Co stosować na zimne stopy i dłonie?
W toku ewolucji organizm człowieka wykształcił pewną zasadę funkcjonowania, polegającą na pierwszeństwu dostarczaniu krwi do strategicznych narządów naszego ciała – mózgu i organom umiejscowionym w większości w jamie brzusznej. Dłonie i stopy – najbardziej oddalone, można powiedzieć krańcowe części naszego ciała jako pierwsze odczuwają wszelkie spadki temperatury.
Mechanizm jest uwidaczniany także dziś, czego przejawem są sytuacje stresowe. Uwolnienie adrenaliny do krwi powoduje odpływ krwi z najdalej wysuniętych na mapie naszego ciała stóp i dłoni do punktu strategicznego – mózgu. Osoby żywo reagujące na zmiany psychiczne, nerwowe i żyjące w stresie mogą więc szczególnie odczuwać skutki biologicznych ewolucji człowieka. Nie ma się jednak czym martwić, gdyż lekarze zgodnie przyznają, że zimne stopy i zimne dłonie to nie choroba, a cecha osobnicza każdego z nas. Jedni ją posiadają, drugim jest ona nieznana.
Problem zimnych dłoni i stóp mimo wszystko dotyczy sporej części społeczeństwa. Sprzyja temu surowy klimat jesieni i zimy z niskimi temperaturami, deszczem i śniegiem, wychładzającym ciało wiatrem oraz permanentnym brakiem słońca. Za każdym razem, gdy temperatura spada, organizm odprowadza krew do narządów, które podtrzymują nas przy życiu. Cierpią na tym dłonie i stopy, którym nie pomaga ciepłe obuwie i grube rękawice. Dłonie i stopy wychładzają się, co może w krańcowych wypadkach prowadzić nawet do odmrożeń, a na te osoby z problemami termicznymi powinny szczególnie uważać. W większości przypadków objaw zimnych dłoni i stóp nie wymaga leczenia, chyba że okazuje się być szczególnie dokuczliwy. W innych przypadkach może to być sygnał choroby i wtedy trzeba już włączyć terapie farmakologiczne lub psychologiczne, powstrzymujące skrajne emocje. Ludzie ulegający silnym emocjom wytwarzają w nadmiarze adrenalinę i noradrenalinę, na które organizm reaguje silnym skupieniem i gotowością do tzw. walki bądź ucieczki, co także odziedziczyliśmy po naszych przodkach. Hormony te powodują silne kurczenie obwodowych naczyń krwionośnych, co skutkuje odczuciem zimna i marźnięcia. Pozostałością po czasach prehistorycznych jest typowy objaw stresu – zimne, spocone dłonie, suchość w ustach, ciężkość w żołądku i wiele innych. Wszystkie te symptomy są powodowane przez hormony.
Dużą popularność zyskało przekonanie, że marznięcie rąk oraz nóg jest wynikiem zaburzeń układu krążenia. W rzeczywistości częściej decyduje o tym indywidualna predyspozycja do wrażliwości na bodźce zewnętrzne połączona z niską odpornością na nie. Jeszcze mniej osób z zimnymi dłońmi czy stopami ma choroby serca. Osoby borykające się z tego typu problemem są zdrowi, choć istnieje kilka czynników zwiększających skłonność do niego. To osoby o niskim ciśnieniu, małej wadze, wysocy, wrażliwi i łatwo ulegający emocjom. Wyeliminowanie tych warunków przyniesie adekwatny efekt w zmniejszeniu odczuwanego marznięcia na całym ciele. Choć trudno w to uwierzyć, ale niektórym z nas uczucie zimna towarzyszy nawet podczas ciepłego, słonecznego dnia.
Przyczyny zimnych dłoni i stóp
Zimne stopy mogą, lecz nie muszą być sygnałem alarmującym, że w naszym ciele dochodzi do zaburzenia pracy jakiś układów. Gdy ciepłe skarpety i buty nie wystarczają niezbędna okazuje się być wizyta u lekarza, który zbierze wywiad i skieruje nas na odpowiednie badania lekarskie. Z medycznego doświadczenia wynika, że najczęstszą przyczyną jest nieprawidłowa praca układu krążenia i serca. Najgroźniejsza z nich wydaje się niewydolność serca, przez co ciało nie jest zaopatrywane w optymalną dawkę krwi. Zaopatrywanie narządów może spaść nawet do 30% co skutkuje nieodtlenieniem i niedożywieniem. Stres fizyczny to reakcja organizmu na nieosiągnięty plan zapotrzebowania w krew. Adrenalina i nonadrenalina uwalniane do krwi kurczą naczynia obwodowe kosztem zwiększonej dawki pompowanej do organów. Powoduje to spadek temperatury, szczególnie stóp i dłoni, do których krew dociera w najmniejszych ilościach, bo są słabiej od reszty ciała ukrwione.
Inną możliwość stwarza groźna w skutkach rozległa obwodowa miażdżyca. Cholesterol odkładający się w tętnicach zmniejsza ich przepustowość. Krew, która nie dociera w optymalnych ilościach do stóp i dłoni nie jest w stanie dobrze ich ogrzać, stąd efekt ich wychłodzenia. Te dwa syptomy obserwuje się szczególnie u osób starszych, bardziej podatnych na wymienione choroby.
Równie groźny, co rzadziej występującym zjawiskiem jest zakrzepowo-zarostowe zapalenie naczyń. Choroba polega na rozwijającym się stanie zapalnym naczyń krwionośnych.
Nie jest tajemnicą, że używki oziębiają organizm, dlatego osoby z predyspozycjami do zimnych stóp i dłoni powinny bezwzględnie zrezygnować ze spożywania alkoholu, szczególnie w zimowym i palenia papierosów. Reakcja na tytoń jest wysoce indywidualna, ale uzależnienie od nikotyny powoduje szereg udowodnionych chorób, np. miażdżycę, stany zapalne układu krwionośnego i inne. Wszystkie one zwiększają skłonność do marznięcia stóp oraz dłoni. W niektórych wypadkach wystarcza rzucenie nałogu, by poczuć znaczącą różnicę.
Uporczywie marznące stopy mogą być przyczyną chorób z autoagresji. Autoimmunologicznym chorobom tkanki łącznej towarzyszą objawy Raynauda polegającej na zaburzeniach ukrwienia palców dłoni lub stóp pod wpływem wychłodzenia. Powoduje to zblednięcie i zasinienie palców pod wpływem chłodu, a w trakcie ogrzewania – nadmierne przekrwienie. Inną chorobą sprzyjającą wyziębieniu jest np. niedoczynność tarczycy.
Uporczywie marznące stopy mogą też być wynikiem odmrożenia. Towarzyszy mu nadreaktywność naczyń, wrażliwość na zimno, pieczenie oraz swędzenie skóry i jej zaczerwienienie, czasami nawet ból kończyn. Osoby o słabej odporności na zimno szybciej odczuwają wychłodzenie i mogą szybko doświadczyć odmrożeń, nawet podczas lekkiego przymrozku. W takim wypadku należy pamiętać, by stopy i dłonie ogrzewać stopniowo i delikatnie, z użyciem ciepłej, nigdy gorącej wody. Unikajmy także ich pocierania. Na szczęście zimne stopy nie zawsze oznaczają tak poważne kłopoty ze zdrowiem. Tego typu syndromy zimnych stóp nie są groźne dla zdrowia i zwykle nie wymagają leczenia.
Co na zimne stopy i dłonie
Z zimnymi stopami i dłońmi można walczyć na wiele różnych sposobów. Ich skuteczność będzie zależała od odpowiedniego doboru rodzaju produktu do przyczyny. W przypadku poważniejszych schorzeń należy zasięgnąć konsultacji lekarskiej, aby wyeliminować główną chorobę powodującą problem marznięcia. Skuteczna terapia pomoże zniwelować bądź całkowicie pozbyć się przypadłości. Jeśli marznięcie stóp i dłoni nie ma podłoża chorobowego, to wystarczy zastosować preparaty dostępne bez recepty i zwiększyć dbałość o kondycję stóp. Należy unikać zimna, nie tylko na dworze, ale także w pomieszczeniach. Nie chodźmy boso a zakładajmy skarpety, najlepiej bezuciskowe, które nie będą utrudniały dopływu krwi do stopy. Unikajmy przeciągów i kontaktu z wilgocią. Po myciu dokładnie osuszajmy ciało oraz włosy. Stopom przyniosą ulgę i rozgrzeją ciepłe kąpiele, sauna lub moczenie stóp. Można spróbować uelastycznić naczynia krwionośne zmieniając temperaturę wody z zimnej na ciepłą. Poprawę ukrwienia zapewnią także ćwiczenia gimnastyczne.
Suplement diety na zimne stopy i dłonie
W diecie nie powinno zabraknąć kasz, ciepłych zup, owoców i warzyw, ale nie cytrusów, które mają właściwości wychładzające, i przypraw o działaniu rozgrzewającym – pieprzu, papryki, cynamonu, imbiru. Dzień rozpoczęty od gorącej herbaty będzie procentował na kilka godzin do przodu. Wychodząc z domu pamiętajmy o ciepłym obuwiu i skarpetach, czapce oraz rękawicach. Pamiętajmy także, że marznięcie potęgują niektóre leki antykoncepcyjne, alergie i nietolerancje, np. glutenu, brak ruchu, np. podczas pracy przed komputerem, dlatego należy w miarę możliwości zmienić nasze nawyki.
Jeżeli objawy są wyjątkowo dokuczliwe, nie bójmy się zgłosić do lekarza, ponieważ nie jesteśmy w tej dolegliwości odosobnieni. W aptece dostępne są leki bez recepty, np. Regu-therm, który:
- przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego
- pomaga w prawidłowym transporcie tlenu w organizmie
- zapewnia prawidłowe funkcjonowanie naczyń krwionośnych
- pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowegolub krem Farmona o działaniu rozgrzewającym. Korzystajmy także z soli i płynów do kąpieli, które zachęcą do moczenia stóp w wodzie i umilą ten sposób relaksu.