Zaćma – przyczyny, objawy, leczenie

Soczewka składa się głównie z wody i protein, zaś specyficzne białka są odpowiedzialne za utrzymanie jej jasności. Przez wiele lat, struktury tych białek w soczewce maleją prowadząc ostatecznie do stopniowego zmętnienia soczewki. Niezwykle rzadko zaćma ujawnia się tuż przy urodzeniu lub później, ale jeszcze w okresie dzieciństwa. Jej rozwój może zapoczątkować wada dziedziczna enzymu, ciężki uraz oka, powikłania pooperacyjne oka lub stan zapalny. Po drugiej stronie są czynniki, które mogą prowadzić do szybszego rozwoju zaćmy w młodszym wieku i są to: nadmierna ekspozycja na światło ultrafioletowe, cukrzyca, palenie tytoniu, stosowanie niektórych leków, takich jak sterydy we wszelkich postaciach.

Objawy zaćmy

Mający zaćmę chorzy często porównują swoją zdolność widzenia do patrzenia przez mgłę lub przybrudzone okulary. Rzeczywiście, zaćma może powodować wiele dolegliwości i zaburzać widzenie.

Objawy towarzyszące zaćmie to:

•  niewyraźne widzenie
• trudne widzenie w słońcu
• zmatowienie kolorów
• pogłębienie wady wzrok
• podwójne widzenie

Pierwszym przychodzącym do głowy pomysłem jest wyrobienie nowych szkieł do okularów, które pomogą odzyskać wyraźne widzenie, ale w zaćmie tak się nie dzieje. Okulary przyniosą chwilową ulgę, która minie wraz z pogłębieniem katarakty. Narząd wzroku staje się mętny i zużyty. Tak, nasze oczy także ulegają zużyciu i na nasze szczęście w przypadku zaćmy jesteśmy w stanie zastąpić mętną soczewkę oka nową, która rozwiąże nasze wszystkie problemy.
Zaćma zazwyczaj postępuje stopniowo i nie jest bolesna. Szybkie pogorszenie wzroku, widoczne ubytki w polu widzenia lub ból muszą skłonić nas do wizyty u okulisty, który wykluczy poważniejsze schorzenia jak jaskra.

Czy i kiedy decydować się na operację zaćmy?

Operacja na zaćmę nie jest jak się często zdaje jedynym możliwym wyjściem z choroby. Leczenie operacyjne zaćmy przeprowadza się, gdy ta uniemożliwia wykonywanie codziennych czynności – jazdę samochodem, oglądanie TV, czytanie książek. Przekładanie zabiegu w czasie nie spowoduje, że operacja będzie wiązała się z większym ryzykiem, a nasz wzrok ulegnie uszkodzeniu. Niektórzy lekarze mając świadomość długich kolejek są w stanie skłonić pacjenta do przesunięcia terminu na przyszłość, co może okazać się korzystne dla obu stron. Niekiedy stan ogólny pacjenta i współistniejące choroby oczu wymagają przyspieszenia zabiegu i także wtedy pacjent powinien zgodzić się na nowo wyznaczony termin. Operację przeprowadza się zawsze na 1 oku. Jeśli zaćma objęła oba – na 2-gie oko należy wyznaczyć oddzielny termin. Wiąże się to z trudną rekonwalescencją – pacjent chodzi z opatrunkiem na oku i zakrapla je specjalnymi preparatami. Musi zachować widzenie w 1 oku, by móc wykonywać czynności w domu, nawet w ograniczonym zakresie.

Leczenie i profilaktyka zaćmy

Profilaktyka zaćmy nie jest popularnym zagadnieniem i może właśnie dlatego warto o niej wspomnieć. Pogłębienie zaćmy wywołują pewne czynniki, których wpływu wielu z nas nawet nie podejrzewa.

Pierwszy czynnik to słońce, a dokładnie promieniowanie ultrafioletowe, o którym mówi się w kontekście powodowania raka skóry. W okresie wiosny i lata pamiętajmy, że brak kapelusza lub czapki z rondem i okularów przeciwsłonecznych prowadzi do uszkodzenia soczewki oka, która ma za zadanie pochłaniać większość promieni UV.

Drugi czynnik to styl życia, a w nim zawierają się nasze nawyki (niezdrowe odżywianie), nałogi (palenie papierosów) i aktywność fizyczna. Naukowcy uważają, że dobre odżywianie może pomóc zmniejszyć ryzyko wystąpienia zaćmy związanej z wiekiem. Zalecają oni spożywanie zielonych warzyw liściastych i owoców bogatych w przeciwutleniacze.

Trzeci czynnik to regularna kontrola u okulisty. Jeśli skończyłeś/aś 60 lat powinieneś przejść kompleksowe badanie wzroku i powtarzać je raz do roku. Jeśli masz rozpoznane wady wzroku, powinieneś chodzić na wizyty co pół roku i stosować się do wszystkich zaleceń lekarskich. Dla wielu chorych, podjęcie wczesnego leczenia może uratować wzrok.

Luteina z minerałami poprawiającymi widzenie

A ponadto:

• pamiętaj o regularnej kontroli zdrowia u lekarza rodzinnego, by w porę wykrył zaburzenia metaboliczne wpływające na wzrok
• rzuć palenie, które powoduje mętnienie soczewki pochłaniającej rakotwórcze substancje dodawane do tytoniu
• noś okulary przeciwsłoneczne
• zdrowo się odżywiaj: jedz owoce i warzywa, które dostarczają dużo witamin i składników odżywczych. Owoce i warzywa są pełne antyoksydantów, które zapobiegają uszkodzeniom oczu. Dowiedziono, że antyoksydanty takie jak cynk przyjmowane w tabletkach mogą zapobiegać zaćmie.
• utrzymuj zdrową wagę

Zaćma a leki

Zaćma może być zahamowana przez leki, tj. wspomniany wcześniej cynk, ale także witaminę A i E. Z naturalnych metod leczenia zaćmy pozostają nam jeszcze luteina, karotenoidy, borówki i kombinacje przeciwutleniaczy, witamin, cynku i bioflawonoidów. Znajdziemy je w kroplach i tabletkach oraz owocach, warzywach, a droga podania zależy już tylko od nas.