Glukozamina – charakterystyka, właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania
Na bóle stawowe uskarża się coraz większa liczba osób. Producenci suplementów regenerujących chrząstkę stawową zacierają ręce, widząc jak ich produkty znikają z aptecznych półek. Obietnice zmniejszenia lub wyeliminowania bólu przy dodatkowej regeneracji chrząstki przykuwają uwagę wielu osób. Za najbardziej skuteczny środek przy tego typu dolegliwościach uznaje się glukozaminę. Istnieje jednak wiele antynomii w opiniach o tej substancji. Co należy wiedzieć o glukozaminie zanim zdecydujemy się ją zakupić?
Charakterystyka glukozaminy
Glukozamina należy do związków organicznych, będących aminocukrami, czyli pochodnymi glukozy. W jej składzie grupa aminowa zastępuje grupę hydroksylową. W naturalnych warunkach odnajdziemy ją w organizmie ludzkim oraz owocach morza, takich jak: krewetki, raki oraz kraby.
Właściwości glukozaminy
Glukozamina, znajdująca się w ludzkim organizmie odpowiada za giętkość oraz elastyczność tkanek stawowych. Dzieje się tak dzięki temu, że ma ona udział w syntezie proteoglikanów, które budują chrząstki stawowe. Siarczan i chlorowodorek glukozaminy są uważane za jedne z najbardziej terapeutycznie działających soli. W przypadku uszkodzeń chrząstek najczęściej stosuje się siarczan, głównie ze względu na to, że został najlepiej przebadany i wykazuje największą skuteczność.
Glukozaminę poleca się przy zwalczaniu bólu i sztywności stawów. Ponadto uważa się, że stymuluje ona pracę komórek, które uczestniczą w procesie tworzenia tkanki łącznej oraz zapobiega odwapnianiu się kości. Ma dobry wpływ na wzmacnianie i ochronę zwyrodnionych lub uszkodzonych stawów, a dodatkowo wspomaga ich regenerację. Wskazuje się również na poprawę ruchomości i elastyczności elementów stawowych. Obserwuje się poprawę stanu chrząstki stawowej i innych elementów budowanych przez tkankę łączną. Mimo zachęcających do kupna właściwości, glukozamina ma zarówno swoich zwolenników, jak i przeciwników. Glukozaminę poddano wielu badaniom, których wyniki są dość rozbieżne. Niektóre skłaniają się ku temu, że związek działa na zasadzie placebo, inne wykazują jednak faktyczną skuteczność jej działania.
Pierwsze odpowiednio zaprojektowane i przeprowadzone badania miały miejsce w 2001 i 2002 roku. Zostały przeprowadzone przez Registera i Pavelka. Grupy reprezentatywne wynosiły 100 osób, natomiast czas trwania badań wynosił 3 lata. Wyniki badań jasno wskazywały na korzystne działanie glukozaminy, która miała niwelować objawy osteartrozy – czyli bóle i sztywność stawów, zapobiegać przyczynom choroby – poprawiać stan chrząstki.
W 2007 roku przeprowadzone zostało badanie kliniczne porównujące podawanie siarczanu glukozaminy oraz paracetamolu – niesteroidowego leku przeciwbólowego. 40% badanych odczuło poprawę stanu zdrowia na wskutek podania glukozaminy, 33% po podaniu paracetamolu, a na 22% zadziałało placebo. Jak widać glukozamina przebiła skutecznością działania przeciwbólowego popularny paracetamol.
Naukowcy próbują odnaleźć również inne lecznicze właścwiości glukozaminy. Zaprojektowano doświadczenie, w którym grupie badawczej podawano domięśniowo glukozy wraz z insuliną. Wynikiem badań, insulina aktywuje proces zamiany glukozy w glukozaminę. Oznacza to, że insulina działa również na produkcję glukozaminy w tkankach mięśniowych, przez co można stwierdzić, że glukozamina pełni również ważną rolę w mięśniach. Dzieje się tak, ponieważ glukozamina jest składnikiem jądra komórkowego, które produkuje białka mięśniowe oraz bierze udział w przyroście tkanki mięśniowej w reakcji na bodziec. Można więc wnioskować, że glukozamina może być stosowana przez osoby, które chcą zbudować muskularne ciało.
Inne właściwości glukozaminy:
- Działanie przeciwzapalne – obniża produkcję wolnych rodników.
- Ma wpływ na spalanie tkanki tłuszczowej.
- Aktywacja enzymów SIRT – uważa się, że wpływają one na długowieczność.
Glukozamina
Zastosowanie glukozaminy
Glukozaminę szczególnie poleca się osobom, które są bardzo aktywne fizycznie, co wiąże się jednoznacznie z obciążeniem ich stawów. Powinny ją stosować również osoby z nadwagą i starsi ludzie, u których produkcja glukozaminy jest widocznie obniżona, przy czym spada również kondycja ich stawów. Zalecana jest także osobom zawodowo uprawiającym sport, które są narażone na częste kontuzje. Osoby cierpiące na osteoporozę lub zmiany zwyrodnieniowe również powinny stosować glukozaminę.
Ten związek organiczny będzie również istotnym elementem jadłospisu dla osób, które stosują dietę ubogą w wapń i magnez. Będzie też idealnym suplementem w przypadku stanów pourazowych. Lekarze polecają jej stosowanie również podczas chorób stawów – RZS; głównie ze względu na przeciwzapalne właściwości. Stosowanie glukozaminy wpływa na jednoczesną utratę tkanki tłuszczowej, na rzecz tkanki mięśniowej ( oczywiście przy stosowaniu odpowiedniej aktywności fizycznej).
Glukozamina przeciwwskazania
Glukozamina jest związkiem, który naturalnie wytwarza ludzki organizm. W związku z tym nie powinna mieć ona negatywnego wpływu na osobę ją stosującą, nawet jeżeli bierzemy pod uwagę suplementację. Mimo wszystko, nie każdy powinien wspomagać organizm tą substancją. Najczęściej wymieniane przeciwwskazania stosowaniu glukozaminy to:
- Występowanie cukrzycy – glukozamina wpływa na wzrost poziomu insuliny we krwi.
- Zaburzenia gospodarki cukrowej, na przykład insulinoodporność.
- Alergia na owoce morza – glukozamina jest najczęściej produkowana właśnie z pancerzyków wspomnianych skorupiaków.
- Choroby układu pokarmowego – stosowanie glukozaminy może doprowadzić do biegunek, wzdęć, zaparć lub też bóli w nadbrzuszu. Aby uniknąć tych niepożądanych przy chorobach pokarmowych nieprzyjemności, należy zrezygnować ze stosowania glukozaminy.
- Ponadto stosowanie glukozaminy po trzecim miesiącu ciąży lub podczas karmienia piersią należy konsultować z lekarzem. Nie przeprowadzono dotychczas badań, świadczących o skutkach stosowania glukozaminy u kobiet w początkowych miesiącach ciąży.