Wysypka jawi się jako drobne, pokrywające ciało wykwity skórne lub powstałe na błonach śluzowych. Mogą przyjmować postać krostek, plamek, bąbli, pęcherzyków lub ranek. Najczęściej ma podłoże alergologiczne lub zwiastuje chorobę zakaźną. Pojawia się po połknięciu niektórych leków, kontakcie ze zwierzętami, jako efekt ukąszenia owada lub jako reakcja na użyte kosmetyki. Zazwyczaj wysypka kojarzy się z nieprzyjemnym bólem, pieczeniem, swędzeniem lub nawet zapaściami oddechowymi lub przyspieszoną akcją pracy serca. Zdarza się też, że wysypka przebiega bezobjawowo, czyli bezboleśnie. Może mieć tendencję do migracji z jednego obszaru ciała na drugi (jak to ma miejsce przy pokrzywce ostrej). Powstałe zmiany mogą objąć całe ciało albo tylko jego część. Najczęstsze miejsca pojawiania się wysypek u dorosłych to plecy, przedramiona i szyja. Z kolei u dzieci wysypka najczęściej pojawia się na brzuchu.
Wysypka u dzieci
Wysypki u dzieci mogą przyjmować różne formy, zwłaszcza u niemowlaków. Mogą to być: krostki, plamki, pęcherzyki. Te same objawy, które występują u dorosłych, u dzieci mogą tak naprawdę wskazywać zupełnie inną dolegliwość. Tym trudniej je zdiagnozować rodzicom dziecka. Dlatego warto nauczyć się rozpoznawać podstawowe rodzaje chorób, aby móc, w razie potrzeby, dostatecznie szybko interweniować. Jeśli jednak dziecko ma wysypkę, ale nie obserwujemy innych dolegliwości z tego tytułu nie trzeba od razu udawać się do lekarza, ale najpierw obserwować wysypkę przez dwa dni. Możliwe, że po tym czasie krostki same znikną. Towarzysząca wysypce gorączka, osłabienie i marudzenie są jednak powodem do niezwłocznego udania się do specjalisty.
Rodzaje wysypki
Wyróżnia się następujące rodzaje wysypki:
- Wysypka plamista,
- Wysypka grudkowa,
- Wysypka grudkowo – plamista,
- Wysypka rumieniowata,
- Wysypka pęcherzykowa,
- Wysypka alergiczna.
Wysypka na brzuchu – główne choroby
Spośród wielu chorób, których przebieg obejmuje pojawianie się zmian skórnych, do charakterystycznych chorób, którym towarzyszy wysypka na brzuchu należą:
- Wypryski alergiczne i pokrzywka ostra
To choroby uczuleniowe wywołane przez składniki z pożywienia lub przez czynniki zewnętrzne o działaniu alergicznym. Bezpośrednimi przyczynami może być między innymi: zjedzenie orzechów, migdałów, spożycie laktozy, kontakt ze zwierzętami, narażenie na obecność roztoczy, sierść zwierząt, pyłki roślin. Jeśli chodzi o dzieci, alergię mogą również wywoływać niektóre proszki do prania o agresywnym, drażniącym delikatna skórę składzie.
Wysypka objawia się jako zaróżowione krostki przypominające poparzenie pokrzywą. Ma postać płaskich okrągłych bąbli. Oprócz brzucha występuje tez na rękach i twarzy. Wysypka nie ma przebiegu bezbolesnego, gdyż najczęściej swędzi, migruje, a ponadto osobie uczulonej towarzyszą duszności, złe samopoczucie, ból brzucha, kolka a nawet wymioty.
Leczenie polega na przyjęciu leków antyhistaminowych, które podaje lekarz. O skórę należy dbać poprzez używanie antyalergicznych kosmetyków, smarowanie maścią łagodzącą świąd lub smarowanie pudrem z talkiem w płynie.
- Odra
Jest to choroba wirusowa o charakterze zakaźnym. Najczęściej chorują na nią dzieci w wieku od 6 do 12 miesięcy. Taki okres choroby determinowany jest przez słaba ochronę właśnie w tym konkretnym czasie. Do 6 miesiąca bowiem dzieci chronione są przeciwciałami otrzymanymi z mlekiem matki, a po 13 miesiącu życia dzieci zostają poddane szczepieniu.
Objawem towarzyszącym wysypce jest charakterystyczny kaszel połączony z katarem, światłowstrętem i zapaleniem spojówek. Często towarzyszy temu podwyższona temperatura.
Wysypka pojawia się na brzuchu, ale nie tylko. Odra zaczyna „wysypywać się” na błonach śluzowych, a potem obejmuje całe ciało.
Leczenie polega na łagodzeniu objawów przebiegu choroby. Obszary skóry pokryte wysypką smaruje się emulsją z tlenkiem cynku. Cynk ma właściwości łagodzące świąd. Drugim krokiem jest zwalczanie gorączki poprzez podanie odpowiednich leków przeciwgorączkowych. Należy je dobierać starannie zwłaszcza u dzieci.
- Ospa wietrzna
Powodowana przez wirusy. Łagodniej przebiega u dzieci niż u dorosłych.
Wysypka objawia się nieestetycznymi krostkami rozłożonymi nierównomiernie na całym ciele. Wysypka migruje poczynając od głowy. Jej przebieg jest kilkuetapowy. W każdym z etapów powstają nowe krostki i zasychają stare. Na koniec krostki przyjmują postać brunatnych pęcherzyków wypełnionych płynem, który po pewnym czasie zasycha i odpada.
Pojawieniu się wysypki towarzyszy świąd i gorączka. Wysypka bardzo łatwo przenosi się z jednej osoby na drugą, dlatego często obserwuje się przebieg ospy w klasach przedszkolnych, gdzie dzieci zarażają się od siebie nawzajem.
Leczenie polega na smarowaniu preparatami, które złagodzą nieprzyjemne dolegliwości. Zaleca się również kąpiele w roztworze nadmanganianu potasu. Ospa wymaga konsultacji lekarskiej, jeśli jej przebieg wymknął się spod kontroli, tzn, że strupki zostały zerwane przez dziecko i wdał się stan zapalny.
- Potówki i pieluszkowe zapalenie skóry
To najłagodniejsze choroby, które powodują wysypkę. Potówki pojawiają się w fałdach skórnych, gdzie jest utrudniony przepływ potu z gruczołów potowych na zewnątrz organizmu. Skóra w fałdach jest zaczerwieniona, a pojawiające się tam krostki są nabrzmiałe i czułe na dotyk. Nie obserwuje się żadnych objawów towarzyszących. Główny zabieg łagodzący wysypkę polega na smarowaniu specjalnym środkiem oraz zasypywaniu talkiem zapobiegając odparzeniom.
W przypadku zapalenia skóry zmiany na ciele przyjmują charakter rumienia. Jeśli zapalenie nie zostanie w swoim pierwszym stadium może przekształcić się do postaci krostek lub nawet nadżerek. Wysypka pojawia się w okolicach pieluchy, czyli na udach i na skórze pod pieluszką. W przeciwieństwie do potówek zapaleniu skóry towarzyszy ból i pieczenie spowodowane obtarciem delikatnej skóry. Leczenie polega na smarowaniu maścią przeciw odparzeniom oraz ograniczaniu noszenia pieluszki w celu wietrzenia zmienionych chorobowo miejsc.