Pramolan – opis, właściwości, działanie, skutki uboczne, wskazania, przeciwwskazania, dawkowanie
Czym jest Pramolan?
Pramolan jest preparatem przeciwlękowym. Przepisywany jest przez lekarzy w przypadku różnego rodzaju zaburzeń o charakterze depresyjnym. Jest lekiem trójpierścieniowym. Substancją czynną leku jest chlorowodorek opipramolu, który działa na ośrodkowy układ nerwowy. Pramolan dostępny jest w postaci tabletek powlekanych.
Opisując opipramol w sposób naukowy warto zaznaczyć, że wykazuje bardzo duże powinowactwo do receptorów sigma, jest antagonistą dla receptora H1 oraz wykazuje nieco mniejsze powinowactwo do receptorów serotoninergicznych 5-HT2A oraz dopaminergicznych D2. W przeciwieństwie do innych leków przeciwdepresyjnych o budowie trójpierścieniowej, opipramol wykazuje bardzo małą aktywność antycholinergiczną, dodatkowo nie hamuje wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny. Wykazuje znaczne działanie przeciwhistaminowe.
W wyniku długotrwałego stosowania leku zmniejsza się wrażliwość receptorów beta-adrenergicznych w korze mózgu.
Pramolan dostępny jest w Polsce wyłącznie na receptę. Nie wywołuje uzależnienia.
Wskazania
Wskazaniem do przepisania leku są wszelkie stany depresyjne, którym współtowarzyszą objawy takie jak lęk, niepokój, zaburzenia snu czy napięcie. Można go stosować jednak nie tylko w przypadku zaburzeń psychicznych. Często służy do leczenia nerwic układu pokarmowego czy sercowo-naczyniowego, a także zaburzeń okresu przekwitania.
Pramolan ma działanie uspokajające, ułatwia zasypianie oraz skutecznie wpływa na poprawę usposobienia.
Dawkowanie
W związku z tym, że środek dostępny jest w postaci tabletek, przyjmuje się go doustnie. Poz żadnym pozorem nie należy samodzielnie modyfikować zleconej przez lekarza specjalistę dawki. Nie stosować leku po upływie terminu ważności, przechowywać w suchym i chłodnym miejscu, z dala od dzieci.
Odpowiednią dawkę określa lekarz po szczegółowym zapoznaniu się z problemami pacjenta. Standardowa dawka wynosi jednakże:
U dorosłych: 50 mg rano, następnie 50 mg w południe i 100 mg wieczorem, przy czym lekarz może zarówno zmniejszyć tę dawkę do 50-100 mg jeden raz dziennie bądź ją zwiększyć do 100 mg 3 razy dziennie.
U dzieci od 6 roku życia: zazwyczaj 3 mg na kilogram masy ciała, przy czym nie należy przekraczać dawki maksymalnej wynoszącej 100 mg na dobę.
Leczenie zazwyczaj trwa około 2 miesiące, niekiedy 1 miesiąc. Lek należy stosować dodatkowo kilka tygodni po ustąpieniu objawów. Należy również odstawiać go powoli, zmniejszając stopniowo dawki. W ten sposób uniknie się ryzyka wystąpienia niepożądanych objawów z odstawienia. Tabletkę należy połknąć w trakcie trwania posiłku lub bezpośrednio po nim.
Leku nie należy odstępować innym osobom, ponieważ zostaje on przepisany na konkretne schorzenie.
Przeciwwskazania
Podczas zażywania Pramolanu zabronione jest spożywanie napojów alkoholowych. Przeciwwskazaniami do stosowania preparatu lub wskazaniami do całkowitej modyfikacji dawki są:
- nadwrażliwość na którykolwiek składnik leku bądź uczulenie na niego
- uczulenie na którykolwiek inny lek przeciwdepresyjny
- nieleczona jaskra
- porażenna niedrożność jelit
- rozrost gruczołu krokowego z zaleganiem moczu
- ostre zatrzymanie moczu
- majaczenie alkoholowe
- ostre zatrucie lekami psychotropowymi, nasennymi lub przeciwbólowymi
- ostre zatrucie alkoholowe
Z leku należy zrezygnować również po wcześniej zaistniałym bloku przedsionkowo-komorowym wyższego stopnia bądź komorowym i nadkomorowym zaburzeniu przewodzenia. Innym przeciwwskazaniem może być nietolerancja galaktozy, zespół złego wchłaniania glukozy-galaktozy i pierwotny niedobór laktazy. W ostatnim przypadku dzieje się tak, ponieważ lek zawiera laktazę.
Nie należy podawać Pramolanu kobietom w ciąży – zwłaszcza w I trymestrze – oraz karmiącym piersią. W tych przypadkach lekarz może zalecić lek wyłącznie wtedy gdy stwierdzi, że korzyści z jego stosowania dla matki będą przewyższały nad potencjalnym ryzykiem dla płodu.
Skutki uboczne
Podczas stosowania leku mogą pojawić się niepożądane skutki uboczne. Są one ogólne, bądź dotyczą często układu nerwowego, krążenia lub pokarmowego.
W przypadku układu nerwowego, są to bóle i zawroty głowy, zaburzenia snu, niepokój, stany splątania. Niezwykle rzadko może dojść do drgawek pochodzenia mózgowego, jednakże nie należy pomijać takiej możliwości. Niekiedy spotyka się zaburzenia libido bądź potencji u mężczyzn.
Objawy niepożądane ze strony układu pokarmowego obejmują głównie zaburzenia żołądkowo-jelitowe, takie jak wymioty czy nudności. Bardzo rzadko upośledzone zostaje funkcjonowanie wątroby.
Jeśli chodzi o układ krążenia, może sporadycznie dojść do obniżenia ciśnienia tętniczego krwi, zdecydowanie rzadziej ma miejsce podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi.
Objawy ogólne obejmują: zaburzenia oddawania moczu, skórne reakcje alergiczne, takie jak pokrzywka czy wysypka, zaburzenia smaku i węchu, obrzęki i kołotanie serca. W pojedynczych przypadkach może dojść do zaburzeń w obrazie krwi oraz do wypadania włosów. Pozostałe obejmują:
- niedociśnienie
- osłabienie i zmęczenie
- suchość błony śluzowej jamy ustnej
- uczucie niedrożności nosa
- ortostatyczny spadek ciśnienia tętniczego krwi
- zaburzenia oddawania moczu
- drżenia
- zwiększenie masy ciała
- nawracające uczucie pragnienia
- tachykardia
- zwiększona aktywność enzymów wątrobowych
- pobudzenie
- parestezja
- zaburzenia przewodzenia
- zaburzenia snu
- zapaść
- mlekotok
Najrzadziej występującymi objawami niepożądanymi stosowania leku są: agranulocytoza, pobudzenie ruchowe (akatyzja), zaburzenia koordynacji ruchowej (ataksja), uszkodzenia nerwów obwodowych (polineuropatie), napad jaskry, żółtaczka oraz przewlekłe uszkodzenie wątroby (zwykle po długotrwałym stosowaniu leku).
Pramolan może wpływać negatywnie na sprawność psychomotoryczną upośledzając ją. Należy zatem zrezygnować z obsługi wszelkich maszyn oraz z prowadzenia pojazdów mechanicznych, bądź zachować szczególną ostrożność podczas wykonywania tych czynności.
Środki ostrożności
Nie należy stosować leku po upływie terminu ważności oraz nie należy modyfikować zaleconej dawki. Jeśli lekarz nie zaleci inaczej, nie należy świadomie pomijać dawek lub przerywać terapii.
W przypadku długotrwałego stosowania Pramolanu należy kontrolować czynność wątroby wykonując niezbędne badania profilaktyczne. Ze względu na fakt, iż w wyniku przyjmowania leku mogą wystąpić zmiany w obrazie krwi należy okresowo wykonywać badania morfologiczne. Przed użyciem warto zapoznać się z ulotką dołączoną do opakowania, aby mieć świadomość między innymi możliwych skutków ubocznych.
Interakcje z innymi lekami
Szczególną ostrożność należy zachować przy jednoczesnym stosowaniu leków z grupy neuroleptyków, ponieważ może dojść do nadmiernego hamowania czynności ośrodkowego układu nerwowego.
Pod wpływem Pramolanu może dojść do nasilenia działania silnych leków cholinolitycznych.
Przeciwwskazane jest jednoczesne stosowanie Pramolanu oraz inhibitorów monoaminooksydazy, ponieważ może wystąpić ryzyko pojawienia się zespołu serotoninowego. Jest to zjawisko zagrażające zdrowiu, a nawet życiu pacjenta.