Podwyższone monocyty – norma, przyczyny monocytozy

Krew to tkanka płynna o czerwonym kolorze, a jej barwa ściśle powiązana jest z barwnikiem krwi – hemoglobiny. Krew jest tkanką łączną przepływającą bez przerwy we wnętrzu układu krążenia, a jej zadaniem jest dostarczanie do wszystkich komórek ciała tlenu, składników odżywczych i innych niezbędnych elementów potrzebnych komórkom do metabolizmu. Jednocześnie krew transportuje dwutlenek węgla do płuc, skąd usuwany jest na zewnątrz organizmu. W organizmie znajduje się zgromadzona krew (w wątrobie i śledzionie), która nie uczestniczy w obiegu. Włączana jest ona do krążenia tylko w przypadkach konieczności uzupełnienia utraconej przez organizm krążącej krwi. Odczyn krwi bywa z zasady stały, jest lekko zasadowy. W sposób nieprzerwany tworzą się nowe elementy krwi. Każdego dnia powstają miliony krwinek czerwonych, białych i płytek krwi. Proces ten zwany  jest hemopoezą i ma miejsce głównie w szpiku kostnym, począwszy od komórek macierzystych, z których wywodzą się różne komórki krwi.

Krwinki białe – inaczej leukocyty – mają zdolności żerne, czyli fagocytotyczne i zdolność poruszania się. Różne rodzaje leukocytów tworzą część układu odpornościowego i chronią organizm przed infekcjami;

Czym są monocyty?

Monocyty są jednymi z komórek krwi, a  dokładniej rodzajem krwinek białych. Ich zadaniem jest regulacja procesów odpornościowych organizmu. Wynik o ich ilości w jednostce objętości krwi jest jednym z ważniejszych parametrów oznaczających stan zdrowia. Norma monocytów zależna jest od stanu zdrowia i wieku pacjenta.  Podwyższone monocyty w wynikach badan morfologii zawsze stanowią powód do niepokoju. Monocyty stanowią  od 3 do 8% agranulocytów, czyli jednej z grup leukocytów obok granulocytów. Ich średnica wynosi od 12 do 20 mikrometrów. Ich jądro jest nerkowate  a w tkankach przyjmują postać makrofagów. Do ich funkcji należy: uczestniczenie w procesie fagocytozy, produkcja cytokin i aktywacja odpowiedzi immunologicznej oraz prezentacja antygenu. Monocyty stanowią ważny składnik krwi obok: limfocytów, bazofilów, eozynofilów i neutrofilów.

Monocyty jako makrofagi

W organizmie istnieją różne formy makrofagów, a ich funkcje i typ zależą od lokalizacji w tkankach. Wyróżniamy:

• Histiocyty w tkankach łącznych
• Komórki mikrogleju w centralnym układzie nerwowym
• Osteoklasty w kości
• Komórki Borowicza-Kupflera w wątrobie.

Monocyty powstają z prekursorów. Do ich wytwarzania dochodzi w szpiku, a następnie w krwi obwodowej. Z krwiotwórczej komórki macierzystej, która jest różnicowalna, ale nie zróżnicowana powstaje komórka progeniterowa CFU. Z niej  wykształca się monoblast, a następnie promonocyt. Ze szpiku promonocyt trafia do krwi obwodowej, gdzie pełni swoją funkcję jako monocyt w chwilach zagrożenia organizmu i inwazji drobnoustrojów chorobotwórczych. Monocyt ściśle współpracuje z limfocytami. Posiada możliwość przedostania się poza układ krążenia i wykonywania ruchu pełzającego. Ich życie trwa ok 4 dni. W tym czasie produkują interferon hamujący rozmnażanie się wirusów w organizmie.  Monocyty  świetnie fagocytują niepożądane obiekty, ponieważ są największe ze wszystkich krwinek.

Problem podwyższonych monocytów i norma monocytów

Monocyty usuwają z ustroju stare, zdegenerowane i nieużyteczne komórki. Odpowiedzialne są za zżeranie zdenaturowanych białek  i kompleksów antygenowo-przeciwciałowych. Dlatego pełnią one bardzo istotna rolę w obronie organizmu i w podtrzymywaniu odporności immunologicznej.  Każdy wzrost ilości monocytów w organizmie może być niepokojący. Taka sytuacja ma miejsce zazwyczaj w przypadku  stanów chorobowych, do których zlaiczamy: zakażenia bakteryjne, mononukleozę zakaźną, zakażenie pierwotniakami oraz reakcje zapalne i choroby krwi. Monocyty mogą stanowić również o stanie rekonwalescencji, czyli okresie zdrowienia po przebytej chorobie. Fachowe określenie na podwyższone monocyty to monocytoza.

Monocyty występują w organizmie, a ich norma zależy od wieku osoby badanej. U zdrowych ludzi liczba monocytów powinna wynosić  do 7 % całkowitej liczby limfocytów, a jeśli chodzi o ilość na litr krwi to odpowiednio:

• Do 1 roku życia – 0,05-1,1 x10⁹ /litr
• W wieku 4 lat i u dorosłych – 0,8 x10⁹ /litr

Przyczyny monocytozy

Monocytoza to rodzaj leukocytozy. Podwyższony poziom monocytów może wynikać z wielu sytuacji życiowych i nie od razu musi być interpretowany jako poważna choroba. Powodem podwyższonych monocytów mogą być:

• Nadmierny stres,
• Wysiłek fizyczny,
• Stan zapalny wewnątrz organizmu,
• Choroba nowotworowa.

Powody te mogą wskazywać na problemy ze zdrowiem, takie jak:

• Zakażenie bakteryjne, np. kiłę, zapalenie wsierdzia, dury, paradury, gruźlicę, broculerozę,
• Mononukleozę zakaźną,
• Zakażenia pierwotniakowe,
• Reakcje zapalne toczące się w organizmie (urazy, kolagenozy, choroba Crohna),
• Nowotwory (białaczka, ziarnica złośliwa)

W przypadku obniżonego poziomu leukocytów powodem mogą być natomiast: zakażenia wirusowe, choroby weneryczne, uszkodzenie szpiku kostnego, wyniszczenie organizmu.