Lebiodka pospolita (z łaciny Origanum vulgare) to nic innego jak znane nam wszystkim oregano. Jej łacińska nazwa wywodzi się z greckich słów: Oros – góra i Ganos – upiększać. Lebiodka pospolita zalicza się do grupy roślin Labiatae. Zwana jest również dzikim majerankiem, macierzanką wysoką czy macierzycą. To doskonałe zioło kulinarne, przyprawa i roślina o ogromnych właściwościach prozdrowotnych. Jest to bylina o pełzającym, cienkim kłączu z licznymi rozłogami. Osiąga ona maksymalnie 1 metr wzrostu. Jej łodyga jest wzniesiona lub w dole podnosząca się, miękko owłosiona, często purpurowo nabiegła, w górze rozgałęziona.
Liście lebiodki są jajowate o krótkim ogonku i silnie unerwione. Kwiaty tej rośliny są grzbieciste, zebrane na szczytach pędów. Przysadki i podkwiatki przeważnie mają kolor brudno-purpurowo-fioletowy. Jest to roślina miododajna. Wydziela ona charakterystyczny ziołowy zapach, przez co jest doskonałym wabikiem dla pszczół i motyli, a smakiem przypomina majeranek. Możemy go spotkać w większości mieszanek ziół śródziemnomorskich. Lebiodka pospolita ze względu na swoje właściwości jest wykorzystywana w profilaktyce współczesnych chorób oraz w walce z procesami starzenia się. Według starożytnych wierzeń lebiodka to także roślina będąca niezawodnym afrodyzjakiem.
Występowanie
Lebiodka pospolita kwitnie w okresie letnim, od początku lipca aż do końca września a czasami nawet wcześniej. Liście oregano w okresie zimowym przechodzą w stan wegetacji. Spotkać go możemy na nasłonecznionych zboczach, brzegach lasów, łąkach i przy drogach. Występuje w całej Europie i częściowo w Azji, w Polsce jest dość pospolita.
Uprawa
Oregano jest ziołem wieloletnim. Można go łatwo uprawiać z nasion. Lebiodka pospolita hodowana jest na liście i kwiatostany. Roślina ta jest łatwa w uprawie, nie ma dużych wymagań, ale nie lubi nadmiaru wilgoci. Dlatego powinniśmy ją umieścić w miejscu gdzie gleba jest zasadowa i dochodzi duża ilość słońca. Młode roślinki powinny być sadzone wczesnym latem lub wiosną w odległości 30 cm od siebie. Roślina ta z czasem będzie się rozrastać. Rośnie ona bardzo wolno, więc warto zadbać o to by była regularnie pielona. Lebiodka pospolita podatna jest na choroby typu mszyce czy gnicie korzeni.
Właściwości i zastosowanie
Surowcem lebiodki pospolitej jest jej ziele – Herba Origani oraz olejek – Origani Oleum. Działają one odkażająco i odkrztuśnie. Olejek otrzymuje się z suszonego lub świeżego ziela przez destylację z parą wodną. Najczęściej oregano używane jest jako zioło dodawane do wielu potraw, nadając im wyrafinowany aromat i smak. Doskonale nadaje się do zup, makaronów, sałatek, sosów, dipów, pizzy, zapiekanek, serów, przyprawiania różnych warzyw czy ryb. Należy do głównych przypraw kuchni włoskiej, hiszpańskiej i meksykańskiej. Przy jego większej ilości może dawać uczucie zdrętwiałego języka. Lebiodka jest prawdziwą skarbnicą cennych składników odżywczych i zdrowotnych. Zawiera ona duże ilości witamin takich jak:
- witamina A
- B 6
- C
- E
- K
Olej z dzikiego oregano – zamów TUTAJ
Posiada ona również fenole, flawonoidy, składniki mineralne, błonnik pokarmowy, kwas foliowy czy fitosterole. Ziele lebiodki zwiększa produkcję śliny, soku żołądkowego i żółci. Usprawnia ono procesy trawienia i przyswajania wartości odżywczych.
Oregano posiada funkcje antyoksydacyjne, antybakteryjne, antygrzybiczne i przeciwpasożytnicze.
Dobroczynnie oddziałuje na układ trawienny, moczowy i oddechowy. Na podstawie przeprowadzonych badań wykazano że oregano hamuje wzrost bakterii, wirusów, grzybów i pasożytów. Lebiodka stanowi doskonałą ochronę przeciw wolnym rodnikom. Posiada wysoką efektywność przeciwutleniającą. Oregano działa rozkurczająco na mięśnie gładkie oskrzeli, jelit, moczowodów oraz na macicę przy bólach menstruacyjnych. Zewnętrznie służy do płukania jamy ustnej i gardła przy ich zapaleniu oraz do kąpieli w świądzie skóry i trudno gojących się ranach. Oregano dodaje się do oliwy, oleju oraz alkoholi. Lebiodka wchodzi również w skład niektórych kosmetyków. Najczęściej możemy ją spotkać w paście do zębów, w płynach do kąpieli czy do płukania jamy ustnej. Napar z jej ziela może być stosowany jako lek żołądkowy, a po posiłkach jako lek wykrztuśny i wiatropędny. Warto więc wzbogacić swoją codzienną dietę w świeże bądź też suszone oregano. Może to mieć ogromny i zbawienny wpływ na nasz organizm.