Psychoza- przyczyny, objawy, przebieg, leczenie

Psychoza jest bardzo ogólnym określeniem zaburzeń psychicznych, w których osoba chora traci poczucie realności i traci kontakt z otaczającym go światem. Osoba, którą dotyka ta choroba widzi lub słyszy rzeczy, które w realnym świecie nie istnieją, są wynikiem stanu w jakim znajduje się pacjent. Chory żyje w swoim własnym świecie wyobraźni, nie jest świadomy tego co dzieje się wokół niego, jednak wydaje mu się, że  funkcjonuje normalnie .

Psychoza- przyczyny

Na powstanie psychoz mają wpływ czynniki genetyczne i środowiskowe. Do czynników genetycznych możemy zaliczyć zmiany w genach, będące np. zaburzeniami w neuroprzekaźnictwie czy niższej odporności na stresy psychiczne. Jeśli mówimy jednak o czynnikach środowiskowych to mogą to być np. choroby przebyte przez matkę w trakcie ciąży czy nieprawidłowy poród, zdarza się, że wpływ ma również środowisko w jakim chory przebywa.

Psychoza po raz pierwszy pojawia się zazwyczaj pomiędzy okresem dojrzewania a 35 rokiem życia. Jeśli chodzi o mężczyzn to choroba rozwija się wcześniej niż u kobiet i częściej również ma mniej korzystny dla pacjenta przebieg.

Psychoza- pierwsze objawy

Początki psychozy objawiają się poprzez zauważalne zmniejszenie koncentracji, motywacji do działania , zaburzeń myślenia, snu czy apetytu, czasem występują również stany lękowe. Osoba chorująca zaczyna być bez większego powodu podejrzliwa, drażliwa czy najzwyczajniej zaczyna zachowywać się dziwnie, inaczej niż zazwyczaj. Ludzie, których dotyczą te stany często zaprzeczają, temu ,że faktycznie coś się z nimi dzieje, właśnie wtedy sięgać mogą po środki odurzające (np. alkohol, narkotyki), gdyż nie wiedzą jak poradzić sobie ze stanem w jakim się znaleźli.

Psychoza – objawy

W psychozie możemy wyróżnić 3 podstawowe grupy objawów :

1. Objawy wytwórcze –pozytywne
2. Objawy ubytkowe- negatywne
3. Objawy dezorganizacji

Na czym polegają objawy wytwórcze?

Pojawiają się w schizofrenii, nasilonej manii, cięższej depresji oraz w trakcie abstynencji po nadużywaniu różnych substancji odurzających, zdarzają się również w przypadku stanów odwonienia u osób starszych .Jest wiele objawów wytwórczych inaczej nazywanych pozytywnymi :

• Halucynacje (omamy): wrażenia zmysłowe, mogą być słuchowe, wzrokowe, smakowe, węchowe lub dotykowe, powstają bez bodźca działającego na któryś ze zmysłów
• Urojenia: nieprawdziwe sądy , niezgodne z rzeczywistością , o których prawdziwości chory jest przekonany i czasem postępuje zgodnie z nimi.
• Podejrzliwość: nie ma ona uzasadnienie w obiektywnej sytuacji
• Postawa wielkościowa
• Pobudzenie : pojawia się bez jakichś konkretnych przyczyn
• Rozkojarzenie myślenia : brak spójności myślenia, rozpad logicznej analizy
• Wrogość : występuje w codziennych sytuacjach i nie ma obiektywnego uzasadnienia
• Zaburzenie snu

Na czym polegają objawy ubytkowe?

Objawy ubytkowe mają na chorego wpływ negatywny w jego funkcjonowaniu w otaczającym go świecie, głównie sprowadzają się do wycofania się z życia czy relacji międzyludzkich tzw.
„odcinanie się od otoczenia”. Do objawów negatywnych należą również :

• Zblednięcie emocji :problemy w analizowaniu uczuć innych ludzi i trudność w wyrażaniu i przekazywaniu własnych (obojętność)
• Autyzm: odcinanie się od otoczenia, przeżywanie własnych wewnętrznych uczuć, stawianie ich w pierwszej kolejności
• Ubóstwo mowy :niechęć do mówienia, rozmowy, wycofywanie się z rozmowy, odpowiadanie pojedynczymi zdaniami lub pojedynczymi słowami, nasilenie tego objawu może prowadzić do osłabienia lub zerwania kontaktów osoby chorej z bliskim jej osobami.
• Zobojętnienie emocjonalne: niskie poczucie własnej wartości, poczucie bycia ciężarem, brak radości z życia, brak zainteresowania
• Ambiwalencja: przeżywanie przez chorego przeciwstawnych uczuć: złość i radość, bez poczucia sprzeczności pomiędzy nimi
• Mniejsze poczucie motywacji do działania: trudności przy zaczynaniu i kończeniu pewnych założeń czy czynności
• Spowolnienie ruchowe

Na czym polegają objawy dezorganizacji?

• Dezorganizacja zachowania: niedostosowane zachowania do sytuacji w jakiej chory się znajduje np. dziwne gest, miny, nadmierne pobudzenie
• Formalne zaburzenia myślenia: kłopoty z logicznym i przejrzystym myśleniem, trudności w porozumiewaniu się i rozumieniu wypowiedzi innych , trudności ze skupieniem uwagi

Psychoza-przebieg

Przebieg choroby uzależniony jest od każdego pacjenta z osobna. Każdy choruje inaczej, objawy pojawiają się w różnej kolejności z mniejszym lub większym nasileniem. Dość szybko jednak ustępują objawy wytwórcze (pozytywne), a dłużej utrzymują objawy negatywne.

W przebiegu psychozy wyróżnia się 3 okresy :

• Stan zaostrzenia: nasilenie objawów jest wysokie , szczególnie tych negatywnych, najlepszą metodą w tym przypadku jest poddanie się intensywnemu leczeniu farmakologicznemu
• Okres stabilizacji: objawy powoli ustępują, pacjent „wraca” do normalności
• Okres remisji: występowanie objawów, ale w niewielkim nasileniu lub brak objawów, pacjent może przyjmować wtedy zmniejszone dawki leków

Psychoza- leczenie

Najczęściej leczenie psychoz polega na indywidualnym dobraniu farmakoterapii połączonej z psychoterapią również odpowiednio dobraną przez lekarza, zależnie od indywidualnych potrzeb chorego. Jedną z metod leczenia jest również psychoedukacja pacjenta i jego bliskich, poznanie choroby, przyczyn, objawów, świadomość nawrotów to wszystko jest kluczowym punktem do zrozumienia i przetrwania choroby.