Nowotwór złośliwy – czy jest uleczalny?
Nowotwór to choroba dotykająca ludzi bez względu na wiek, płeć czy pochodzenie. I choć na temat tej choroby wiemy coraz więcej, to jesteśmy w stanie zapobiegać jej tylko do pewnego stopnia. Jak powstaje rak i czy można z nim walczyć? Odpowiemy na najważniejsze pytanie o nowotwór złośliwy – czy jest uleczalny?
O nowotworze mówimy, gdy pewne czynniki zakłócają prawidłowo przebiegającą dotąd sekwencję DNA, zmieniając kod życiowy komórki. Poniżej podpowiadamy jakie czynniki ryzyka rozwoju raka są najczęstsze i na które z nich mamy wpływ a wobec których jesteśmy jeszcze bezsilni.
Czynniki ryzyka rozwoju raka:
- Predyspozycje genetyczne
- Zaburzenia hormonalne
- Promieniowanie jonizujące i UV
- Środki chemiczne
- Używki: alkohol i dym papierosowy
- Dodatki do żywności
- Wolne rodniki
Jedyne czynniki, na które nie mamy wpływu to podpunkt pierwszy i ostatni. Niestety oznacza to tyle, że na każdy indywidualny przypadek mogą składać się procentowo różne czynniki odgrywające nieprzewidywalnie dużą lub małą rolę. To dlatego niektóre osoby prowadzące zdrowy tryb życia mogą zapaść na chorobę nowotworową a inne nie stroniące od używek dożywają spokojnej starości.
Predyspozycje genetyczne mimo wszystko są coraz lepiej poznane. Badania genetyczne dają możliwość dowiedzenia się w jak dużym stopniu zagraża nam rak. Nowotwór nie rozwinie się z samej skłonności genetycznej, muszą bowiem zaistnieć sprzyjające ku temu warunki. Nie od dziś wiadomo, że ludzie szczęśliwi i spełnieni są silniejsi i odporniejsi na choroby, dlatego warto skupić się także na życiu wewnętrznym. Dla nas wszystkich doświadczenie choroby jest często jedyną możliwością zatrzymania, złapania oddechu i skupienia na sobie.
Jak rozwija się rak?
Choroba nowotworowa jest złożonym procesem, w którym do głosu dochodzą wspomniane wcześniej czynniki (najczęściej kilka z nich). Charakterystyczne dla komórek nowotworowych jest szybkie namnażanie niepoddające się kontroli. Komórki o zmienionym DNA nie są dłużej sterowane przez organizm. Stają się mniej dojrzałe, zatracają zdolność różnicowania. Co charakterystyczne dla tej choroby komórki rakowe naciekają na sąsiednie tkanki niszcząc je. W odległym stadium choroby dochodzi do przerzutów drogą limfatyczną lub krwionośną.
Wcześniej jednak rak zatrzymuje się w momencie przedinwazyjnym. Nie bez powodu użyte zostało „zatrzymanie”, bowiem to stadium polega na rozroście komórek rakowych tylko w nabłonku, bez nacieków. Usunięcie raka na tym etapie daje całkowite wyleczenie. Aby lepiej zrozumieć zaawansowanie choroby i zaplanować optymalne leczenie wprowadzono oznaczenia stopnia złośliwości. To trzy cyfry rzymskie, w których I oznacza najmniejszą złośliwość a III największą. Komórki w I stopniu nie zatraciły swojego połączenia z tkanką, z której pochodzą, w II stopniu ją zatracają a w III są trudne do rozróżnienia. W ostatnim stadium choroby tracą cechy wspólne z tkanką pierwotną czyli zdrową. Dodatkowo stopień zaawansowania określają litery T, N oraz M, które oznaczają kolejno guz, przeżuty do węzłów chłonnych i przerzuty odległe. Te ostatnie są najmniej rokujące.
Jak zapobiegać i leczyć raka?
Mamy realny wpływ na to jak będzie przebiegała choroba nowotworowa i czy w ogóle na nią zapadniemy. Głównie dlatego, że rak rozwija się pod wpływem czynników, przed którymi nie pozostajemy bezbronni. Warto także mieć świadomość, że niektóre nowotwory mają skłonność do powtarzania się w rodzinie i są to m.in. rak piersi czy rak jelita. Dodatkowo jeśli rak wystąpił w młodym wieku, tj. przed 40 rokiem życia, to istnieje realne ryzyko dziedziczenia wadliwego DNA. Twoje wątpliwości rozwieje lekarz i coraz bardziej popularne badania DNA. Dodatkowo kobiety powinny regularnie odwiedzać ginekologa, ponieważ są narażone na częste nowotwory macicy. Powszechnie znanym faktem, dla którego kobiety często chorują na nowotwory miejsc intymnych jest podwyższony poziom estrogenu we krwi. Poziom hormonu rośnie pod wpływem antykoncepcji hormonalnej i spożywania alkoholu. Ponadto ryzyko choroby jest mniejsze u kobiet, które urodziły dziecko przed 25 rokiem życia.
Metody leczenia raka niestety ograniczają polskich pacjentów. Dużą przeszkodą jest ograniczona dostępność do leków specjalistycznych i kwestie finansowe. Leczenie raka jest bardzo drogie a niestety w pewnych przypadkach niedające rezultatu. Osoby chore powinny przede wszystkim zdrowo się odżywiać i pozostawać pod stałą kontrolą lekarską. Nowotwór złośliwy – czy jest uleczalny? Istnieją przypadki, w których nawet osoby w zaawansowanym stadium choroby żyły jeszcze wiele lat. nie warto tracić nadziei i robić wszystko, by ulżyć choremu w cierpieniu.