Kwasy omega-6 – działanie, rola w organizmie i źródła

Kwasy tłuszczowe omega-6 wywierają silny wpływ na właściwe funkcjonowanie ludzkiego organizmu, dlatego bardzo ważne jest utrzymanie ich odpowiedniego poziomu. Możemy je znaleźć w produktach pochodzenia roślinnego, takich jak: słonecznik, sezam czy orzechy. Niedobór tych kwasów może spowodować stany zapalne na skórze, osłabienie funkcjonowania układu immunologicznego, a nawet choroby układu krążenia.

Rola kwasów omega-6 w organizmie

                Jedna cząsteczka kwasu omega-6 zawiera w sobie dużo podwójnych wiązań. Omega-6 należą do grupy kwasów tłuszczowych nienasyconych, oznacza to, że mają one niższe temperatury topnienia niż ich nasycone odpowiedniki, dlatego większość kwasów omega-6 w temperaturze pokojowej występuje w postaci płynu.

Do nienasyconych kwasów tłuszczowych z grupy omega-6 zalicza się:

• kwas linolowy (C18:2, n-6),
• kwas gamma-linolenowy (GLA) (C18:3, n-6),
• kwas arachidonowy (AA) (C20:4, n-6).

Kwas arachidowy odnajdziemy w błonach komórkowych. W ludzkim organizmie jego stężenie wynosi: 5-15%, przy czym warto wiedzieć, że jest to największa ilość kwasu z pośród wszystkich obecnych w organizmie. Kwas arachidowy przekształca się w lipoksyny, które charakteryzują się przeciwzapalnymi właściwościami. Ponadto wspomagają odporność, zapobiegają rozwijaniu się miażdżycy w naczyniach krwionośnych oraz przeciwdziałają takim chorobom jak: tocznia, reumatoidalnego zapalenia stawów, stwardnienia rozsianego.

Kwasy omega-6 przyczyniają się do prawidłowego rozwoju układu nerwowego podczas okresu płodowego. Zmniejszają również ryzyko wystąpienia niedorozwoju umysłowego u dziecka. W organizmie dorosłego człowieka współuczestniczą w przekazywaniu bodźców nerwowych.

Ponadto kwasy tłuszczowe omega-6 przyczyniają się do zmniejszenia poziomu złego cholesterolu – LDL w organizmie. Należy jednak spożywać produkty zawierające z umiarem, ponieważ przy zbyt wysokim ich stężeniu możemy mieć problemy z odkładaniem się utlenionego tłuszczu w tętnicach.

Niedobór kwasów tłuszczowych omega-6 w organizmie

                Zbyt niski poziom stężenie kwasów tłuszczowych omega-6 może objawiać się na wiele sposobów, na przykład:

• częstsze występowanie infekcji wirusowych i bakteryjnych,
• obniżona odporność,
• zmniejszona synteza prostaglandyn,
• bezpłodność,
• brak odpowiedniego funkcjonowanie naczyń krwionośnych, co może prowadzić do nadciśnienia,
• Wadliwa praca narządów wewnętrznych, takich jak: serce, wątroba, nerki czy gruczoły dokrewne,
• Zbyt niski poziom trombocytów – komórek krwi,
• Występowanie zmian na skórze.

Źródła kwasów tłuszczowych iomega-6

                Tłuszczowy kwas linolowy, który jest jednym z kwasów grupy omega-6 odnajdziemy w olejach tłoczonych na zimno, między innymi w oleju słonecznikowym, sojowym, kokosowym, z pestek winogron i oleju kukurydzianym. Warto pamiętać o tym, że oleje te powinno się spożywać w postaci surowej, na przykład tworzyć z nich sosy winegret dodawane do sałatek. Nie poleca się stosowania ich do smażenia, gdyż tracą wtedy swoje zasoby tłuszczowych kwasów omega-6.   Dużą zawartością kwasu linolowego mogą pochwalić się również: nasiona słonecznika, nasiona dyni, nasiona sezamu oraz różne odmiany orzechów.

Dużym stężenie kwasu linolowego i gamma-linolenowego (GLA) charakteryzuje się natomiast olej z wiesiołka. Zawiera on mniej więcej 70% LA oraz 10% GLA. Kwas gamma-linolenowy wchodzi również w skład oleju z nasion ogórecznika oraz oleju z nasion czarnej porzeczki. Gdy w organizmie poziom tych kwasów jest wyraźnie obniżony możemy mieć do czynienia z arytmią serca lub miażdżycą. W związku z tym osoby szczególnie narażone na choroby związane z układem krążenia powinny suplementować swoją dietę olejem z wiesiołka, który będzie idealnym źródłem kwasów omega-6. Kwasy zawarte w oleju z wiesiołka minimalizują proces agregacji płytek krwi, a co za tym idzie zmniejszają ryzyko wystąpienia udaru mózgu czy zawału serca. Ponadto stosowanie oleju wpływa korzystnie na leczenie atopowego zapalenia skóry oraz rumienia. Okazuje się ponadto  pomocny podczas leczenia astmy oskrzelowej, a także choroby wrzodowej żołądka czy dwunastnicy. Tłuszczowe kwasy z grupy omega-6 pomagają również niwelować objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego, tak zwanego PMS oraz przyczyniają się do zmniejszenia objawów menopauzy.

Kwasy omega-6

Równowaga kwasów omega-3 i omega-6

                Optymalnie powinno się dostarczać kwasów omega-3 i omega-6 w stosuku 1:5 bądź 1:6. Niestety w diecie przeciętnego Polaka stosunek tych kwasów wynosi mniej więcej 1:10 lub 1:12, co sprawia, że kwasy pochodzenia roślinnego – czyli omega-6 usuwają z organizmu kwasy omega-3 będące źródłem związków o działaniu przeciwzapalnym. Nie byłoby to aż tak negatywne w skutkach dla organizm, gdyby nie fakt, że tłuszczowe kwasy omega-6 uwalniają tak zwane hormony stanów zapalnych.

Warto zachować również równowagę między dostarczaniem kwasów omega-3 i omega-6, a kwasów omega-9. Każdy z nich oddziałuje na przepuszczalność błon komórkowych. Przy czym połączenie kwasów omega-3 i omega-6 zwiększa przepuszczalność owych błon, podczas gdy kwasy omega-9 znacznie ją pomniejszają. Dlatego dla zachowania prawidłowej równowagi funkcjonowania komórek, należy zrównoważyć także ilość wszystkich rodzajów kwasów, które dostarczamy naszemu organizmowi w przeciągu dnia.