Chrypka – leki i domowe sposoby
Z pozoru niegroźna i często bagatelizowana chrypka jest łatwa w poznaniu, ale jej leczenie może już sprawiać większe kłopoty. Zmiana barwy głosu na chrapliwy i matowy to tylko objaw, który świadczy o różnych jednostkach chorobowych. Czasami samo leczenie nie wystarcza, a niezbędna okazuje się zmiana nawyków i zadbanie o swój głos, który także można stracić. Jak ustrzec się przed chrypką, co jest jej przyczyną i jak leczyć tę dolegliwość?
Chrypka to zmiana w tonie naszego głosu, który staje się mniej dźwięczny. Struny głosowe nią dotknięte przestają wydawać z siebie wysokie dźwięki. To skutek ich niewłaściwego napięcia, przez które przepływające powietrze nie układa się w pożądany dźwięk. Narządami odpowiedzialnymi za wydawanie dźwięku są jama nosowa, ustna, układ oddechowy oraz krtań. To jej poruszające się mięśnie decydują o sile, barwie i tonie naszej mowy. Podczas wydechu fałdy głosowe są wprawiane w drganie, które potem modulujemy i wykańczamy z pomocą języka, ust i policzków. Nie trudno zgadnąć, że najbardziej dotkliwe zmiany w głosie odczuwają osoby pracujące z nim na co dzień i to one są najbardziej narażone na ich powstanie.
Vocaler – lek na chrypkę bez recepty
Przyczyny chrypki
Bagatelizowana chrypka może kończyć się częstymi, np. u osób śpiewających i nauczycieli guzkami i polipami strun głosowych, które leczy się operacyjnie, rozrostu fałd głosowych, które uciskają na sąsiadujące z nimi nerwy i powodują nawet ból.
Inne przyczyny mogą leżeć w podłożu alergicznym, np. po zjedzeniu produktów, które wywołują podrażnienie przewodu pokarmowego. Z tego też powodu chrypka towarzyszy często refluksowi, gdy powracająca do gardła treść pokarmowa piecze w przełyku i utrudnia mówienie. Niewłaściwa dieta jest bardzo obciążająca dla gardła, co można zaobserwować u osób nadużywających alkoholu czy papierosów. Substancje smoliste zawarte w papierosach zawierają setki trujących i toksycznych środków, które w dłuższej perspektywie mogą prowadzić nawet do rozwoju choroby nowotworowej. Skutki takich wieloletnich działań bywają nieodwracalne, ponieważ powodują trwałe uszkodzenie strun głosowych.
Do najczęstszych i typowych przyczyn chrypki należą infekcje bakteryjne i wirusowe i to właśnie pogorszenie lub zmiana głosu na niższy zwiastuje chorobę układu oddechowego. Objawy nasilają się w sezonie jesienno-zimowym, ponieważ delikatne fałdy głosowe nie tolerują wiatru i zimna. Także szkodliwe warunki pracy, styczność z substancjami wziewnymi i oparami może powodować pogorszenie głosu, o którym daje znać chrypka. Bakterie mogą spowodować nawet zapalenie nagłośni. Powoduje ona obrzęk i stwarza ryzyko całkowitego zatrzymania oddechu. Grozi także nawet całkowitą utratą głosu.
Rola diety w zachowaniu zdrowia strun głosowych może dziwić, ale spowodowana jest skrzyżowaniem tchawicy z gardem. Problem występujący na jednym polu powoduje komplikacje w drugim, dlatego infekcje w układzie oddechowym powodują problem w przełykaniu jedzenia, a podrażnienia gardła po jedzeniu skutkują problemami z głosem. Soki trawienne cofające się do krtani podrażnia chrząstkę nagłośni i powodują chrypkę. W takim wypadku niezbędne okazują się być leki o działaniu łagodzącym na przewód pokarmowy, np. Polprazol Max czy sok z aloesu działający niczym kompres na podrażnione tkanki.
Chrypka może być także symptomem poważniejszych chorób, np. stanem zapalnym rozwijającym się gdzieś w organizmie czy niedoczynnością tarczycy. Niedobór hormonów produkowanych przez organ obniża siłę mięśni i powoduje zmianę brzmienia głosu. Wyjściem z sytuacji jest wtedy podjęcie leczenia polegającego na przyjmowaniu hormonu. Istnieje także chrypka, która nie ma jasnej przyczyny i wtedy nie można jej całkowicie zlikwidować bez pomocy leków. Jednak przed postawieniem diagnozy wymagane jest przeprowadzenie szeregu badań.
Pastylki do ssania na chrypkę
Jak leczyć chrypkę
Postępowanie w chrypce zależy od przyczyn ją powodujących, ale stosowane zabiegi w różnych przypadkach są podobne i polegają na:
- Oszczędzaniu głosu – powstrzymanie się od długich rozmów, śpiewu itd
- Oszczędzaniu gardła – piciu ciepłych napojów, zaprzestanie palenia i spożywania alkoholu
- Nawilżaniu powietrza, aby nie wysuszać błon śluzowych układu oddechowego;
- Piciu dużej ilości wody, która nawilży gardło, ale unikaniu napojów gazowanych
- Płukaniu jamy ustnej naparami o działaniu antyseptycznym i ściągającym, np. szałwią, rumiankiem czy roztworem soli kuchennej
- Wykonywaniu inhalacji wodnych z olejkami eterycznymi, np. olejkiem z drzewa herbacianego dla odkażenia
- Stosowania tabletek działających łagodząco i uśmierzających ból oraz pieczenie, np. Vocaler, Gardlox, Agardin
- Stosowaniu lekkiej diety – unikajmy smażonych, tłustych potraw, czekolady i nabiału
Pastylki do ssania na chrypkę
Jeżeli proponowane leczenie nie przynosi efektów oznacza to, że problem jest dużo poważniejszy niż myśleliśmy i nie skończy się bez wizyty u laryngologa. Jeżeli do objawów dołączą symptomy przeziębienia i grypy należy rozpocząć leczenie przeciwwirusowe lub bakteryjne.
Chrypka towarzysząca prawnikom, dziennikarzom, a nawet samym lekarzom jest przez nich często bagatelizowana, bo oczywistym jest fakt, że powoduje go ciągłe mówienie, a więc nadwyrężanie głosu. Nie oznacza to jednak, że w tym przypadku leczenie jest zbędne. Dla osób wiążących swoją przyszłość z mówieniem zaleca się także naukę modulacji głosu, która będzie działała prewencyjnie w zachowaniu zdrowia strun głosowych. Dla pozostałych osób pozostaje leczenie zachowawcze, którego nie powinno się zaniedbywać.
Zupełnie inną kwestią jest chrypka towarzysząca małym dzieciom. Dugo utrzymująca się świadczy o niedoleczonej infekcji górnych dróg oddechowych bądź podawaniem pastylek do ssania o zbyt silnym działaniu, które wysuszyły i podrażniły gardło. Kilkuletnie dzieci nie mają jeszcze w pełni ukształtowanego systemu obronnego, dlatego w ich przypadku lepiej skupić się na jej budowaniu niż ciągłym leczeniu z pomocą coraz silniejszych leków. Tak samo u osób dorosłych przewlekłe infekcje mogą powodować nieznośną chrypkę, która nie minie bez całkowitego wyleczenia.