksualne
Lek na prostatę dostępny bez recepty
Leczenie przerostu prostaty
Leczenie prostaty polega na po pierwsze znalezieniu przyczyn, a po drugie ich skutecznym wyeliminowaniu. Wybór metody leczenia dobierze lekarz i będzie ona zależała zarówno od wieku pacjenta, dokuczających mu objawów i stopnia ich nasilenia. Poza tym należy dokładnie skontrolować stan zdrowia chorego by wykluczyć inne przyczyny objawów, np. cukrzycę.
Dostępne metody leczenia prostaty to przede wszystkim profilaktyka polegająca na zwróceniu szczególnej uwagi na dietę i higienę, terapia z włączeniem leków gdy objawy są średnio nasilone, ale doskwierające i zabiegi chirurgiczne. Można skorzystać z leków dostępnych bez recepty, np. Prostamol Uno, Prostenal Perfect.
Należy odbywać regularne wizyty u urologa i badania kontrolne przynajmniej raz do roku i nie przerywać terapii pomimo ustąpienia objawów jeśli nie spożyło się zalecanej dawki leku. Preparaty należy przyjmować o stałej porze dnia. Pomocne będzie także ograniczenie spożywanych płynów, szczególnie w nocy, by móc spokojnie zasnąć i z rana oddać mocz. Moczopędnie działa także kawa i alkohol, dlatego w trakcie kuracji należy się ich wystrzegać.
Leki są zalecane w stanach średnio zaawansowanych, w których nie doszło do zatrzymania moczu w organizmie czy rozwoju kamicy dróg moczowych. Leczenie łagodzi objawy i przywraca regularność oddawania moczu, co pozytywnie wpływa na zdrowie i samopoczucie pacjenta. Wśród farmakologicznych sposobów prowadzenia choroby istnieje szeroki wybór leków, które odpowiednio zmniejszają prostatę, zmniejszają napięcie mięśniowe układu moczowego i prostaty, a także wykazują właściwości przeciwzapalne i łagodzące. Te ostatnie są typowe dla składników pochodzenia roślinnego.
Operacja jest ostatecznością, gdy dojdzie do groźnego zatrzymania moczu, krwiomoczu, kamicy nerkowej czy niewydolności nerek.
Innym często występującym schorzeniem jest zapalenie gruczołu krokowego, które objawia się podobnie co przerost częstomoczem i nietrzymaniem płynu, ale dochodzi do tego ból nasilający się podczas oddawania moczu. Stan ostry należy szybko poddać leczeniu, by nie przeszedł w stan przewlekły. Ostre zapalenie gruczołu powodują bakterie, które wymagają wdrożenia terapii antybiotykowej. Objawia się w układzie moczowym dając błędne podejrzenie zapalenia pęcherza.
Łagodnemu rozrostowi prostaty towarzyszyć może także niebakteryjne zapalenie prostaty dające objawy bólowe miednicy.
Najpoważniejszym schorzeniem jest rak prostaty, który powoduje trzecią co do wielkości liczbę zgonów nowotworowych wśród mężczyzn, zaraz po raku płuc i żołądka. W terapii raka prostaty najważniejsze jest wczesne wykrycie, które nie dało jeszcze symptomów. Objawy charakterystyczne dla raka prostaty, to:
- trudności z osiągnięciem erekcji
- obecność krwi w moczu lub nasieniu
- utrata apetytu i spadek wagi
Badanie prostaty
Podstawowe badanie prostaty jest wykonywane w gabinecie lekarskim metodą per rectum. Sprawdza się wielkość, symetrię i kształt gruczołu krokowego. Oprócz tego ocenia się okolice brzucha i znajdujące się tam nerki oraz pęcherz moczowy. Ocenia się narządy płciowe z zewnątrz. Z krwi pobiera się oznaczniki antygenu prostaty, które wskazują na rozwój nieprawidłowości – rozrostu, stanu zapalnego lub raka prostaty. Poza tym w przypadkach stwierdzonych dolegliwości ze strony układu moczowego lekarz może zlecić badanie ultrasonografem, które oceni ilość zalegającego w pęcherzu moczu.