Pro-Ana – czym jest, jak pomóc, rozpoznanie

Pro-ana to skrót odwołujący się do pojęcia profesjonalna anoreksja lub pro-anoreksja. Podstawowym założeniem tego ruchu jest świadomy wybór anoreksji jako stylu życia oraz nie uznawanie jej za chorobę. Osoby, które określają się jako pro-ana to głównie młode kobiety, a ich głównym narzędziem komunikacji i tworzenia poczucia wspólnoty jest internet. Osoby z kręgu pro-ana często określane są mianem porcelanowych motyli lub motylków.

Filozofia pro-ana i jej zasady

Według filozofii pro-ana ideałem jest jak najszczuplejsza sylwetka, zupełnie pozbawiona tłuszczu i mięśni. Inspiracją dla osób z kręgu pro-ana są najczęściej modelki, z których najsłynniejszą jest Twiggy, osoba, która zapoczątkowała trend na kobiety w rozmiarze XXS.

Zwolenniczki pro-any często motywują się oglądając zdjęcia osób wychudzonych (takie zdjęcia określa się z angielskiego mianem thinspiracji), ale także otyłych. Wewnątrz społeczności popularne jest także słuchanie piosenek lub wymienianie się cytatami nawiązującymi do procesu osiągania idealnej, niezdrowej sylwetki.

Jedną z najpopularniejszych „złotych myśli” jest łacińska sentencja Quod me nutrit, me destruit (Co mnie żywi, niszczy mnie) Christophera Marlowe’a.

Decydujące znaczenie internetu

Badania potwierdzają, że działalność internetowa ma ogromny wpływ na osoby decydujące się dołączyć do społeczności pro-ana. Wsparcie, jakie taka osoba dostaje od innych, którzy zmagają się z tym samym problemem, może znacząco wpłynąć na postrzeganie siebie i własnych celów. W sieci roi się od for oraz innych portali, na których spotykają się motylki. Wystarczy wpisać w pole wyszukiwania hasło „pro-ana”, żeby pojawiły się linki do stron pełnych niezdrowych inspiracji czy motywacji.

Niełatwo jest jednak dostać się na takie forum: w wielu przypadkach łączy się to z przejściem odpowiedniego testu lub wypełnieniem ankiety.

Motylkowe miejsca muszą być dobrze ukryte przed czujnym spojrzeniem rodziców i opiekunów osób nieletnich. Warto zaznaczyć, ze strony promujące anoreksję są w Polsce całkowicie legalne. W innych krajach europejskich, na przykład w Niemczech, Francji i Hiszpanii wprowadzone zostały przepisy zakazujące popularyzowania tego typu ideologii. We Francji w 2008 roku przyjęto ustawę, która nakazuje karę w wysokości 35 tys. euro i dwóch lat więzienia za przekonywanie kobiet do drastycznej diety i 45 tys. euro oraz trzech lat więzienia, jeśli skutkiem takich działań będzie śmierć poszkodowanej.

Pro-ana jako zaburzenie psychiczne

Zaburzone postrzeganie własnego ciała to przede wszystkim problem psychiczny. Młode dziewczyny obsesyjnie dążą do tego, by być chude, często czują się niezrozumiane i samotne, więc personifikują chorobę nazywając ją „przyjaciółką Aną”.

Filozofia pro-ana często porównywana jest do religii, gdzie czci się idealną, czyli śmiertelnie wychudzoną sylwetkę.

Zaburzenia odżywiania najczęściej powodowane są czynnikami zewnętrznymi, na przykład zbyt dużą presją środowiska, która wywołuje stres i w konsekwencji doprowadza do wytworzenia mechanizmu chorobowego. Również współczesny wizerunek idealnej kobiety promowany przez media oraz blogi prowadzone przez modelki mogą wpłynąć na pojawienie się nierzeczywistych celów, do których młode dziewczyny chcą dążyć nawet za cenę utraty zdrowia i życia.

Eksperci zwracają uwagę, że osoby z kręgu pro-ana są bardzo depresyjne, ich poczucie własnej wartości jest bardzo niskie, a surowe reguły, jakie sobie narzucają, są sposobem na kontrolowanie zagrażającej im rzeczywistości. Większość z nich w rzeczywistości nie zapada na anoreksję, kończy się tylko na dążeniu do niej. Takie osoby w języku angielskim określa się terminem wannarexic.

Możliwie rozwiązania

W procesie zapobiegania rozprzestrzenianiu się ideologii pro-ana pomocne może być promowanie pozytywnych wzorców, na przykład działalności trenerek, które pokazują, w jaki sposób zdrowo chudnąć i prowadzić zbilansowany tryb życia.

Ważna jest także komunikacja na linii dzieci – rodzice. Rozmawiając z nastolatką okazujemy zrozumienie i zainteresowanie, pokazujemy, że nie jest sama. Budowanie poczucia bezpieczeństwa i pewności siebie przy jednoczesnym poszukiwaniu alternatywnych metod radzenia sobie ze stresem może znacząco wpłynąć na przyszłe decyzje, jakie podejmie przeczulona na punkcie swojego wizerunku osoba.

Znalezienie interesującego hobby lub pochłaniającego czas pożytecznego zajęcia może zminimalizować destrukcyjne skłonności i stać się równie kuszącą alternatywą dla zagubionych młodych kobiet.