Heparyna jest substancją leczniczą, którą wykorzystujemy nieświadomie w bardzo dużej liczbie leków i preparatów stosowanych przez nas. Heparyna przede wszystkim jest cenną substancja hamującą krzepnięcie krwi i dlatego jest składnikiem wielu żeli, maści, preparatów i innych środków na stłuczenia, obrzęki, żylaki, krwiaki i inne tego typu przypadłości. Jest bardzo często wykorzystywana w preparatach na skaleczenia oraz przyśpieszających gojenie się ran, często nawet nie zdajemy sobie sprawy jak często sięgamy po lek zawierający w sobie heparynę. Cały czas przeprowadzane są coraz to nowocześniejsze badania mające znaleźć więcej dobroczynnych właściwości heparyny, zaczyna się ją również stosować u osób chorych na nowotwory a nawet zapobiegawczo w celu chronienia kobiet przed poronieniem.
Heparyna jak każda substancja lecznicza ma wiele swoich pozytywnych stron, ale niesie pewne zagrożenia oraz ma swoje wady, dlatego najlepiej być świadomym preparatów dostępnych w aptekach, aby móc wybrać dla siebie najlepsze lekarstwo dopasowane do naszego organizmu.
Czym jest heparyna?
Odkryto zawartość substancji doskonale hamującej zakrzepy krwi w komórkach tucznych człowieka, takich jak wątroba, jelita, płuca czy skóra. Po wielu latach badania jej właściwości i sposobach na wykorzystanie w medynie nazwaną ja heparyną i zaczęto wprowadzać do wielu preparatów dostępnych na rynku. Od tego czasu jest uznawana jako jeden z najlepszych środków zapobiegającym zakrzepom krwi, nie jest to jedyna właściwość jaką posiada ta substancja.
Najczęściej wykorzystywana jest miejscowo bezpośrednio na skórę w postaci żelu oraz maści chłodzących, podaje się ja również pozaustrojowo lub jako wstrzyknięcia dożylnie, podskórne oraz wlewy. Możemy ją spotkać również w gabinetach chirurgicznych oraz jako składnik dużej ilości leków.
Właściwości heparyny
Najpopularniejszym powodem stosowania heparyny jest jej działanie przeciwzakrzepowe bardzo potrzebne w wielu sytuacjach, jednak nie są to jedyne korzyści jakie wynikają z zażywania tej substancji.
Przede wszystkim heparyna ma zastosowanie w wielu gabinetach chirurgicznych, jest wykorzystywana podczas zabiegów oraz w szczegółowej diagnostyce. Największe zastosowanie ma przy zabiegach związanych z przeszczepami narządów, przetaczaniu krwi oraz chirurgii sercowo naczyniowej. Dzieje się tak również z faktu, że heparyna zapobiega zakrzepom tętniczym, żylnym oraz działa przeciwwstrząsowo. Ponadto wykazuje się dużym działaniem przeciwzapalnym oraz przeciwwirusowym, dzięki czemu dodatkowo zabezpiecza i chroni pacjenta podczas zabiegów.
Wykorzystywana jest również jako składnik wielu innych leków m.in. w leczeniu hemoroidów zewnętrznych, żylaków oraz obrzęków. Ponadto stosuje się ją podczas zapaleń limfatycznych oraz żył. Na co dzień również używamy jej w maściach dezynfekujących oraz przyśpieszających gojenie się ran i skaleczeń, w tym wypadku do maści często dodawany jest rumianek oraz inne składniki pomocne w procesie gojenia się z którymi heparyna bardzo dobrze współgra.
Wskazane jest również zażywanie heparyny w wypadku leczenia zatorów, niestabilnej dławicy piersiowej, osobom z wszczepionymi sztucznymi narządami, niedawno przebyte operacje naczyniowe oraz dochodzące do siebie po zawale serca. Ponadto wykorzystuje się heparynę w celu zapobiegania poronieniom u kobiet, jednak w Polsce jeszcze ta metoda nie zostało spopularyzowana.
Heparyna a nowotwory
Osoby chore na różnego rodzaju nowotwory są bardzo podatni na zakrzepy krwi, dlatego wielu specjalistów jest zdania, że heparyna powinna być w takim wypadku podawana rutynowo. Nie jest to jednoznacznie potwierdzone naukowo, jednak wielu lekarzy jest zdania, że podawanie heparyny pacjentom zwiększa ich szanse na przeżywalność podczas zmagań tą ciężką choroba. Chociaż nie jest to jeszcze potwierdzone naukowo, wielu lekarzy jest zdania, że heparyna, jeśli nie ma przeciwwskazań do jej stosowania powinna być regularnie podawana pacjentom przez cały okres terapii nowotworowej, chyba, że nie życzą sobie tego. W przypadku pacjentów niechętnych do chemioterapii próbuje się leczyć ich za pomocą heparyny, należy jednak pamiętać, że długotrwałe przyjmowanie heparyny może doprowadzić do krwawień oraz osłabienia kości w wyniku osteoporozy, dlatego pacjenci powinni być świadomi i kierowani przez wykwalifikowanego lekarza.
Maści przeciwbólowe
Przeciwwskazania do stosowania heparyny
Oczywiście nie należy podawać leków z nadwrażliwością lub uczuleniem na którąkolwiek substancje znajdującą się w składzie leku. Jednak samej heparyny bezwzględnie powinny unikać osoby cierpiące na wrzody żołądka i dwunastnicy, ze skazą krwotoczną, rozstawieniem aorty oraz u których zostały zdiagnozowane nowotwory przewodu pokarmowego.
Ponadto powinno się zachować szczególną ostrożność w wypadku leczenia się na padaczkę, ciężkiej niewydolności wątroby lub nerek oraz ostrego zapalenia trzustki i osierdzia. Względnym ograniczeniem do stosowania heparyny są również niedawno przebyte operacje, zabiegi chirurgiczne, retinopatia cukrzycowa, biopsje narządów, nakłucia tętnicy, guz mózgu oraz krwiak pourazowy w czaszce.
Heparyna może być niebezpieczna dla życia lub zdrowia człowieka w połączeniu z lejkami zawierającymi niektóre substancje, dlatego osoby leczące się przewlekle oraz przyjmujące leki powinny zasięgnąć opinii lekarza lub farmaceuty.
Podczas stosowania leku mogą pojawić się działania niepożądane, takie jak:
- Zaczerwieniania
- Wysypki
- Krwawienie (w tym krwawienie narządów wewnętrznych)
- Pieczenie lub świąd
- Reakcje alergiczne
- Osłabienia oraz wypadanie włosów
- Martwica skóry
- Osteoporoza
W wypadku wystąpienia objawów niepożądanych należy jak najszybciej przerwać przyjmowanie leku i skontaktować się z lekarzem lub farmaceutą. Należy pamiętać, że przy długotrwałym stosowaniu leków zawierających heparynę powinien być poinformowany lekarz.
Heparyna może być stosowana w okresie ciąży oraz karmienia piersią, jeśli nie ma co do tego dodatkowych przeciwskazań oraz ciąża nie jest zagrożona.