Co stosować na brak apetytu u dzieci?
Niejedzące dziecko przysparza wielu zmartwień rodzicom, którzy uważają, że ich pociechy nie urosną i nie rozwiną się prawidłowo. Statystycznie rzecz ujmując problem dotyczy nawet co trzeciej rodziny, co zmusza rodziców do szukania pomocy na własną rękę bądź w gabinetach lekarskich. Problemy z jedzeniem potrafią stwarzać napięcie, powodując przykre dla wszystkich członków przeszkody we wspólnym spędzaniu czasu przy wspólnych posiłkach. Wywołują także komentarze osób postronnych, które żywią zmartwienie z powodu chudej sylwetki, bladości czy niechęci do proponowanych dań. W większości przypadków obawy są nieuzasadnione, a łaknienie dziecka w normie, jednakże zainteresowanie jakie poświęca się zdrowiu najmłodszych nigdy nie powinno być bagatelizowane. Podpowiadamy co zrobić, gdy dziecko nie chce jeść lub je zbyt mało.
Wiek dziecięcy jest szczególny ze względu na szczególne prawa, jakimi się rządzi. Dotyczy to także zachowań żywieniowych, które są zgoła odmienne od tych, do jakich przywykli dorośli. Zmniejszenie apetytu obserwowane jest najczęściej po 2 roku życia, gdy niemowlę przestaje tak szybko przybierać na wadze i rośnie w wolniejszym tempie. W okresie od 2 do 5 r.ż. dla własnego spokoju nie powinno się wyliczać popularnej mediany masy do wzrostu. Uśrednianie wyników pokazuje, że zdecydowana większość dzieci klasuje się powyżej, niektóre poniżej ideału. Należy w takim momencie pamiętać, że dziecko ważące i mierzące mniej nie ma tak dużego zapotrzebowania na jedzenie i dokarmianie go niewiele zmieni w naturalnym procesie wzrostu.
Alarmujące wyniki pomiarów są dowodem dla rodziców, że ich dziecko nie rozwija się prawidłowo. Winą za to obarczają niewielki apetyt, który nie dostarcza odpowiedniego budulca. Zanim podejmie się odpowiednie kroki do zwiększenia apetytu dziecka, warto zauważyć, że chęć jedzenia zmienia się wraz z indywidualnym zapotrzebowaniem w danym okresie, porami roku, samopoczuciem czy stanem zdrowia. Jeśli dziecko jest wątłe i narażone na niedowagę, powinno to skłonić rodziców do przyjrzenia się jego diecie i zachowaniu i dopiero na tej podstawie wyciągnięcia wniosków o przyczynie słabej budowy.
Dokładnie zebrany wywiad pozwala ustalić przyczynę odmowy jedzenia. W tym celu należy prześledzić kilkudniowy jadłospis dziecka z najmniejszymi szczegółami, co pozwoli obliczyć liczbę spożywanych kalorii. Nie bez znaczenia są także wielkości porcji, na jakiej wielkości talerzu są podawane i co zawierają. Niezwykle ważna jest także atmosfera towarzysząca jedzeniu. Czy sprzyja ona integracji z rodziną, jedzenie trwa nad wyraz długo, a może posiłki są zjadane w pośpiechu, np. w drodze do szkoły. Istotne jest także określenie czasu trwania objawów. Dziecko może niechętnie jeść od urodzenia bądź nagle utracić apetyt i wagę. Takie pogorszenie stanu zdrowia wskazuje na chorobę bądź alergię pokarmową. Brak łaknienia może mieć również związek z przyjmowaniem niektórych leków. W skrajnych przypadkach świadczy nawet o anoreksji, która dotyczy coraz młodszych dziewczynek i chłopców.
Suplement diety wspomagający apetyt
Przyczyny niejedzenia u dzieci
Większość dzieci między 1. a 5. rokiem życia zgłaszanych do lekarzy z powodu pogorszenia apetytu okazuje się być zdrowa. To dobra wiadomość, ale często niewystarczająca dla zmartwionych rodziców. Lekarz po zebraniu wywiadu oraz przeprowadzeniu badań powinien wykluczyć chorobę. Przydatne będzie także oznaczenie wskaźnika masy ciała BMI i porównanie go z poprzednimi wynikami, by wiedzieć czy rzeczywiście nastąpiło zahamowanie rozwoju. Łaknienie na każdym etapie rozwoju jest inne i z wiekiem odpowiednio wyższe. Nieuzasadnione oczekiwania rodziców mogą wywoływać odwrotny do zamierzonego skutek, szczególnie w wieku, w którym dziecko uczy się samodzielności i chce decydować także o tym co, kiedy i ile zje. Najczęściej popełnianym błędem jest namawianie, przekupywanie i zmuszanie dziecka do czegoś, czego nie chce robić. Pozostałe błędy popełniane przez rodziców i przyczyny niejedzenia dziecka to:
- Pominięcie etapu przyzwyczajania do nowych pokarmów, smaków i konsystencji. Zbyt szybkie wprowadzanie niektórych potraw, do których dziecko z czasem samo dojrzeje
- Nadmierne spożywanie napojów, często słodzonych, które zniechęcają do spożywania mięsa i zapychają pustymi kaloriami.
- Podjadanie między posiłkami cukierków, chipsów itp., które nie dostarczają odpowiednich wartości odżywczych
- Jedzenie i picie przed planowanym posiłkiem, po którym dziecko nie da rady więcej jeść
- Nieprawidłowe metody karmienia – podawanie pokarmu do ust, gdy dziecko potrafi samodzielnie jeść, zbyt duże porcje, których dziecko nie umie zjeść
- Wymaganie posługiwania się sztućcami przy jedzeniu, jeśli dziecko tej umiejętności nie posiadło
- Zły wzór płynący z góry – dziecko naśladuje zachowania dorosłych i powiela je
- Nieurozmaicone posiłki, którymi dziecko się nudzi, ten sam sposób podania kanapek i dań.
Należy pamiętać, że z dzieckiem nie dzieje się nic złego, dopóki ma chęć do zabawy, jest radosne i nie choruje. Spadki łaknienia są normalną reakcją organizmu na to, co dzieje się wewnątrz i na zewnątrz organizmu. Organizm wie najlepiej, jakich składników potrzebuje i chęci dziecka powinny w tym względzie wyznaczać granice zdrowia i choroby. Warto zastanowić się także, czy wolimy, by dziecko było szczupłe, lecz wysportowane i aktywne fizycznie, a może grubsze i z przyszłą tendencją do tycia. Powstałe raz w organizmie komórki tłuszczowe nie znikną z organizmu. Należy więc uważać, aby dziecka nie przekarmić.
Jak poprawić apetyt dziecka
Odmowa jedzenia jest tylko objawem, dlatego jeśli to możliwe, powinniśmy starać się walczyć z jego przyczyną. Na poprawę apetytu dziecka pomagają:
- Regularne posiłki spożywane o podobnych porach, które przyzwyczają organizm do spadków i zwyżek energii
- Podawane dania powinny być atrakcyjnie wizualne i różnorodne. Do jedzenia zachęcą ciekawe kształty, kolory i zróżnicowanie. Kanapki do szkoły można owijać w ozdobny papier
- Dowiedzmy się co dziecko lubi jeść i zmodyfikujmy przyrządzane jedzenie tak, by mu smakowało
- Uczmy samodzielności w jedzeniu
- Nie podawajmy gotowych produktów, róbmy je sami, np. z sezonowych warzyw
- Buduj zaangażowanie dziecka w przygotowanie posiłków
- Nie zmuszaj dziecka do jedzenia tego, czego nie chce
- Nie karm dziecka przed telewizorem czy podczas zabawy.
- Nie zastępuj posiłku przekąskami, słodyczami lub słodkimi napojami
Żywienie dziecka z punktu zdrowotnego to konieczność dostarczenia prawidłowej ilości substancji budulcowych i energetycznych. Pełnowartościowy jadłospis powinien zawierać tłuszcze, białka i węglowodany o odpowiednich proporcjach. Duże ilości białka niezbędnego w procesie wzrostu zawierają produkty mleczne i mięso. Ryby, jaja i przetwory mleczne powinny pokrywać 15-20% dziennego zapotrzebowania energetycznego. Nie należy zapominać o witaminach i minerałach, które odpowiadają za funkcjonowanie układu immunologicznego, nerwowego, hormonalnego i wielu innych. W aptekach dostępne są leki wspomagające apetyt u dziecka. W rzeczywistości są to kompozycje naturalnych ziół, które odpowiadają za pobudzenie pracy przewodu pokarmowego, np. Apetizer. Podanie syropu odpowiednio wcześniej przed posiłkiem zwiększy szansę na to, że dziecko zje całą porcję.