Problemy ze spaniem

W piramidzie potrzeb fizjologicznych sen odgrywa kluczową rolę. Zapewnia odpowiednią ilość energii w ciągu dnia, decyduje o nastroju i motywacji. Współcześnie jednak coraz więcej ludzi ma problemy ze spaniem. Jakie są przyczyny bezsenności?

Jak przebiega sen?

Problemy ze snem dotyczą zarówno kłopotów z zaśnięciem, jak i niewystarczającym czasem trwania snu oraz wybudzaniem się w jego trakcie. Istotna jest także jego jakość związana z czterema fazami: zasypianiem, snem płytkim, głębokim oraz fazą REM. Bez odpowiedniej długości trwania fazy głębokiej i REM możesz obudzić się zmęczony, mimo przespania wystarczającej ilości godzin.

Przewlekłej bezsenności nie należy lekceważyć, ma ona bowiem wpływ nie tylko na funkcje poznawcze, w tym pamięć i skupienie, ale i cały organizm. Przyczyny mogą być natury fizjologicznej i psychicznej. Czym są spowodowane problemy ze spaniem?

Przyczyny fizjologiczne

Najważniejszym hormonem powiązanym ze snem jest melatonina. Wytwarzana przez znajdującą się w mózgu szyszynkę reguluje rytm dobowy snu i czuwania. Jej wydzielanie związane jest z natężeniem oświetlenia. Synteza przypada w godzinach nocnych, ale ekspozycja na światło może ją zaburzyć. Dlatego tak ważne jest, aby w trakcie snu w pobliżu nie znajdowały się żadne urządzenia emitujące zwłaszcza światło niebieskie, redukujące wytwarzanie hormonu. Produkcja melatoniny zmniejsza się również z wiekiem, szczególnie po czterdziestce. Nieregularny tryb życia oraz stres także niekorzystnie wpływają na jej biochemię.

Przyczyny fizjologiczne to także różnego rodzaju schorzenia. Choroby somatyczne są powodem od 10 do 30% przypadków bezsenności. Mniej niż 20% przypadków to pierwotne zaburzenia snu takie, jak bezsenność pierwotna, zespół niespokojnych nóg czy bezdech senny. Znaczenie mają też choroby neurologiczne, sercowe i oddechowe, zgaga i refluks, czy nadczynność tarczycy.

Przyczyny psychiczne

Bardzo często powodem bezsenności jest stres. Dodatkowo nieprzespana noc może wywoływać obawy przed powtórzeniem się tego następnego dnia. Napięcie i niepokój tylko zwiększają szansę na kłopoty z zaśnięciem. Istotne są też problemy psychiczne związane z nerwicą, zaburzeniami lękowymi, depresją czy chorobą afektywną dwubiegunową.

Niekorzystnie na sen wpływa również nadużywanie leków i używek m.in. benzodiazepin, opioidowych leków przeciwbólowych lub alkoholu.

Co zrobić, gdy masz problemy ze spaniem?

Wszystko zależy od źródła bezsenności. Tabletki z melatoniną, zioła uspokajające (melisa, dziurawiec), a nawet wyciszenie i medytacja mogą poprawić jakość Twojego snu. Nie bez znaczenia jest też zbilansowana i zdrowa dieta oraz wysiłek fizyczny.

Często niezbędna jest jednak pomoc specjalisty. Profesjonalnie przeprowadzona diagnostyka bezsenności oraz badanie polisomnograficzne pozwoli na właściwą profilaktykę. W placówkach EMC zapewniamy wsparcie ze strony najlepszych fachowców. Skorzystaj z naszej oferty!