Osobowość chwiejna emocjonalnie typu borderline
Borderline jest ostatnio coraz częstszym zaburzeniem dość nowym dla psychologów i psychiatrów. Co więcej wielu ludzi go nie uznaje, jak z duża częścią problemów natury psychicznej uważa się, że to może być wymysł i nieodpowiedzialne zachowanie. Jednak osoby charakteryzujące się zachowaniami typu borderline zauważa się coraz więcej. Nie jest do końca znana przyczyna, dlaczego tak wiele osób przejawia cechy tego zaburzenia osobowości.
Na wstępie warto wspomnieć, że zaburzenia osobowości nie można do końca uznać za chorobę, chociaż w niektórych przypadkach wymaga ona specjalistycznego leczenia, wszystko zależy od indywidualnych przypadków. Zaburzeniami osobowości nie możemy bowiem nazwać chwilowych stanów czy niedyspozycji, nawet jeśli objawy i cechy pasują do naszego zachowania. Zaburzenia osobowości najczęściej mają podłoże biologiczne, w tym genetyczne oraz psychiczne. Bardzo często objawy można zauważyć już od wczesnego dzieciństwa a dalsze doświadczenia i przeżycia mogą wpłynąć na rozwój lub też zastój. Jednak zaburzenia osobowości mają charakter długotrwały i wpisują się w naszą osobowość, kreują nasz charakter dlatego tak ważne jest aby nad nimi pracować aby nie uniemożliwiły nam codziennego funkcjonowania.
Borderline – czym to do końca jest?
Borderline należy do pogranicza zaburzeń osobowości i samo słowo oznacza ‘osobowość z pogranicza’. Już z samego faktu jest wyjątkowo trudna z klasyfikacji oraz wyjątkowo indywidualna. Szacuje się, że osoby z zaburzeniami borderline stanowią nawet do 2% społeczeństwa. Stan psychiczny tych osób może być wyjątkowo różny, jednak w ekstremalnym przypadku konieczne jest długotrwałe leczenie prowadzone przez dobrych specjalistów a nawet hospitalizacja. Jednak osoby z zaburzeniami borderline mogą również prowadzić normalne życie i wcale nie odstawać od społeczeństwa.
Dla osobowości borderline najczęstsze jest przeskakiwanie na granicy, stąd u osób cierpiących na to zaburzenie występują bardzo duże wahania nastroju połączone z napadami depresji przeplatanej silnym gniewem. Osoby z pogranicza mają bardzo zdestabilizowany obraz samego siebie, nie są w stanie obiektywnie ocenić swoich wad i zalet i często popadają w skrajne zaburzenia samooceny jednocześnie wydając się pewne siebie. Podobnie rzecz się ma z kontaktami interpersonalnymi, z jednej strony bardzo potrzebują innych osób, ale również szybko kończą związki. Takie osoby najczęściej tworzą płytkie, krótkie i niestabilne związki międzyludzkie. Boją się odrzucenia, są zagubione w świecie i potrafią być bardzo autodestrukcyjne.
Kryteria diagnostyczne borderline
Osoby posiadające osobowość typu borderline nie zawsze szukają pomocy u psychologów czy psychiatrów, należy też pamiętać, że tego zaburzenia nie można oceniać jedną miarą. Zaburzenia przedstawiają schematyczne i typowe dla zaburzenia objawy, jednak diagnozę stawia lekarz.
- Paniczny strach przed porzuceniem
- Huśtawki nastrojów
- Zaburzenie postrzegania samego siebie
- Niestabilne związki międzyludzkie, często krótkie i kończące się poważnymi kryzysami emocjonalnymi
- Myśli paranoiczne
- Zachowania autodestrukcyjne, samookaleczanie oraz próby samobójcze
- Stany nerwicowe trwające powyżej kilku ddni połączone z silnym lękiem
- Impulsywne zachowania
Borderline a związki międzyludzkie
Ważną częścią życia osoby z zaburzeniami osobowości typu borderline są związki międzyludzkie, które przez zaburzenie zazwyczaj wyglądają niezwykle burzliwie. Utrzymywanie relacji z tymi osobami wymaga bardzo dużo od obu stron. Przede wszystkim osoba wchodząca w związek z partnerek z borderline powinna zdawać sobie sprawę czym jest ta choroba i jakich zachowań może się spodziewać. Najlepiej aby wraz z partnerem/partnerką chodziła na terapię, konieczne jest aby dwie osoby dobrze się poznały wzajemnie wspierały w trudnych chwilach, znoszą burzliwe stany drugiej strony.
Niemniej jednak osoby z zaburzeniem borderline potrafią żyć w związkach i chociaż kosztuje to dużo obie strony, dzięki temu ich związek może stać się naprawdę trwały i silny. Nie wspominając o tym jak potrzebna jest druga osoba człowiekowi cierpiącemu na zaburzenia osobowości.
Przyczyny borderline
Jak każde zaburzenie psychiczne, jego przyczyny w większości wypadków są złożone i niemożliwe do jednoznacznego sformułowania. Bardzo duże znaczenie maja uwarunkowania genetyczne oraz przyczyny biologiczne jak i społeczne na które składa się również szereg innych zjawisk i czynników.
Czynnikami biologicznymi mogącymi wywołać lub nasilić zaburzenia osobowości są między innymi urazy głowy, operacje głowy, które mogły spowodować uszkodzenia mózgu oraz zaburzenia gospodarki hormonalnej w organizmie.
Więcej z dziedziny psychologii i psychiatrii?
Czynników psychicznych może być zdecydowanie najwięcej. Mogły zacząć kształtować się już w dzieciństwie na skutek traumy, złych doświadczeń czy nawet wychowania lub wykreować się w okresie dorastania.
Naukowcy są zgodni jednak co do jednej teorii. Aby zaburzenie osobowości typu borderline rozwinęło się kluczowe są dwa czynniki: genetyczna skłonność oraz przebyte doświadczenia. Negatywne wspomnienia, zdarzenia, niezrozumienie czy trudniejszy okres w życiu w połączeniu z niezrozumieniem przez środowisko jest bardzo duże prawdopodobieństwo, że spowoduje to powiększenie zaburzenia osobowości.
Leczenie zaburzeń osobowości typu borderline
Leczenie borderline jest niezwykle trudne i powinno być dopasowane indywidualnie do potrzeb każdej osoby zgłaszającej się po pomoc do specjalisty. Stosuje się różne rodzaje terapii w zależności od rozwoju zaburzenia. Dotychczas odnotowano poprawę stanu zdrowia u pacjentów, których stosowano następujące metody.
Psychoterapia – psychoterapia skupia się na wzmocnieniu samooceny oraz zmobilizowania do walki osoby cierpiącej na borderline. Ważne jest połączenie terapii grupowej z indywidualną. Terapie najczęściej są długoterminowe i trwają od paru miesięcy do nawet kilku lat. Stosuje się różne formy o modele psychoterapii, jednak nie stwierdzono jednej najbardziej efektywnej.
Farmakoterapia – bywa konieczna dla pacjentów i których stwierdzono trudny stan i czasami wymaga również farmakoterapii. Leki przepisuje psychiatra w zależności od objawów, jednak są to między innymi: leki uspokajające, leki przeciwdepresyjne oraz przeciwpsychotyczne.