Zatrucie salmonellą- objawy i leczenie

Okres wakacyjnych urlopów i wojaży jest tez okresem częstych problemów z żołądkiem i zatruć pokarmowych. Lody, kremy na bazie jajek, tatar w restauracjach i barach, wszystko to jest okazją do zarażenia się bakterią Salmonelli. Salmonelloza, czyli choroba wywołana bakteriami z rodzaju salmonelli to zakaźna choroba układu pokarmowego. Więcej na jej temat przeczytasz w poniższym artykule.

Salmonella a Salmonelloza

Salmonella to rodzaj bakterii. Salmonelloza natomiast, to choroba wywołana bakteriami salmonelli, często określana też terminem „zatrucia salmonellą”.

Objawy zatrucia salmonellą

Najczęściej bakterie salmonelli wywołują objawy ostrego nieżytu żołądkowo-jelitowego.

Pierwsze objawy można zaobserwować już od 6 do 24 od zatrucia. Bywa jednak, że bakterie swoja obecność manifestują dopiero po kilku dniach. Choroba zależnie od osoby, przebiega ze zróżnicowanym nasileniem objawów, może wyglądać jak łagodne podtrucie, aż do stanów zatrucia które zagraża życiu. Typowe objawy salmonellozy to: nudności i wymioty, biegunka, (może być nawet krwawa), ból żołądka, gorączka i dreszcze, bóle głowy i mięśni.

Należy pamiętać, że przy zatruciu salmonellą, jak przy każdym innym zatruciu pokarmowym bardzo łatwo o odwodnienie.

Lepiej zapobiegać niż leczyć

Salmonellozie zdecydowanie lepiej (i łatwiej) jest zapobiec niż ją leczyć. Aby uchronić się przed zakażeniem bakteriami salmonelli wystarczy przestrzegać kilku zasad higieny osobistej i przygotowania posiłków.

• Przede wszystkim zawsze należy myć ręce przed posiłkiem.
• Nie należy pić niefiltrowanej lub nieprzegotowanej wody prosto z kranu.
• Zwracaj uwagę na higienę personelu baru lub restauracji w której się stołujesz.
• Zawsze myj owoce i warzywa. Staraj się też, w miarę możliwości, przed jedzeniem usunąć z nich skórkę.
• Pamiętaj, że jedząc surowe jajka, desery z surowymi jajkami lub mięso (np.: tatara) nie ma sposobu aby ustrzec się przez bakteria salmonelli. Mogą być a może ich nie być w tym co akurat jesz.
• Po przygotowaniu jajek i surowego mięsa należy dokładnie umyć i sparzyć wrzątkiem naczynia i sztućce, których używałeś do przygotowania dania. Bakterie salmonelli giną w wysokiej temperaturze.
• Nie kładź w lodówce surowego mięsa obok owoców i warzyw.
• Nie zamrażaj ponownie raz rozmnożonej żywności. Pałeczki salmonelli giną w niskiej temperaturze, niestety wytworzone przez nie toksyny nie są podatne na zimno.

Leczenie salmonellozy

Leczenie salmonellozy jest leczeniem objawowym i obejmuje nawadnianie, uzupełnianie elektrolitów i witamin oraz podawanie środków rozkurczowych. W przypadku uporczywej biegunki dodatkowo stosowane są środki zapierających.

Oczywiście chorego obowiązuje ścisła dieta, a nawet głodówka. Następnie wprowadzane są stopniowo lekkostrawne dania.

Naukowo nie udowodniono korzystnego wpływu antybiotykoterapii na przebieg nieżytu żołądkowo-jelitowego. Co więcej, stosowanie antybiotyków może znacznie przedłużyć stan nosicielstwa pochorobowego.

Antybiotykoterapia może mieć charakter profilaktyczny. Wtedy jest wskazana chorym, dla których zakażenie salmonellą jest szczególnie groźne. Są niemowlęta do 3-ciego miesiąca życia, osoby w podeszłym wieku,  pacjenci po przeszczepach narządów, chorzy posiadający protezy stawowe, oraz osoby chorujące na AIDS.

Bardzo ważnym elementem leczenia jest odpowiednie nawadnianie chorego. Przy silnych wymiotach podaje się co klika minut małe porcje (jednorazowo 2-3 łyżeczki) chłodnej wody. Jeśli podawanie wody jest niemożliwe przez pogarszający się stan pacjenta, należy bezzwłocznie udać się do lekarza, lub na szpitalną izbę przyjęć.

Jeśli objawy nie ustąpią w ciągu dwóch dni od rozpoczęcia kuracji, bardzo prawdopodobne, że chorego trzeba będzie hospitalizować.

Uwaga! Nieleczona salmonelloza może wywołać sepię (zespół ogólnoustrojowej reakcji zapalnej).

Zatrucia pokarmowe nigdy nie należą do przyjemnych. Mogą skutecznie zrujnować wyjazd wakacyjny czy urlop. Zamiast cudownych chwil na plaży, czy podziwiania górskich widoków zostajemy zamknięci w hotelowej łazience.

 Zakażenie bakterią salmonelli jest dość niebezpieczne, a przecież można go z łatwością uniknąć! Przestrzegajmy zasad higieny i przygotowania posiłków- będziemy mogli spokojnie cieszyć się długo wyczekiwanym urlopem.

Zatrucie salmonellą – informacje w pigułce

• Zatrucie salmonellą jest jednym z najpoważniejszych zatruć pokarmowych wywołanym przez wirus.
• Zatrucie salmonellą, co roku dotyka około 4 milionów ludzi na świecie. To około 50% wszystkich zatruć pokarmowych.
• Zatrucie salmonellą objawia się dreszczami, biegunką oraz wysoką gorączką.
• Salmonella rozprzestrzenia się głównie poprzez skażoną wodę i pożywienie.
• W większości przypadków wirus salmonelli ustępuje sam. Tylko nie w których przypadkach dochodzi do poważnych powikłań zdrowotnych.
• Aby zapobiec rozwojowi zatrucia salmonellą należy przestrzegać podstawowych zasad higieny dotyczącej regularnego mycia rąk, warzyw oraz owoców, a także likwidowaniu sezonowych owadów tj. meszki, komary i muchy.

Czym jest salmonella?

Salmonella jest bakterią wyposażoną w  gram-ujemne pałeczki w kształcie podłużnych paseczków, które mogą powodować salmonellozę, przewlekłą i poważną biegunkę u ludzi.

Te charakterystyczne bakterie gram-ujemne mają zazwyczaj ścianę komórkową zbudowaną z cienkiej warstwy peptydoglikanu pokrytej membraną. Obecnie istnieje ponad 2000 podtypów tego rodzaju bakterii. Bakterie salmonelli żyją i funkcjonują w zainfekowanych jelitach zwierząt i ludzi.

Czynniki ryzyka zatrucia salmonellą

Największe ryzyko zatrucia bakterią salmonelli stanowią osoby, które posiadają osłabiony układ odpornościowy. Do takich pacjentów zalicza się małe dzieci, osoby starsze, osoby chorujące na HIV lub AIDS, a także pacjentów z nowotworami. Związku z takim dużym ryzykiem nie należy pozwalać małym dzieciom przebywać z podejrzanymi zwierzętami tj. gady, ptaki, a zwłaszcza pisklętami.

Powikłania

Zatrucia salmonellą niosą za sobą poważne powikłania zdrowotne, zwłaszcza u kobiet w ciąży. W czasie ciąży powikłania obejmują odwodnienie i rozprzestrzenienie się bakterii w ogólnym obiegu krwi. Najgroźniejszą konsekwencją zdrowotną może okazać się zapalenie opon mózgowych, które bezpośrednio zagraża życiu człowieka.

Salmonella może również przenosić się do płodu. W czasie porodu, mogą pojawić się pewne komplikacje. Niemowlę może dostać biegunki i wysokiej gorączki zaraz po urodzeniu. Poza tym, taki stan może doprowadzić do rozwoju zapalenia opon mózgowych.

Diagnoza zatrucia salmonellą

Podstawą postawienia diagnozy dotyczącej zatrucia salmonellą jest szczegółowo przeprowadzony wywiad z pacjentem. Dobry lekarz powinien w pierwszej kolejności zapytać o objawy oraz o wszelkiego rodzaju stany zachodzące w organizmie w ostatnim czasie. Ponadto, istotne są jeszcze zmiany w odżywianiu, ponieważ wdrożenie nowych pokarmów może mieć związek z rozwojem bakterii salmonelli. Podczas rozmowy z lekarzem, bardzo ważne jest poinformowanie go o nowych domownikach czyli o zwierzętach oraz o ostatnich podróżach. Precyzyjnie przeprowadzona rozmowa pomoże ustalić przyczynę zaistniałego problemu.

Jak już wiadomo, biegunka i wymioty są najczęstszymi objawami zatrucia salmonellą. Dlatego też, testy krwi i stolca mogą pomóc w ustaleniu przyczyny infekcji. Poza tym, większość zakażeń u ludzi wywoływana jest przez jedzenie żywności lub wody pitnej, która została zanieczyszczona kałem.

Jedzenie zakażone salmonellą

• Niegotowane mięso, owoce morza i drób: Zanieczyszczenia najczęściej występują podczas uboju, zbioru owoców morza w zanieczyszczonych wodach i nieumytych owocach.
• Niegotowane jaja: Jaja z zakażonego kurczaka mogą zawierać bakterie. Większość zakażeń pochodzi od jajek zawierających salmonellę. Surowe jajka znajdują się w niektórych rodzajach majonezu i domowych sosach oraz potrawach.
• Owoce i warzywa: mogą być skażone, jeśli zostały podlane lub umyte w zanieczyszczonej wodzie. Owoce i warzywa mogą ulec zanieczyszczeniu, jeśli osoba w jednym czasie zajmuje się surowym mięsem, a następnie dotknie owoców bez mycia rąk.

Inne przyczyny to:

Brak higieny : Typowe przyczyny skażenia i zakażenia obejmują powierzchnie kuchenne, które nie są utrzymywane w czystości. Poza tym, nie mycie rąk podczas przygotowywania posiłków, po skorzystaniu z łazienki lub po zmianie pieluch dla niemowląt. Osoba ze skażonymi dłońmi może przenosić infekcję na inne osoby, dotykając ich lub dotykając powierzchni, które inni następnie dotykają.

Utrzymywanie gadów domowych lub płazów: Większość gadów i płazów nosi salmonellę w jelitach. Zrzucają one bakterie do swoich odchodów, które mogą szybko rozprzestrzeniać się na skórę człowieka poprzez kontakt z przedmiotami. Dlatego też nie zaleca się trzymanie dziwnych gatunków gadów i płazów w warunkach mieszkaniowych, zwłaszcza gdy w domu są małe dzieci i osoby z wysokim ryzykiem zakażenia.