Nerwobóle – skąd się biorą i jak sobie z nimi radzić?

Nerwoból to inaczej neuralgia. Neuralgia jest jego medycznym określeniem. Pierwszy raz środowisko medyczne zetknęło się z tym pojęciem  na początku XX wieku. Nerwobóle kojarzy się z urazem obwodowego układu nerwowego, który odpowiedzialny jest za dostarczanie bodźców z zewnątrz do ośrodkowego układu nerwowego czyli do mózgu i rdzenia kręgowego. Nerwobóle charakteryzują się intensywnością odczuć, ponieważ objawiają się nagłym, szybkim i ostrym bólem w obrębie określonej części ciała, ponieważ źródło bólu znajduje się tam, gdzie uszkodzony nerw. Nerwobóle charakteryzują się też okresowością występowania, tzn. że pojawiają się w formie gwałtownych napadów. Znikają równie szybko, jak szybko się pojawiają. Oznacza to, że ból może mieć charakter sporadyczny i być przeplatany z okresami zupełnie bezobjawowymi, a w dodatku często nie może być właściwie zlokalizowany, a jego przyczyna niezdiagnozowana ponieważ na obrazach rezonansu magnetycznego nierzadko nie można zaobserwować jakichkolwiek zmian. Wszystko to spowodowane jest okresowym oddziaływaniem nerwobóli na organizm. Neuralgia charakteryzuje się siłą napadów. Zazwyczaj nie towarzyszą jej złamania inne poważniejsze urazy, a sam nerw nie jest chorobowo zmieniony.

Rodzaje nerwobóli

Nerwobóle dzielą się według podstawowej klasyfikacji i są nazywane ze względu na swoją lokalizację anatomiczną. Podział wygląda następująco:

• Neuralgia nerwu trójdzielnego
• Neuralgia nerwu barkowego
• Neuralgia nerwu międzyżebrowego
• Neuralgia nerwu podpotylicznego
• Neuralgia nerwu językowo-gardłowego
• Neuralgia postpółpaścowa
• Neuralgia amiotroficzna

Neuralgia nerwu trójdzielnego

Najczęstszym rodzajem neuralgii jest neuralgia nerwu trójdzielnego, co wynika z urazu jednego z nerwów znajdujących się w obrębie czaszki, który odpowiada za czucie twarzy. Najczęściej takiego typu nerwobóli doświadczają kobiety, które ukończyły 35 lat.  W obrębie twarzy znajdują się 3 odnogi tego nerwu, które unerwiają pół twarzy. Nerwoból objawia się rwącym i piekącym bólem, który trwa nawet kwadrans. Powaga nerwobólu wynika również z częstotliwości jego występowania. Częstotliwość z kolei nie jest zdefiniowana – może wynosić od kilku napadów dziennie do kilku w miesiącu.  Objawami towarzyszącymi są drgania mięśni twarzy i żuchwy. Ból ma charakter promieniujący od konkretnego miejsca na twarzy, co jednak nie ujmuje czuciu w obrębie twarzoczaszki. Napady pojawiają się w  sytuacjach sprzyjających, czyli podczas wykonywania skomplikowanej mimiki, np. podczas mycia zębów, jedzenia czy mówienia.

Neuralgia nerwu barkowego

To nerwoból wywołany przez zaburzenie pracy splotu ramiennego. Często nerwoból wywoływany jest przez zmiany zwyrodnieniowe w obrębie kręgosłupa, a  dokładniej jego szyjnego odcinka. Czasem nerwobóle sprowokowane są przez nadmierne napięcie mięśni górnej partii pleców lub karku. Postęp nerwobólu może być znaczny, ponieważ często w tym rejonie promieniują one na łopatkę lub całą rękę. Ból może przyjmować charakter tępego lub ostrego, a na jego intensywność wpływ mają czynności aktywujące tamte rejony ciała czyli np. kichanie, kaszel czy ruszanie głową. W porównaniu do powyżej opisanej neuralgii ten typ nerwobólu powoduje osłabienie wrażliwości rejonu zawładniętego nerwobólem. Leczenie tego typu neuralgii ogranicza się do przyjmowania leków z paracetamolem oraz do wykonywania masaży i okładów rozluźniających.

Neuralgia nerwu międzyżebrowego

Nerw międzyżebrowy, jak sama nazwa wskazuje znajduje się między żebrami, a jego ucisk powodowany jest przez obecność guzu lub uszkodzenie obszaru tkanek, które nerw zaopatruje w bodźce. Innym powodem może być reakcja nerwu na przyjmowane leki a nawet bolerioza. Neuralgia w obrębie nerwu międzyżebrowego objawia się bólem w tejże okolicy promieniując do mostka i charakteryzuje się uczuciem rwania i pieczenia. Dodatkowo ból nasila się wraz z wysiłkiem fizycznym ponieważ napełniające się płucem powietrza zwiększają swoją objętość i również powodują ucisk na nerw. Objawy, które towarzysza takiej neuralgii to uczucie drętwienia i mrowienia w przedniej części tułowia.

Neuralgia nerwu podpotylicznego

Jak sama nazwa wskazuje, nerw będący obiektem bólu znajduje się pod potylicą czyli w  tylnej części głowy. Pojawienie się bólu wiąże się z jego silnym odczuwaniem i promieniowaniem bólu przez całą głowę aż do czoła, co potęgowane jest przez nudności, problemy ze wzrokiem ale też światłowstręt, szum w uszach i wrażliwość na dotyk.

Neuralgia nerwu językowo – gardłowego

Ten typ neuralgii wywoływany jest przez ucisk na korzeń nerwu językowo- gardłowego w obszarze pnia mózgu przez krętą tętnicę lub żyłę. Ten rodzaj neuralgii można zidentyfikować dzięki charakterystycznemu, jednostronnemu bólowi odczuwalnemu w uchu, korzeniu języka i tylnej ścianie gardła. Jednak ból ma charakter pulsacyjny i przenikliwy i może promieniować wzdłuż szyi, a poszczególne napady trwają nawet do 2 minut.

Neuralgia postpółpaścowa

Półpasiec charakteryzuje się silnym bólem, który często ustępuje po pewnym czasie. Jednak przebycie tej choroby nierzadko wiąże się z występowaniem napadów nerwobóli nawet po ustąpieniu wszelkich innych objawów, np. zmian skórnych.

Neuralgia amiotroficzna

Neuralgia amiotroficzna to medyczne określenie na uszkodzenie obwodowego układu nerwowego charakteryzujące się rwącymi bólami barku i ramienia prowadzącymi do osłabienia kończyny górnej.

Jak radzić sobie z nerwobólem?

Nerwoból atakuje nagle i ciężko przygotować się na jego nadejście, jednak warto umieć go zidentyfikować za pierwszym razem i zapoznać się ze specyfika tego schorzenia. Wówczas wiadome będzie, że nerwoból będzie pojawiał się co jakiś czas, ponieważ ma charakter nagły niezależnie od lokalizacji w ciele. Zmagając się z neuralgią warto mieć przy sobie zawsze środki przeciwbólowe z paracetamolem  a nawet plastry rozgrzewające. Kiedy ból nadejdzie i utrzymuje się należy udzielić sobie pierwszej pomocy poprzez połkniecie przeciwbólówki , naklejenie plastra na bolesną okolice lub  smarowanie bolącego miejsca maścią. Jako leczenie wspomagające chory musi pamiętać o uzupełnianiu swej diety w produkty bogate w witaminę B, ponieważ odpowiada ona za dobra kondycję nerwów i ich regenerację.

Jakkolwiek, jeśli nerwobóle towarzyszą nam na co dzień i zaburzają normalne funkcjonowanie, zwykłe tabletki i standardowe metody mogą nie wystarczyć, a tylko zatruwać organizm, aż w końcu przyzwyczai się on i uodporni na przyjmowane leki. Dlatego należy udać się do lekarza i określić przyczynę nerwobóli. Zwłaszcza przy półpaścu i boleriozie należy pozbyć się przyczyn występowania bólu.
W leczeniu nerwobóli lekarze podają zazwyczaj leki przeciwpadaczkowe takie jak: gabapentyna czy pregabalina. Jeśli ból jest nie do zniesienia podaje się opioidowe leki przeciwbólowe lub dożylnie lidokainę.

Innym sposobem są metody fizjoterapeutyczne polegające na zewnętrznym działaniu na objęty chorobowo obszar ciała. Zaliczamy do nich ciepłe masaże, lasery stymulujące lub nagrzewanie lampami a także leczenie ultra dźwiękami.

Medycyna niekonwencjonalna uwzględnia leczenie  nerwobóli  poprzez stosowanie ziół takich jak  czarny bez czy rumianek a nawet akupunkturę.