Osobowość schizoidalna – kryteria diagnostyczne, przyczyny
Coraz częściej mamy do czynienia z różnymi rodzajami zaburzeń we współczesnym świecie, których niestety jest coraz więcej. Zaburzenia osobowości jest to specjalny rodzaj zaburzeń, który nie jest zależny od chwilowego nastroju czy danego momentu w życiu. Zaburzenia najczęściej zaczynają rozwijać się już w dzieciństwie i mogą być wrodzone lub nabyte, często traumy i negatywne doświadczenia we wczesnej młodości nasilają predyspozycje do zachorowania.
Zaburzenia osobowości są więc stałe, utrzymują się przez dłuższy czas i niejako stają się częścią charakteru. Jest to trudne nie tylko dla osoby cierpiącej na zaburzenia, ale również dla rodziny, bliskich czy przyszłych partnerów. Takie osoby muszą wiedzieć jak postępować z daną osobą, zdawać sobie sprawę jak wiele trudności jest jeszcze przed nimi i ciągłej pracy. Zaburzeń osobowości nie można po prostu wyleczyć, trzeba pracować nad nimi przez cały czas.
Osobowość schizoidalna – charakterystyka
Pierwsze wrażenie jakie wywiera osoba cierpiąca na zaburzenia schizoidalne to nieprzystępność i niechęć do zawierania bliższych kontaktów. Często stroni od ludzi i wydaje się pozbawioną empatii i chłodną osoba. Nie jest duszą towarzystwa, nie przejmuje się tym jak powinna zachowywać się w otoczeniu, często wypowiada nawet kontrowersyjne i odmienne poglądy zawierające jej własne spojrzenie na świat, dystansując się jednocześnie od innych.
Osoby cierpiące na to zaburzenie zazwyczaj są skrajnymi samotnikami rzadko odczuwającymi emocje pozytywne. Interakcje społeczne ich przerażają i unikają zawierania związków międzyludzkich, najchętniej żyliby na marginesie społeczeństwa i ograniczyli spotykanie z ludźmi do absolutnego minimum. Bardzo często cierpią na wiele różnego rodzaju lęków, są podatni na depresje oraz stres. Jeśli jednak zawierają już związki najczęściej robią to z czyście racjonalnych poglądów, co przypomina wymianę lub relacje pasożytniczą z jakiej potrzebują czerpać korzyści. Życie osoby schizoidalnej jest trudne i wypełnione szeregiem cierpień a pomoc specjalistyczna nie zawsze jest w stanie pomóc im w funkcjonowaniu.
Osoba schizoidalna z zewnątrz wydaje się absolutnie obojętna życiu społecznemu, jednak w pewien sposób sama sobie przeczy. Z jednej strony bardzo potrzebuje bliskości i drugiej osoby, z drugiej jednak strony miłość i emocje wiąże się u niej z panicznym strachem i lękiem. Jest to bardzo trudne do pogodzenia, dlatego pomoc takiej osobie nie należy do łatwych a życie z nią na pewno przyniesie nam dużo trudności. Jednocześnie takie osoby bardzo potrzebują bliskości i bycia kochanymi ja każdy człowiek.
Kryteria diagnostyczne osobowości schizoidalnej
Osobowość schizoidalna jest zaburzeniem dość rzadkim, często też nie jest tak łatwo wykrywana. Przypomina dla większości osób w pewien sposób autyzm czy nawet schizofrenię, jednak takie skojarzenie jest bardzo błędne. Osoba jest w pełni świadoma tego co robi, nie cierpi na objawy psychozy czy omamy, nie ma też cech charakterystycznych dla autyzmu.
Kryteria diagnozujące zaburzenia:
- Nie zawieranie bliskich związków z innymi ludźmi
- Unikanie kontaktów z ludźmi jeśli nie jest to konieczne.
- Brak pozytywnych emocji w kontaktach międzyludzkich
- Aseksualność, brak pożycia seksualnego
- Ignorowanie norm społecznych
- Obojętność na pochwały oraz krytykę innych
- Chłód emocjonalny i wycofanie
Przyczyny zaburzeń schizoidalnych
Przyczyny zachorowań na zaburzenia osobowości nie zawsze są do końca jasne lekarzom. Najprawdopodobniej wynikają nie tylko z przyczyn behawioralnych, ale również uwarunkowań biologicznych oraz zmian bezpośrednio w okolicach mózgu. Dlatego zaburzenia bardzo często wynikają z przyczyn biologicznych a od wychowania oraz przeżyć w dzieciństwie zależy czy rozwinął się dalej i czy przekształcą w formę zaburzenia osobowości.
Bardzo duże znaczenie ma wychowanie dziecka od najmłodszych lat, jeśli wiemy, że w rodzinie występowały takie zaburzenia najlepiej jest zgłosić się do specjalisty, który pomoże nam w wychowaniu i monitorowaniu stanu dziecka. Bowiem brak odpowiedniej opieki, bliskości rodzinnej i wychowanie w emocjonalnych chłodzie może bardzo potęgować zaburzenia, jednak podobnie dzieje się w przeciwnym kierunki. Wychowanie dziecka przez rodziców zbytnio zaangażowanych i opiekuńczych, ingerowanie w życie i psychikę dziecka w sposób nachalny również może je skrzywdzić i potęgować zaburzenia. Dlatego należy mieć odpowiednią wiedzę aby móc zachować złoty środek w opiece nad osobą, która może mieć tendencje do chorób psychicznych, szczególnie jeśli wcześniej występowało w rodzinie schizoidalne zaburzenie osobowości.
Więcej z dziedziny psychologii i psychiatrii?
Leczenie zaburzeń schizoidalnych
Osoby ze skłonnościami schizoidalnymi dostarczają wiele problemów bliskim, jednocześnie potrzebują przez całe życie być pod opieką wykwalifikowanych specjalistów. Taka osoba potrzebuje terapii oraz leków farmaceutycznych odpowiadającym jej stanowi, jak również opieki i przypilnowania jej. Najważniejsza jest odpowiednia psychoterapia, chociaż sposoby leczenia są różne w zależności od specjalistów.
To jest kolejna trudność w kwestii tego rodzaju zaburzeń, nie jesteśmy przekonani jaka forma psychoterapii dla takich osób jest najlepsza i najbardziej skuteczna. Część specjalistów uważa, że najlepszą formą jest psychoterapia grupowa, otwieranie się przed ludźmi i wyznaczanie kolejnych celów realizując zadania w grupie, jednocześnie próbuje się u nich wykształcić pewne umiejętności społeczne. Jednak druga część specjalistów uważa, że osoba ze skłonnościami schizoidalnymi potrzebuje terapii indywidualnej a terapia grupowa powinna być wprowadzona w późniejszym okresie i na krótszy czas.
Kolejnym ważnym aspektem jest ciągłe monitorowanie stanu psychicznego takiej osoby przez rodzinę i specjalistów. Osoba z tym zaburzeniem bardzo często może popadać w depresję oraz stany lękowe, w takich momentach stosuje się leczenie farmakologiczne i podaje odpowiednie leki specjalistyczne, w tym w razie konieczności tabletki antydepresyjne, psychotyczne oraz uspokajające.