Borelioza jest chorobą stosunkowo „nową”. Jej odkrycie datowane jest na 1975 rok, dokonał go Willy Burgdorfer. Z historią odkrycia boreliozy związana jest jej alternatywna nazwa- „choroba z Lyme”. Znaczny procent mieszkańców Old Lyme (Connecticut, USA) latami skarżył się na bóle stawów, nieustanne zmęczenie i wiele innych dolegliwości. Lekarze nie umieli racjonalnie wytłumaczyć powodów złego samopoczucia, aż do odkrycia boreliozy. W naszym artykule wyjaśnimy, czym jest borelioza? Jak można się nią zarazić? Jakie są jej objawy i leczenie? Zapraszamy do lektury.
Czym jest borelioza?
Borelioza- to choroba zakaźna, infekcja bakteryjna (Borrelia burgdorferi) przenoszona przez kleszcze. Jest to choroba atakujące różne narządy. Choroba przebiega w sposób fazowy, nawrotowy. W nieleczonej boreliozie objawy następują w pewnej kolejności- określony, charakterystyczny sposób.
W jaki sposób można zarazić się boreliozą?
Borelioza jest chorobą przenoszoną przez kleszcze. Kleszcz (łac. Ixodes ricinus) jest pasożytem odżywiającym się krwią ssaków dziko żyjących w lasach oraz ptaków. We kwi tych zwierząt żyją bakterie Borrelia burgdorferi, którymi zaraża się kleszcz i przenosi dalej, między innymi na człowieka.
Odsetek zarażonych borelioza kleszczy w Europie waha się od 3 do 34%, zależnie od regionu
Kleszcze od zawsze budziły wstręt, a nawet strach. Również wtedy, gdy nie potwierdzony był ich udział w przenoszeniu chorób. Opijanie się krwią ofiar, ilość odnóży, powiększanie masy ciała, trudności z usunięciem wbitego kleszcza- nic kleszczach nie budzi miłych uczuć i skojarzeń.
Objawy boreliozy
Często początek choroby przebiega zupełnie bezobjawowo. Bakteria może wejść w stan „letargu”, utajenia, wówczas mimo zakażenia nie występują żadne objawy kliniczne. Taki stan w każdej chwili może przejść w aktywną postać choroby.
Typowymi objawami wczesnego stadium boreliozy są objawy grypopodobne- gorączka, sztywność i bóle mięśni, dreszcze, powiększenie węzłów chłonnych, bóle głowy, ogólne zmęczenie i osłabienie.
Największy wybór środków na kleszcze!
W bardziej zaawansowanym stadium spektrum objawów jest znacznie większe i bardziej różnorodne- mogą wystąpić problemy neurologiczne, sercowe, czy ze stawami. Poniżej prezentujemy listę objawów klinicznych:
Objawy skórne:
Rumień wędrujący to charakterystyczna dla ukąszenia kleszcza wysypka, występująca u 70-80% osób. Na początku można zobaczyć tylko małą plamkę, która w ciągu dni (lub tygodni) znacznie powiększa się tworząc najczęściej spory owalny kształt wokół ukąszenia. Może utrzymywać się od kliku dni do nawet kliku miesięcy.
Objawy neurologiczne:
Borelioza może (nie musi) mieć wpływ na układ nerwowy. Powoduje wtedy takie objawy jak:
• sztywność karku i silne bóle głowy, które mogą świadczyć o zapaleniu opon mózgowych,
• porażenie Bella- czyli czasowy paraliż mięśni twarzy,
• ból, drętwienie i/lub osłabienie kończyn,
• osłabienie koordynacji ruchowej
• subtelne, trudniejsze do uchwycenia zmiany takie jak: problemy z pamięcią, trudności z koncentracją, wahania nastrojów czy zmiana długości snu również mogą być związane z boreliozą.
W przypadku nieleczonej boreliozy te zaburzenia mogą rozwijać się tygodniami lub nawet latami! Objawy mogą nasilać się i słabnąć co jakiś czas.
Na szczęście, pacjenci z chorobami neurologicznymi mają duże szanse na całkowity powrót zdrowia.
Objawy stawowo-mięśniowe:
Najczęstszymi objawami są tu bóle stawów, ścięgien i mięśni oraz obrzęki i nawracające zapalenia stawów.
Objawy kardiologiczne:
U mniej niż 1 na 10 osób chorych na boreliozę ujawniają się problemy z sercem. Najczęściej są to zaburzenia rytmu serca (nieregularne lub wolne bicie) poprzedzone zawrotami głowy. Objawy te są raczej krótkotrwałe- mijają po kilku dniach lub tygodniach.
Te zaburzenia pojawiają się zazwyczaj kilka tygodni po zakażeniu bakterią i zwykle zanikają jeszcze przed rozpoczęciem leczenia.
Inne objawy:
Rzadko, borelioza powoduje zapalenie oczu i skrajne zmęczenie. Nigdy jednak te symptomy nie pojawiają się samotnie- zawsze towarzysza im typowe objawy kliniczne opisane wyżej.
Objawy boreliozy są podobne do wielu innych chorób, przez co z łatwością można ją pomylić z innym przypadłościami. Jeśli jednak w regionie w którym ukąsił Cię kleszcz występowała borelioza, warto zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu.
Leczenie boreliozy
W początkowej fazie borelioza z powodzeniem może leczona antybiotykami. Oczywiście im szybciej po zakażeniu rozpoczęte zostaje leczenie, tym szybszy jest powrót pacjenta do zdrowia.
Nie istnieją żadne dowody na to, że długotrwała kuracja antybiotykowa jest skuteczniejsza niż na przykład dwutygodniowa. Antybiotyki stosowane doustnie przez 2 do 4 tygodni przyspieszają gojenie się wysypki oraz pomagają uniknąć późniejszych powikłań (np. zapalenia stawów).
Antybiotyki dożylne są stosowane w poważniejszych przypadkach w przypadkach kiedy układ nerwowy został zaatakowany przez bakterie boreliozy. Większość pacjentów cierpiących na chorobę z Lyme powraca do pełni zdrowia.
Borelioza, chociaż wiąże się z nią wiele nieprzyjemnych objawów, zdiagnozowana nie jest groźna. Po konsultacji z lekarzem i zastosowaniu odpowiedniej kuracji najczęściej dochodzi do całkowitego ozdrowienia. Kiedy zobaczysz wbitego kleszcza- nie panikuj, szanse zakażenia nie są nieduże. Jednak jeśli zaczniesz odczuwać niepokojące objawy skonsultuj się z lekarzem.