Jak widzi astygmatyk?

Astygmatyzm to nieprzyjemna choroba oczu, w której na skutek fizycznych zmian w gałce ocznej dochodzi do zaburzenia refrakcji (załamania światła). Zwykle wiązka światła przechodząca przez układ optyczny oka jest wyraźnie skupiona w jednym punkcie na siatkówce, dając obraz wysokiej jakości. Przy astygmatyzmie nie jest to możliwe ze względu na nieregularności soczewki lub rogówki (czasem obie naraz): promienie nie mogą zbiegać się w jednym punkcie, co prowadzi do zniekształcenia obrazu.

Rodzaje astygmatyzmu

W zależności od charakteru występowania astygmatyzm dzieli się na wrodzony i nabyty.

• Astygmatyzm wrodzony – do 0,5 dioptrii występuje u większości dzieci i odnosi się do „funkcjonalnego”, czyli ten rodzaj astygmatyzmu nie wpływa na ostrość wzroku i rozwój jego obuoczności. Jeśli jednak astygmatyzm przekracza 1 dioptrii lub więcej, to znacznie ogranicza widzenie i wymaga leczenia.
• Nabyty astygmatyzm pojawia się w wyniku dużych zmian bliznowatych na rogówce np. po urazach.

Czym się objawia astygmatyzm?

Objawy astygmatyzmu często są niespecyficznie, takie jak niewyraźne widzenie lub ból głowy. Na początkowym etapie łatwo pomylić to ze zwykłym zmęczeniem oczu. Jeśli jednak widoczny obraz jest zamazany lub podwojony, pojawia się ból oczu, zaczerwienienie lub pieczenie – to powód, aby jak najszybciej zwrócić się o pomoc lekarską.

Przyczyny astygmatyzmu 

Najbardziej prawdopodobną opcją jego pojawienia się jest predyspozycja genetyczna, czyli dziedziczenie od rodziców i innych krewnych. Jednocześnie cechy genetyczne mogą dotyczyć nie tylko anatomii soczewki i rogówki, ale także innych struktur narządu wzroku. Nieleczony astygmatyzm może prowadzić do zeza i gwałtownego spadku widzenia – niedowidzenia, naruszenia funkcji obuocznych.

Soczewki do oczu na astygmatyzm

Praktyka pokazuje, że soczewki do oczu są najlepszą opcją korekcji takiej wady z kilku powodów:

• Zapewniają wysoką wyrazistość obrazu na każdym etapie choroby, także w połączeniu z nadwzrocznością i krótkowzrocznością;
• Odpowiednie dla prawie wszystkich pacjentów
• Nie tworzą aberracji sferycznych (zniekształceń obrazu);
• Niezauważalne.

Rodzaje soczewek na astygmatyzm 

Możemy wymienić dwa rodzaje soczewek dla astygmatyków:

• Soczewki kontaktowe toryczne – Są skuteczne i niedrogie. Ich różnica od zwykłych to specjalny kulisty kształt, dzięki któremu mają dwa centra optyczne. Takie środki optyczne są w stanie skorygować nie tylko astygmatyzm, ale także towarzyszącą krótkowzroczność lub dalekowzroczność.
• Hybrydowe soczewki kontaktowe – Środek takich soczewek wykonany jest ze sztywnego materiału przepuszczającego gaz, a obszar wokół niego z miękkiego hydrożelu lub silikonu. Wykonywane są na indywidualne zamówienie dla każdego pacjenta.

Jak sprawdzić czy mamy astygmatyzm? 

Astygmatyzm jest prawie niemożliwy do wykrycia podczas rutynowego badania okulistycznego i często można go pomylić z krótkowzrocznością lub dalekowzrocznością. Dotyczy to zwłaszcza dzieci i młodzieży, u których w wyniku napięcia mięśniowego czasami maskowana jest niedoskonałość układu optycznego oka. W takim przypadku często przepisywane są nieodpowiednie okulary lub soczewki kontaktowe, które nie tylko nie eliminują dyskomfortu i zmęczenia oczu, ale także je pogarszają i jeszcze bardziej pogarszają widzenie. Dlatego do prawidłowego określenia astygmatyzmu (jego stopnia i osi) konieczna jest dokładna analiza układu wzrokowego.

Jak widzi astygmatyk?

Pacjenci widza zniekształcony obraz i tracą zdolność normalnego rozpoznawania obiektów. Niektóre elementy rozszerzają się i/lub wydłużają nienaturalnie. Dzieje się tak, ponieważ promienie światła przechodzące przez siatkówkę nie mogą zbiegać się w jednym punkcie.