Cytologia – niezbędne informacje.

By Karolina Kulesza Last updated wrz 12, 2017 0

Cytologia to badanie na obecność raka szyjki macicy. Nowotwór ten jest odpowiedzialny za śmierć aż pięciu Polek dziennie. Badanie cytologiczne powinno być wykonywane raz w roku, by nie dać się zaskoczyć rakowi, który codziennie zbiera swoje okrutne żniwo.

Dlaczego warto pójść na cytologię?

To proste badanie może pomóc w wykryciu stanu przedrakowego oraz zapobiec rozwojowi nowotworu. Gdy rak szyjki macicy zostanie wykryty wcześnie, szansa na wyleczenie go jest bardzo duża. Dodatkowo cytologia pozwala na wykrycie infekcji dróg rodnych oraz odnaleźć nieprawidłowości w komórkach, które w przyszłości mogą przeistoczyć się w komórki nowotworowe. Aby uniknąć najgorszego scenariusza i dobrze zadbać o swoje zdrowie, należy regularnie wykonywać cytologię.

Podczas badania cytologicznego szansa na wykrycie nowotworów waha się między:

w szyjce macicy 90%-95%;
w trzonie macicy 50%-60%;
jajników 10%-15%.

Jest to zabieg bezpłatny jeśli jesteśmy ubezpieczone, natomiast prywatnie nie przekracza kwoty 50zł.

Kiedy zgłosić się na cytologię oraz jak często powtarzać badanie?

Badanie cytologiczne powinno się powtarzać co trzy lata. Jeśli jednak wyniki są niepokojące, bądź niejednoznaczne – znacznie częściej. Jest to badanie tak istotne jak badanie ginekologiczne.

Cytologię powinna zrobić każda kobieta w wieku:

od 25 roku życia (bez względu na aktywność seksualną);
poniżej 25 roku życia (w przypadku aktywności seksualnej trwającej 3 lata);
powyżej 25 roku życia; nie ma górnej granicy, kiedy to cytologia nie jest badaniem niezbędnym. Kobiety, które przeszły już przez menopauzę powinny także kontynuować cytologię. Po konsultacji z lekarzem, można przestać uczęszczać na to badanie gdy pacjentka przekroczy 70 lat, a trzy ostatnie badania przebiegły prawidłowo. Jednakowoż powinna to być decyzja kobiety, podjęta po odpowiedniej konsultacji ze swoim ginekologiem.

W przypadku osłabionego organizmu (np. po chemioterapii, stosowania sterydów lub przeszczepie), bycia nosicielka wirusa HIV lub gdy Twoja mama brała dietylostilbestrol ( estrogen przeciw poronny stosowany w latach pięćdziesiątych) to warto powtarzać cytologię każdego roku, jako że możesz znajdować się w grupie podwyższonego ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy.

Jak przygotować się do cytologii oraz jak wygląda badanie?

Cytologia to delikatne badanie, którego wyniki łatwo można oszukać. Warto więc zastosować się na dwa dni przed zabiegiem do tych porad, by wynik był rzetelny i prawidłowy:

unikać kąpieli pod prysznicem;
zaprzestać używania kremów, globulek i pozostałych leków dopochwowych;
przestać uprawiać seks i używać wibratorów;
unikać dezodorantów i tamponów;

Głównym przeciwwskazaniem będzie stan zapalny narządu rodnego. Objawia się to upławami, swędzeniem, pieczeniem oraz bólem. W takim przypadku niestety badanie cytologiczne będzie trzeba odłożyć do czasy wyleczenia infekcji.

Warto też zapisać się na badanie między dziesiątym a dwudziestym dniem cyklu, tak by nie mieć miesiączki.

Cytologia to element padania ginekologicznego. Lekarz poprosi o rozebranie się od pasa w dół. Następnie należy położyć się na fotelu i umieścić nogi w oparciach. Po tym, lekarz wprowadzi wziernik oraz specjalną szczoteczkę, na którą pobierze złuszczony nabłonek i śluz. Badanie jest bezbolesne i komfortowe – czasem pacjentki odczuwają tylko delikatne szorowanie podczas pobierania próbek. Lekarz pobrane próbki zbada pod mikroskopem, więc na wynik cytologii trzeba będzie czekać trzy lub cztery dni.

Wynik cytologii.

Dzisiaj wyniki podaje się według klasyfikacji Bethesda. Jeśli w szyjce macicy występują tylko komórki prawidłowe dla nabłonka tarczy i kanału to wynik jest prawidłowy. Jeśli natomiast znajdują się w nim komórki podejrzane lub nieprawidłowe – lekarz skieruje nas na dalsze badania.

Nieprawidłowy wynik to informacja zła i nieprzyjemna. Na szczęście, nie oznacza to na 100%, że masz raka szyjki macicy. Możliwe, że coś wpłynęło na wynik badań (przeciwwskazania wyżej) lub przechodzisz właśnie chorobę (w obrębie szyjki macicy). Gdy Twój wynik cytologii jest nieprawidłowy, lekarz skieruje Ciebie na dalsze badania i niezbędne leczenie.

W przypadku niejasnej sytuacji (komórki są nieznacznie zmienione), lekarz może zalecić kolejne badanie cytologiczne. Jeśli jednak wynik jest jednoznaczny lekarz może zlecić biopsję (pobranie wycinku tkanki z szyjki macicy) lub kolposkopię (ogląd szyjki macicy przy pomocy specjalistycznej kamery).

Jak dbać o siebie by uniknąć zachorowania na raka szyjki macicy?

Pierwszy krok to regularne wykonywanie cytologii. Wcześnie wykryty rak może być leczony. Lekarz może też wykryć zmiany patologiczne, które mogą wskazać na rozwój nowotworu.

Główną przyczyną zachorowania na raka jest HPV, czyli wirus brodawczaka ludzkiego, który przenoszony jest drogą płciową. Do tego ryzyko zachorowania wzrasta gdy:

rozpoczynasz życie seksualne poniżej 18 roku życia;
posiadanie wielu partnerów seksualnych;
posiadanie infekcji dróg płciowych.