ADHD u dorosłych i dzieci – po czym je rozpoznać i jak leczyć

Twoje dziecko jest nadmiernie pobudzone, ma problemy ze snem i kładzeniem się spać, nie może skoncentrować się na potencjalnie prostych czynnościach lub jego zachowania mogą często wydawać się niebezpieczne? To mogą być oznaki ADHD! Nie każde niegrzeczne dziecko jest po prostu źle wychowanym, czasami może być dotknięte tą chorobą. Niestety czasem nawet dorośli na nie cierpią, jednak nie zauważamy tego w codziennym życiu lub izolujemy takie osoby uznając je za dziwaków. Czym się charakteryzuje, jak rozpoznać i leczyć ADHD o tym w dalszej części artykułu.

Co to jest ADHD

ADHD czyli dosłownie nadpobudliwość psycho-ruchowa z deficytem uwagi, może być dzielona na trzy różne pod typy w zależności od tego, jakich objawów u dziecka lub dorosłego jest najwięcej. Chociaż rozpoznanie przypadłości leży w gestii psychologa, to jak części z ludzi może się wydawać, nie jest to urojona choroba, a faktyczny problem z zaopatrzeniem mózgu. Jest ona dosyć poważna, gdyż oznacza to pewne braki w neuroprzekaźnikach dostarczanych do mózgu, a co za tym idzie może powodować późniejsze problemy takie jak na przykład depresja, zaburzenia dwubiegunowe i tym podobne.

Jakie są przyczyny ADHD

Przyczyny ADHD są całkowicie biologiczną kwestią braku dostarczania specyficznych neuroprzekaźników do mózgu dziecka. Bardzo prawdopodobne, że wpływ ma nawet genetyka i pewne uwarunkowania genetyczne, co może oznaczać, że dzieci osób z ADHD również mogą mieć skłonności do tego zaburzenia. Co więcej obserwuje się, że niewłaściwe zachowania i przyzwyczajenia matek w ciąży mogą powodować powstawanie ADHD i nie chodzi tutaj nawet o przyjmowanie ciężkich narkotyków, ale nawet palenie papierosów i nadużywanie alkoholu.

Po czym poznać, że dziecko ma ADHD – objawy

Same objawy do rozpoznania ADHD u dziecka nie są wystarczającym powodem – objawy te muszę utrzymywać się dłużej niż pół roku oraz dziecko musi je przejawiać więcej niż w jednym otoczeniu – nie tylko w domu lub tylko w szkole, ale w obu miejscach. Objawów ADHD jest wiele, część z nich jest opisywana jako warunki konieczne, a część jako zachowania, które mogą skłonić do dalszych badań.

Objawy badane podczas testu na ADHD

• impulsywność

• nadpobudliwość psychoruchowa

• gadatliwość

• zaburzenia mowy

• zaburzenia koncentracji

• problemy z zawieraniem nowych znajomości

• dziecko szybko i łatwo rozprasza się pod wypływem nowych bodźców w otoczeniu

• stany lękowe

• agresja i szybkie popadanie w nią

• niezrównoważenie emocjonalne

Objawy sugerujące ADHD u dziecka

• wiercenie się

• ciągłe podskakiwanie, ruszanie się

• denerwowanie rówieśników

• psucie zabawek, które nie jest umyślne

• przerywanie innym, zarówno w czynnościach jak i mówieniu

• „roztrzepanie”

• nieumiejętność wyłapywania szczegółów

ADHD a agresja

Nawet jeżeli ADHD zostanie stwierdzone u Twojego dziecka nie oznacza to przyzwolenie na agresję. Agresja jest jednym z objawów towarzyszących, spowodowanych tym, że dziecko traci cierpliwość z powodu, że jakaś czynność mu nie wychodzi, na przykład dlatego, że nie może działać wolniej. Jest to najgroźniejsza cecha zwłaszcza dla przyszłego życia, dlatego warto pracować nad nim z dzieckiem, aby nie zostało odrzucone przez rówieśników.

Czy dziecko wyrośnie z ADHD

Szacuje się, że od 30 do 70% dzieci z ADHD w okresie dorastania i burzy hormonów wyrasta z tej dolegliwości. Niestety burza hormonów, może również przestawić osobę na to zaburzenie. I chociaż w wieku dziecięcym dużo częściej to u chłopców stwierdza się nadpobudliwość psychoruchową z deficytem uwagi, to u chłopców ona równie często zanika i wśród osób dorosłych częściej dotknięte tym schorzeniem są kobiety. Szacuje się że proporcję „wyrastania” z zaburzenia to wyzdrowienie 4 chłopców na jedną dziewczynkę.

ADHD u dorosłych

Niestety zdarza się, że osoby dorosłe cierpią na ADHD i nie jest ono leczone, często osoby takie są bardzo źle odbierane przez społeczeństwo. Nie akceptowana osoba może głębiej popadać w związane z ADHD stany depresyjne, a zatem dużo ciężej będzie jej wyjść na tak zwaną prostą.

Objawy ADHD u dorosłej osoby

Czym charakteryzują się osoby dorosłe z zaburzeniami psychoruchowymi z deficytem uwagi? Ogólnie podobnie do dzieci, jednak dużo bardziej starają się dopasować do społeczeństwa, co równie często im nie wychodzi. Po czym poznać taką osobę? Dorosła osoba z ADHD:

• często zachowuje się impulsywnie, robi coś, a dopiero później się zastanawia i żałuje swoich czynów

• często się niecierpliwi

• szybko zapomina co ma do zrobienia poprzez nieumiejętne wykorzystywanie pamięci krótkotrwałej

• wydaje się być roztrzepana i zapominalska

• nie umie się zachować w grupie przez co jest raczej odludkiem

• przerywa innym wpół zdania

• bardzo szybko się irytuje nawet z błahych powodów

• ma problemy z pracą w grupie

Rozpoznanie ADHD – diagnostyka

Aby została postawiona diagnoza niezbędna jest wizyta u psychologa, który wykona odpowiednie testy. W wieku dziecięcym najczęściej to pedagog szkolny kieruje rodziców z dzieckiem do lekarza. Najczęściej ADHD rozpoznaje się w pierwszych latach szkolnych, gdyż w młodszym wieku częściej wybacza się dzieciom zachowania, które świadczą o tym zaburzeniu.

Leczenie ADHD

Leczenie może być dwojakie, do tej pory najpopularniejsze było leczenie farmaceutyczne, jednak powoli odchodzi się od niego na korzyść terapii i pracy dziecka z rodzicami i psychologiem. Czym się od siebie różnią?

Leczenie farmaceutyczne ADHD

Polega na podawaniu leków, które uzupełniają niedobory w mózgu jednocześnie działając uspokajająco, ale również często uzależniają dziecko. Co gorsza mogą otępiać dziecko i wcale nie pomagać mu w relacjach międzyludzkich. A co więcej większość dzieci i tak wyrasta z zaburzenia pomimo podawanych leków.

Leczenie ADHD poprzez trening uwagi

To lepsza forma terapii podczas której dziecko uczy się wraz z rodzicami jak skupiać uwagę, kontrolować siebie, dzięki czemu może to przynieść bardziej pozytywne efekty w przyszłości niezależnie od tego, czy dziecko „wyrośnie”, a zatem daje mu większą szansę na lepszą przyszłość bez otępiających leków.