Tłuszczak – niegroźny guz. Przyczyny, objawy i leczenie tłuszczaka

Tłuszczak to rodzaj guza pojawiającego się w tkance łącznej i mającego charakter nowotworowy. Jest to guz niezłośliwy. Jego nazwa wywodzi się z miejsca w organizmie, w którym powstaje, a mianowicie tkanki tłuszczowej. Jako najczęstszą lokalizację tłuszczaków podaje się tułów, plecy, policzki, ręce, pachy, łopatki i pośladki. Tłuszczaki mają tendencję do pojawiania się u ludzi po 40. roku życia. Jak rozpoznać tłuszczaka? Jest on bardziej zwarty od okalających tkanek i bardziej twardy. Ma średnicę około 2 cm. Tłuszczak nie wywołuje dolegliwości bólowych, można go dotykać, a skóra pod nim nie jest zmieniona. Tłuszczak może jednak powodować ucisk na sąsiednie struktury, np. nerwy. Zdarza się, że zmiana rośnie, ale jest ona wciąż nieszkodliwa. Taki rodzaj guza nie wymaga leczenia, ale może być usuwany operacyjnie.

Przyczyny powstawania tłuszczaka

Tłuszczak powstaje w wyniku nie do końca rozpoznanych powodów. Badania przeprowadzane na członkach rodzin obarczonych genem zwiększonej zachorowalności na nowotwory nie wskazały konkretnych przyczyn występowania tłuszczaków u osób z kolejnych pokoleń.  Tłuszczaki powstają zapewne jako efekt działania predyspozycji genetycznych, ale też biorą się ze stanów zapalnych i aktywności specjalnych cząstek wydzielanych przez układ odpornościowy. Zdarza się, że substancje te stymulują podziały i wzrastanie komórek, w przypadku tłuszczaka – komórek gromadzących tłuszcze.

Objawy tłuszczaka

Tłuszczak nie charakteryzuje się bólem i wpływem na cały organizm, ale można go łatwo odróżnić po cechach fizycznych. Tłuszczak zbudowany jest z komórek tłuszczowych, czyli inaczej adipocytów, a otoczony jest torebką z tkanek łącznych. Jeśli zauważysz na skórze zmianę, sprawdź, czy nie jest ona owalna, podłużna lub okrągła. Jeśli wypukłość ma od kilku mm średnicy do kilku centymetrów, najprawdopodobniej jest to tłuszczak.  Łatwo go wyczuć także przez dotyk – tłuszczak jest dość miękki ale zbity i daje się przesuwać na skórze. Zazwyczaj tłuszczaki wyskakują pojedynczo. Zdarza się, że tłuszczaki występują w skupiskach. Cechą charakterystyczną tłuszczaków jest ich wzrost. Dopóki jest on niezauważalny, powolny przyrost masy i rozmiarów nie wpływa na jakość życia. Z czasem może jednak powodować defekt kosmetyczny.

Leczenie tłuszczaka

Ze względu na łagodna naturę tłuszczaka, jego leczenie może nie być konieczne. Zwłaszcza, gdy zmiany mają mały rozmiar i niska szkodliwość, a sam guz nie powoduje ucisków na okoliczne tkanki i połączenia. Tłuszczaki usuwa się zazwyczaj ze względów estetycznych – zwłaszcza, gdy jego rozmiar wpływa na zauważalność zmiany. Zabieg usunięcia tłuszczaka wykonuje się na życzenie pacjenta lub zalecenie lekarza oparte na wcześniejszych badaniach. Tego typu operację nazywa się chirurgiczną resekcją nowotworu. W efekcie usunięcia tłuszczaka możliwe jest pojawienie się krwawienia albo ropy. Tłuszczaki nie mają tendencji do odrastania, ale nierzadko po pewnym czasie wyskakują w innym miejscu na ciele.

Chirurgiczny zabieg wycięcia tłuszczaka niezbędny jest w przypadku pojawienia się rozległych zmian obejmujących znaczny obszar ciała lub zmian, których istnienie wiąże się z reakcją bólową lub stanem zapalnym. Tak usunięty guz nie daje nawrotów i traktowany jest jako metoda całkowitego wyleczenia.

Oprócz zabiegu metoda na pozbycie się tłuszczaka jest częściowe usunięcie guza. Wówczas nie wycina się zmiany, ale wstrzykuje się glikokortykoidy w obrębie guza tak, aby mogły na niego miejscowo oddziaływać. Hormony powodują zmniejszanie się masy guza poprzez niszczenie komórek tkanki tłuszczowej. Taka metoda leczenia wymaga wielokrotnych powtórnych zastrzyków celem całkowitego wyleczenia.

Możliwe jest też stosowanie liposukcji, czyli metody mechanicznej polegającej na odsysaniu tłuszczu z danego obszaru, co jednak w przypadku małych zmian, takich jak tłuszczak, jest nieskuteczne.

 5 faktów na temat tłuszczaka

Pomimo nie do końca rozpoznanych przyczyn powstawania tłuszczaków, w ich leczeniu i obserwacji zauważa się pewne tendencje. Poniżej najważniejsze z nich, które pozwolą Ci poznać naturę łagodnego guza, jakim jest tłuszczak:

• Tłuszczaki najczęściej pojawiają się u osób miedzy 40. a 60. rokiem życia, jednak nie jest to bezwzględną zasadą, a jedynie miara statystyczną,
• Tłuszczaki najczęściej powstają na skutek zmiany genetycznej, a więc im więcej osób w rodzinie zetknęło się z problemem tego typu zmian, tym większe ryzyko tego, że w takiej sytuacji znajdzie się również jej członek,
• Tłuszczaki zazwyczaj pojawiają się u osób ze znaczną zawartością tkanki tłuszczowej w organizmie, czyli u osób z nadwagą. Co więcej, zasadność ta została potwierdzona przez badania na myszach, u których wykryto związek między genem otyłości a genem odpowiezialnym za rozwój tłuszczaka,
• Tłuszczaki mają tendencję do powstawania w miejscach wcześniejszych urazów i uszkodzeń mechanicznych,
• Na tłuszczaki szczególnie narażone są osoby chorujące na chorobę Cowdena, przejawiającą się występowaniem na ciele licznych guzków łagodnych, a także osoby z ryzykiem raka jajnika, piersi i tarczycy a także z zespołem Gardena czyli chorobą mnogich polipów w jelicie grubym.