Bruzdogłowiec szeroki – sposoby ochrony przed pasożytem
Nasze życie codzienne jest przepełnione różnego rodzaju okazjami, aby nabawić się pasożytów. Nawet nie zdajemy sobie sprawy, że zwykłe i na pozór bezpieczne zachowania mogą doprowadzić do nabawienia się chorób. Zwłaszcza, gdy mamy kontakt z ludźmi i przedmiotami, których pochodzenie i stan nie jest nam do końca wiadomy. Niestety nie da ustrzec się przed chorobami zakaźnymi, ponieważ świat nie jest sterylny. Warto jednak wiedzieć, że są sposoby, które pomagają uchronić nas przed pasożytami i wirusami. W medycynie wyróżniono mnóstwo szkodliwych pasożytów wewnętrznych, którymi możemy zarazić się głównie przez spożywany pokarm. Do ich grona zaliczamy pierwotniaki, obleńce (owsiki, glisty, włosień) oraz płazińce (przywry i tasiemce). Bytowanie tych pasożytów skupia się głównie na zagnieżdżeniu wewnątrz organizmu w układzie pokarmowym.
Jak można zarazić się bruzdogłowcem szerokim?
Wśród ogólnego podziału niefrasobliwych pasożytów można wyróżnić bruzdogłowca szerokiego, który jest z rodziny płazińców, bardzo popularnie nazywa się go tasiemcem. Słysząc to pojęcie każdy z nas ma ciarki na ciele. Wielu z nas wydaje się, że ten temat jest nam obcy. Zwyczajnie nie zawracamy sobie nim głowy. Jednak nie powinniśmy zapominać, że możemy zarazić się nim na każdym kroku. Czai się on na nas w wielu miejscach:
- barach szybkiej obsługi,
- publicznej toalecie,
- w pracy,
- na urlopie podczas kąpieli w zbiornikach niewiadomego pochodzenia,
- picie wody skażonej jajami pasożytów,
- zwierzęta domowe także mogą zarazić nas pasożytami.
Nasza dieta wywiera ogromny wpływ na ryzyko zachorowania i zarażenia bruzdogłowcem szerokim. To głównie z przyjmowanym pożywieniem mamy największe prawdopodobieństwo zarażenia. Pamiętajmy, o tym, gdyż wyleczenie się z pasożyta jest bardzo trudne. Dlatego powinniśmy unikać:
- mięsa niewiadomego pochodzenia, które wcześniej nie zostało przebadane przez lekarza weterynarii
- niedokładnie umyte owoce i warzywa
- surowe mięso ryb i kawior.
Dlatego w szczególności powinni uważać amatorzy surowych ryb lub sushi, ponieważ w większości z nich ryby są wędzone, grillowane lub surowe. Produkty niewiadomego pochodzenia z reguły są tańsze. Będąc na wycieczce krajów Azji Wschodniej warto zachować szczególną ostrożność. Chociaż to niekoniecznie tam może dojść do zarażenia. W dużym stopniu importerzy ryb z Europy sugerując się ceną mogą trafić na niepewne okazy.
Cykl życia i stadia rozwoju bruzdogłowca szerokiego
Zanim jednak bruzdogłowiec szeroki dotrze do organizmu człowieka przebywa swoją drogę. Dlatego warto poznać kolejne stadia ewolucji pasożyta. Wszystko zaczyna się od wody, w której znajduje się wiele zanieczyszczeń. Dlatego jak już wcześniej wspominaliśmy powinniśmy unikać nieznanych kąpielisk.
W wodzie mogą znajdować się jaja tzw. koracidium bruzdogłowca szerokiego, które trafiają do skorupiaków z rzędu widłonogów dzięki nim przeobrażają się w procerkoid,
Następnie trafiają one, jako pokarm do ryb kostnoszkieletowych i przyjmują postać plerocerkoidu, który zagnieżdża się w ich mięśniach,
Ostatecznym etapem jest spożywanie chorych ryb przez ssaki, a wśród nich ludzi. W układzie pokarmowym człowieka panują korzystne warunki, aby osiągnąć dorosłą postać przez bruzdogłowca szerokiego.
Taki dorosły osobnik może przyjmować różną postać w zależności od wielkości organizmu żywiciela, u którego się zagnieździ. Jest on złożony z segmentów, gdzie główną rolę gra długość. Bruzdogłowiec szeroki osiąga od 4 cm do 20 m tak jak to bywa u człowieka. Osobnik jest zbudowany z około 3000 członów (segmentów). Główka pasożyta ma 2-3 mm długości i 1 mm szerokości, która jest spłaszczona grzbietowo-brzusznie i posiada bruzdy czepne. Bezpośrednio za główką znajduje się rozciągliwa i cienka szyja. Właściwie 1/5 początkowych segmentów jest jałowa i ma postać męską. Natomiast cała reszta to płodne człony mające macicę i zdolność do składania jaj.
Bruzdogłowiec szeroki – objawy
Pierwszym najbardziej odczuwalnym objawem występowania bruzdogłowca szerokiego jest anemia, spowodowana niedoborem żelaza. Co wtedy, gdy spożywasz produkty w nie bogate, ale nie przynoszą one efektu i masz nadal kiepskie samopoczucie. Wówczas powinieneś wykonać badanie krwi – morfologię. Choroba związana z niedoborem żelaza spowodowana występowaniem pasożyta nazywa się bruzdogłowcową anemią złośliwą. Choroba może bardzo wyniszczyć nasz organizm przez spadek poziomu hemoglobiny maksymalnie nawet o 50 % poniżej naszej normy. Substancje odżywcze zamiast do naszego organizmu są wchłaniane przez tasiemca. Najbardziej obserwuje się to przy witaminie B12, co wiąże się z bladością, zmęczeniem, a co więcej zaburzeniami krwiotwórczej funkcji szpiku kostnego. Innymi powiązanymi objawami są: biegunka, wymioty, zawroty i bóle głowy, może pojawić się wysypka na skórze oraz bóle brzucha.
Leczenie bruzdogłowca szerokiego
Zanim przejdziemy do konkretnych sposobów leczenia bruzdogłowca szerokiego powinniśmy skoncentrować się na prawidłowym wysmażeniu potraw. Unikajmy dań z zawartością surowych ryb, w których mięśniach mogły zagnieździć się larwy. Larwy tasiemca bruzdogłowca są podatne na temperaturę i sól. Powinniśmy poddać je odpowiedniej obróbce w postaci: gotowania, smażenia, solenia i wędzenia, które zabija pasożyty. Osobom już zarażonym pasożytem zaleca się poddanie leczeniu pod okiem lekarza specjalisty. Gdy występuje u nas podejrzenie tasiemca do badania należy dać próbki kału. Jeżeli diagnoza potwierdzi się, wówczas podaje się leki przeciw pasożytnicze: niklozamid lub prazykwantel. Są one skuteczne, jednakże mają również skutki uboczne i nie obejdzie się bez nadzoru lekarza.