Kolonoskopia — co warto wiedzieć przed zabiegiem?

Kolonoskopia to zabieg, który pozwala na obejrzenie całego wnętrza jelita grubego. Celem zabiegu jest sprawdzenie błony śluzowej jelit na istnienie jakichkolwiek nieprawidłowości.

Co warto wiedzieć przed zabiegiem.

Kolonoskopie robi się przy użyciu gumowego endoskopu o grubości 2 centymetrów. Urządzenie wprowadza się poprzez bańkę odbytnicy, esicę i okrężnicę wstępującą do zastawki krętniczo – kątniczej. Podczas badania istnieje także możliwość wycinku śluzówki do badań histopatologicznych oraz wykonanie zabiegów endoskopowych:

• Usunięcie polipów, czyli polipektomia.
• Tamowanie krwawienia w dolnym odcinku jelita grubego.
• Poszerzenie jelit, na przykład po zabiegach operacyjnych.
• Zmniejszanie masy guzów przy nieoperacyjnych nowotworach dla zwiększenia drożności jelita grubego.

Na kolonoskopię warto zgłosić się w przypadku:

• Profilaktycznego badania na raka jelita grubego.
• Krwawienia podczas defekacji.
• Polipów jelita grubego.
• Zmian w wypróżnianiu (biegunki, zaparcia).
• Niedokrwistości spowodowanej niedoborem żelaza.
• Uchyłków jelita grubego.
• Chorób zapalnych jelit.

Jak przygotować się do zabiegu kolonoskopii.       

• Wiemy już, czym jest sam zabieg. Teraz warto dowiedzieć się, czego trzeba unikać na siedem dni przed zabiegiem:
• Zaprzestanie przyjmowania preparatów zawierających żelazo.
• Po konsultacji z lekarzem zaprzestanie przyjmowania leków hamujących czynność płytek krwi — takich jak aspiryna czy acard.
• Po konsultacji z lekarzem zamianę leków typu sinitrom, acenocumarol i syncumar (leki przeciwzakrzepowe) na heparynę niskocząsteczkową.
• W przypadku chorób przewlekłych jak cukrzyca, konsultacje z lekarzem, który ustali konkretny plan kolonoskopii.
• Zaprzestanie spożywania owoców pestkowych, takich jak kiwi, truskawki czy winogrona.
• Do listy rzeczy zakazanych trzeba też dodać pieczywo z ziarnami, musli, mak, siemię. Należy też unikać buraków, które mogą zabarwić śluzówkę jelita.

Trzy dni bezpośrednio przed zabiegiem należy:

• Unikać posiłków stałych.
• Polecamy dietę płynną — kawa, herbata, woda, soki bez miąższu oraz zupy bez kawałków warzyw i dodatków.

W przeddzień badania:

• Dozwolone jest tylko śniadanie. Bez napojów gazowanych oraz mleka.

Przebieg kolonoskopii.

Mniej więcej od godziny czternastej (lub o ustalonej z lekarzem godzinie), zaczyna się przygotowanie bezpośrednie do zabiegu. Przyjmowany jest lek FORTRANS, który sprzedawany jest tylko na receptę. Opakowanie zawiera 4 saszetki. Każdą z nich rozpuszcza się w litrze wody niegazowanej (w sumie cztery litry), następnie spożywa w ciągu pięciu — sześciu godzin. Dla poprawy smaku można schłodzić roztwór lub dodać do niego soku z cytryny.

Podczas przyjmowania leku nie można już spożywać posiłków. Dozwolone jest picie niegazowanej wody oraz herbaty. Wynikiem działania leku jest częste wypróżnienia, ostatecznie treścią płynną.

Sam zabieg jest prosty, bezbolesny (chociaż może być wykonany z użyciem znieczulenia ogólnego), chociaż powoduje dyskomfort.

Przed badaniem musimy przebrać się w specjalną odzież zabiegową i położyć się na leżance. Najczęstszym ułożeniem jest lewy bok z podciągniętymi kolanami. Podczas zabiegu może zaistnieć konieczność zmiany pozycji.

Lekarz ogląda wpierw okolice odbytu na obecność przetok, ropni oraz guzków krwawicznych. Następnie smaruje żelem, którego zadaniem jest miejscowe znieczulenie, a następnie wykonuje badanie palcem (per rectum). Badaniu może towarzyszyć uczucie rozpierania, skurczów oraz wzdęcia — w takich przypadkach stosuje się znieczulenie ogólne dożylne.

Dyskomfortowe może być powietrze, które jest wdmuchiwane do jelita, aby uwidocznić błonę śluzową ściany jelita oraz umożliwić przesuwanie endoskopu. Podczas badania może dojść do wydostania się płynów lub gazów z jelit. Jest to naturalne i częste zjawisko, więc nie warto się tym przejmować. Badanie kolonoskopii trwa mniej więcej od piętnastu do czterdziestu minut. Czasem może dojść do przypadku, gdy nie uda się wprowadzić endoskopu wystarczająco głęboko (w miejsce, gdzie łączy się z jelitem cienkim), więc lekarz może zalecić dodatkowe badanie, lub stwierdzić, że niepełna kolonoskopia jest wystarczająca

Powikłania kolonoskopii.

Z reguły badanie jest bezobjawowe. Tuż po zabiegu pacjent powinien skorzystać z toalety w celu wypuszczenia powietrza z odbytnicy. Uczucie wzdęcia powinno szybko minąć, lecz można pomóc sobie, zażywając środek rozkurczowy na wzdęcia.